Dự án mở rộng QL46 ở Nghệ An: Vì sao chưa thể khởi công khi đã hoàn tất thủ tục?

Chưa khởi công được vì không có mặt bằng

Ông Nguyễn Văn Long, Phó giám đốc Ban QLDA 85 (Bộ GTVT) cho biết: Dự án cải tạo, mở rộng quốc lộ 46 đoạn Vinh - Nam Đàn, tỉnh Nghệ An (gọi tắt Dự án QL46) đã lựa chọn xong nhà thầu từ cuối năm 2024. Tuy nhiên, đến nay, do địa phương chưa bàn giao mặt bằng nên nhà thầu chưa thể bắt tay vào thi công.

Tuyến quốc lộ 46 được phê duyệt 500 tỷ đồng để nâng cấp, cải tạo nhằm tăng khả năng lưu thông và đảm bảo an toàn giao thông.

Theo ông Long, yêu cầu tối thiểu thể khởi công (bắt đầu thi công) một dự án là phải có ít nhất 10% mặt bằng sạch. Chúng tôi đã cắm mốc và bàn giao mốc giải phóng mặt bằng (GPMB) cho Hội đồng GPMB của huyện Nam Đàn thực hiện các bước bồi thường GPMB theo quy định, từ tháng 8/2024. Hiện tại Ban và nhà thầu vẫn đang chờ đợi Hội đồng GPMB huyện Nam Đàn bàn giao những mét mặt bằng đầu tiên để triển khai thi công.

Theo ghi nhận của phóng viên, đoạn tuyến dự kiến cải tạo nâng cấp chỉ có một số đoạn qua khu vực dân cư, với nhà dân sinh sống sát hai bên đường. Phần còn lại là đất hành lang đường bộ, đồng ruộng và vườn cây. Trong khi đó, trên tuyến phương tiện nối đuôi nhau chạy với mật độ dày đặc, phần mặt đường một số đoạn đã có dấu hiệu xuống cấp.

Ông Nguyễn Việt Phương, Trưởng văn phòng quản lý đường bộ II.2 (Khu QLĐB II) cho biết: "Vài năm trở lại đây, lưu lượng phương tiện lưu thông trên QL46 tăng đột biến.

Theo thống kê của đơn vị, bình quân mỗi ngày có đến 8.179 lượt xe/ngày đêm, làm tuyến đường rơi vào tình trạng mãn tải. Hiện toàn tuyến mới chỉ có đoạn từ TP Vinh đến trước cầu Mượu được mở rộng đủ 4 làn xe có dải phân cách giữa. Còn lại là đường hai làn lưu thông hỗn hợp nên trở thành nút thắt trên tuyến và thường xuyên ùn ứ, ách tắc mỗi khi có tai nạn hoặc va chạm giao thông".

Trên tuyến có nhiều đoạn đi qua khu vực đồng ruộng, nhưng đến nay địa phương vẫn chưa bàn giao được mặt bằng cho chủ đầu tư, nhà thầu để triển khai thi công.

Việc chậm GPMB, khiến dự án chậm triển khai, khiến người dân bức xúc.

Tháo gỡ khó khăn, phấn đấu giữa tháng 3 giao đủ mặt bằng để khởi công dự án

Lý giải về nguyên nhân chậm GPMB, ông Trần Thanh Hải, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường, thành viên Hội đồng GPMB huyện Nam Đàn cho biết, có hai nguyên nhân khiến công tác GPMB dự án QL46 bị chậm hơn so với thường lệ.

Thứ nhất là do Luật Đất đai năm 2024 được ban hành có hiệu lực từ 1/8/2024, đúng thời điểm huyện làm công tác thống kê, đo đạc, lập phương án giải phóng mặt bằng cho dự án QL46. Do đó, tất cả phải tạm dừng để chờ nghị định, thông tư hướng dẫn, cũng như quyết định mức giá bồi thường từ phía tỉnh.

"Luật Đất đai 2013, cho phép địa phương chi trả các mức hỗ trợ người dân khi phải nhường đất phục vụ dự án từ 10 - 30% tùy theo đối tượng. Đến Luật Đất đai 2024, mức hỗ trợ được giao cho tỉnh quyết định đối với từng dự án cụ thể. Vì thế, thời gian chờ ban hành kéo dài thêm từ 15 - 30 ngày.

