Dự án 8 đang dần thay đổi nhận thức và sinh kế của phụ nữ dân tộc thiểu số Quảng Trị

Thông qua các hoạt động tuyên truyền của Dự án 8, vai trò, trách nhiệm của nam giới trong gia đình ngày càng có sự chuyển biến tích cực.

Sau 3 năm triển khai, Dự án 8 "Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em" đã phát huy hiệu quả tại tỉnh Quảng Trị. Với vai trò chủ trì của Hội Liên LHPN tỉnh, huyện và sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ban, ngành liên quan, dự án đã đạt nhiều kết quả tích cực, góp phần mở ra cơ hội để cả nữ giới và nam giới dân tộc thiểu số được thụ hưởng bình đẳng trong các lĩnh vực, cải thiện sinh kế và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Là một trong 10 dự án thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (giai đoạn 2021–2030), Dự án 8 đã mang đến cho phụ nữ vùng cao Quảng Trị nhiều cơ hội, trong đó quan trọng nhất là nâng cao nhận thức về định kiến giới, khuôn mẫu giới, loại bỏ hủ tục, từng bước thoát khỏi nghèo đói và lạc hậu.

Các cấp hội trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã triển khai phong phú và đa dạng các hoạt động truyền thông. Tính đến nay, đã tổ chức được 57 chiến dịch truyền thông về bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình, xây dựng môi trường an toàn cho phụ nữ và trẻ em với hơn 6.450 người tham gia.

Hội LHPN tỉnh Quảng Trị cũng nhân bản 290 bộ tài liệu phát triển năng lực giới và thực hiện truyền thông bằng nhiều hình thức như tranh lật, tờ rơi, sổ tay ghi chép, áo, mũ bảo hiểm, túi xách… Các hoạt động này tạo được sự lan tỏa và tính cộng đồng cao.

Nhằm đưa Dự án 8 đi vào chiều sâu, nhiều mô hình cộng đồng tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số được thành lập, duy trì và nhân rộng. Tiêu biểu như mô hình "Địa chỉ tin cậy" tại thôn Tà Rụt 3 (xã Tà Rụt, huyện Đakrông), thành lập năm 2023, đã nhận được sự quan tâm đặc biệt từ chính quyền.

Ông Hồ Văn Om, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Tà Rụt 3, cho biết, nhờ các hoạt động thiết thực, đến nay địa phương chưa ghi nhận trường hợp bạo lực gia đình. "Địa chỉ tin cậy" thực sự mang lại hiệu quả trong việc bảo vệ phụ nữ, ngăn chặn hành vi bạo lực và tạo môi trường sống an toàn cho phụ nữ, trẻ em.

Tính đến nay, toàn tỉnh Quảng Trị đã thành lập được 29 Câu lạc bộ "Thủ lĩnh của sự thay đổi" tại các trường học và duy trì 171 Tổ truyền thông cộng đồng với 1.560 thành viên. Riêng 54 mô hình "Địa chỉ tin cậy" đã tổ chức 121 cuộc tuyên truyền thu hút hơn 7.200 lượt người dân.

Đồng thời, để nâng cao hiệu quả vận hành mô hình, Hội LHPN tỉnh Quảng Trị đã tổ chức 29 hội nghị tập huấn kỹ năng, đối thoại cấp xã cho gần 2.500 cán bộ, cùng với 19 hội nghị cấp tỉnh về vận hành tổ truyền thông và kỹ năng tổ chức sinh hoạt cộng đồng với hơn 1.300 người tham gia.

Thông qua các hoạt động truyền thông cộng đồng, nhận thức của người dân về việc phòng ngừa và ngăn chặn tác động tiêu cực từ bạo lực gia đình, tảo hôn, xâm hại tình dục, bóc lột lao động trẻ em được cải thiện đáng kể. Vai trò của nam giới trong chăm sóc con cái, phát triển kinh tế hộ gia đình và chia sẻ việc nhà cũng thay đổi rõ rệt, góp phần xây dựng môi trường sống an toàn, bình đẳng cho phụ nữ và trẻ em.

Hoạt động đối thoại với cấp ủy, chính quyền cũng được đẩy mạnh, tập trung vào các chính sách hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp, tiếp cận vốn, việc làm, đào tạo nghề, phát triển sản phẩm OCOP, mô hình kinh tế tập thể, phòng chống tảo hôn và bảo trợ trẻ em. Qua đó, đảm bảo tiếng nói và sự tham gia thực chất của phụ nữ, trẻ em trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Sinh kế là vấn đề cốt lõi ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công tác giảm nghèo và giải quyết các vấn đề xã hội bức thiết. Dự án 8 đã tạo điều kiện để khơi dậy nội lực, hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số lập thân, lập nghiệp và thoát nghèo bền vững.

Các cấp hội đã tích cực hướng dẫn phụ nữ phát triển kinh tế, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất như: sử dụng công nghệ số, bán hàng online, tiếp cận mạng xã hội, phần mềm tiện ích… Từ đó, hiện thực hóa các ý tưởng khởi nghiệp, thành lập tổ hợp tác (THT), hợp tác xã (HTX), phát triển kinh tế cộng đồng.

Hội LHPN tỉnh Quảng Trị cũng chỉ đạo các huyện tổ chức 3 hội nghị tập huấn, tham vấn về xây dựng tổ nhóm sinh kế; các lớp tập huấn kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số. Đồng thời, tiến hành rà soát, lựa chọn các mô hình có nhu cầu hỗ trợ.

Kết quả, đã lựa chọn và hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ cho 4 mô hình gồm: HTX Nông nghiệp sinh thái Tây Thạch Hãn (xã Mò Ó, huyện Đakrông), THT Chuối lùn Tà Rụt (xã Tà Rụt, huyện Đakrông), THT chế biến măng xã Húc (huyện Hướng Hóa), Tổ hợp tác đan lát thị trấn Lao Bảo (huyện Hướng Hóa).

Các mô hình bước đầu đã tạo thu nhập cho thành viên, góp phần phát triển kinh tế hộ gia đình và mở rộng kinh tế tập thể tại địa phương.

Bà Trần Thị Thanh Hà, Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Quảng Trị, cho biết, việc hình thành các mô hình THT, HTX đã khuyến khích tinh thần học hỏi, mạnh dạn tiếp thu của phụ nữ. Qua đó, tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi phù hợp điều kiện thực tế, thay đổi tư duy sản xuất. Đồng thời giúp khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ từ Nhà nước của một bộ phận phụ nữ dân tộc thiểu số.

Thu Thảo