Bên cạnh đó, luật mới chỉ cho áp mức giá bồi thường "đất vườn gắn đất ở" bằng mức bồi thường đất nông nghiệp (khoảng 150.000 đồng/m2 - pv), thấp hơn nhiều mức giá tương đương 50% đất ở theo Luật Đất đai 2013. Việc này gây khó cho địa phương, bởi người dân phản ứng gay gắt. Họ cho rằng đất mặt đường QL46 có giá thị trường 20 triệu đồng/m2, mà giờ bồi thường 150.000 đồng là quá thấp", ông Hải lý giải.

Khó khăn thứ 2 mà hội đồng GPMB huyện Nam Đàn gặp phải là nguồn kinh phí di dời hệ thống điện chiếu sáng, cây xanh hai bên đường. Dự kiến cần tới 16,1 tỷ đồng. Hiện nay huyện đang trình tỉnh xin chủ trương để tỉnh hỗ trợ một phần kinh phí tổ chức di dời.

"Cả tỉnh ủy, UBND tỉnh và các cấp chính quyền của huyện đều rất quan tâm đến dự án này. Tính từ khi triển khai đến nay, chúng tôi đã tổ chức tới 12 cuộc họp để tháo gỡ các vướng mắc, đồng thời liên tục có văn bản báo cáo, xin ý kiến cấp trên, cơ quan có thẩm quyền để có thể hoàn thành sớm nhất các thủ tục bồi thường giải phóng mặt bằng. Tính đến nay đã phối hợp với Sở Tài nguyên và môi trường hoàn tất công tác trích đo để thu hồi đất của 4/5 xã. Có 50/652 hộ đã ký vào biên bản, hai hộ đã nhận tiền bồi thường, dự kiến trung tuần tháng 3 sẽ bàn giao đất.

Chúng tôi cam kết sẽ bàn giao 10% mặt bằng cho chủ đầu tư, nhà thầu để đủ điều kiện thi công trong tháng 3 này. Cuối tháng 4 sẽ cơ bản bàn giao xong phần mặt bằng đất nông nghiệp. Cùng với đó, triển khai các thủ tục để di dời các trạm biến áp của hệ thống điện trung hạ thế; yêu cầu các đơn vị như cấp nước Nghệ An, điện lực, viễn thông di dời hạ tầng ngầm theo đúng tiến độ thi công của nhà thầu", ông Hải khẳng định.

Riêng công tác giải phóng đất ở, đất vườn, "chúng tôi xác định đây sẽ là nhiệm vụ khó khăn. Tính ra có hơn 200 hộ có đất vườn gắn liền đất ở (chiếm gần 50% số hộ liên quan). Nội dung này huyện đã báo cáo xin ý kiến tỉnh. Tỉnh cũng đã chỉ đạo huyện tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để nhân dân hiểu, đồng thuận, đảm bảo thực hiện đúng theo các quy định của Luật Đất đai mới", ông Hải nêu khó.

Dự án cải tạo, mở rộng quốc lộ 46 đoạn Vinh - Nam Đàn có tổng chiều dài hơn 10km. Điểm đầu tại Km 21+642,44 (gần mố M1 cầu Mượu, thuộc địa phận xã Nam Giang, huyện Nam Đàn), điểm cuối tại Km 32+334,53 (gần mố M2 cầu Thiên Đường, thuộc địa phận thị trấn Nam Đàn, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An).

Dự án được đầu tư quy mô đường cấp III đồng bằng gồm 4 làn xe, bề rộng nền đường 21,5m, vận tốc thiết kế 80km/h.

Dự án có tổng mức đầu tư dự kiến 500 tỷ đồng, bằng nguồn vốn trung hạn của Trung ương. Trong đó, chi phí bồi thường GPMB là hơn 166 tỷ đồng; chi phí xây dựng và thiết bị hơn 258 tỷ đồng; chi phí quản lý dự án gần 3,8 tỷ đồng; chi phí tư vấn đầu tư xây dựng hơn 17 tỷ đồng; chi phí khác hơn 7,4 tỷ đồng và chi phí dự phòng gần 47 tỷ đồng.

Theo lộ trình, dự án được Bộ GTVT giao Ban QLDA 85 làm đại diện chủ đầu tư. Đơn vị trúng thầu thi công là Công ty TNHH Hòa Hiệp và triển khai trong năm 2025.

Văn Thanh