Động thái mới khiến số phận đội tàu phá băng Arc7 của Nga trở nên bất định

Công ty đóng tàu Hàn Quốc Samsung Heavy Industries (SHI) vừa thông báo cho xưởng đóng tàu Zvezda của Nga về việc chấm dứt hợp đồng đóng tàu chở LNG có khả năng phá băng dự kiến được sử dụng cho dự án Arctic LNG 2.

Các tàu này là một phần trong kế hoạch đầy tham vọng của Nga nhằm mở rộng sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm dầu khí ở Bắc Cực.

Tổng cộng, SHI đã ký hợp đồng đóng thân tàu cho tổng cộng 15 tàu phá băng chở LNG, gọi là Arc7. Công ty Hàn Quốc đã giao thân tàu cho 5 tàu đầu tiên theo hợp đồng năm 2019 cho Zvezda trước khi các lệnh trừng phạt của Mỹ khiến hợp tác bị đình trệ.

Công ty con của Tập đoàn Samsung đã ký thêm hợp đồng với tổ hợp đóng tàu Zvezda vào năm 2020 và 2021 để cung cấp khối thân tàu và thiết bị cho 10 tàu LNG có khả năng phá băng cũng như 7 tàu chở dầu con thoi cũng có khả năng phá băng, với tổng giá trị là 3,5 tỷ USD, trong đó 2,04 tỷ USD đến từ các tàu chở LNG.

Tàu phá băng chở LNG Alexey Kosygin tại xưởng đóng tàu Zvezda. Ảnh: High North News

Vấn đề là năm ngoái Zvezda đã rút khỏi hợp đồng với lý do được cho là sự thất bại của SHI trong việc giao hàng. Hãng đóng tàu Nga cũng yêu cầu công ty Hàn Quốc hoàn trả khoảng 800 triệu USD đã ứng trước.

SHI tuyên bố bất khả kháng, lập luận rằng họ phải tạm dừng công việc theo hợp đồng vào tháng 2/2022 do các lệnh trừng phạt của Washington và Seoul. Tháng 7 năm ngoái, công ty của Samsung đã đệ đơn yêu cầu trọng tài lên Tòa Trọng tài Singapore.

Không có giải pháp nào được đưa ra và các lệnh trừng phạt đối với dự án LNG trọng điểm của Nga ở Bắc Cực chỉ ngày càng tăng.

Trong bối cảnh đó, SHI hiện đã có động thái hủy bỏ 2 hợp đồng có tổng trị giá 3,5 tỷ USD nói trên. Công ty Hàn Quốc có kế hoạch kiện xưởng đóng tàu của Nga để đòi bồi thường thiệt hại.

"Nguyên nhân cơ bản là việc chủ tàu chấm dứt hợp đồng bất hợp pháp. Chúng tôi đang trong quá trình đánh giá thiệt hại do việc hủy bỏ bất hợp pháp gây ra", SHI cho biết hôm 18/6 trong một hồ sơ nộp lên sàn giao dịch chứng khoán.

"Chúng tôi có ý định chứng minh tính bất hợp pháp của việc chấm dứt hợp đồng và thu hồi khoản bồi thường hợp pháp thông qua trọng tài quốc tế", công ty tiếp tục.

Tàu phá băng Alexey Kosygin, phần lớn do SHI chế tạo, đã rời xưởng đóng tàu Zvezda vào tháng 12 năm ngoái để tiến hành thử nghiệm trên biển. Con tàu vẫn cần phải tiến hành thử nghiệm trên băng trước khi có thể đưa vào hoạt động.

Dòng thời gian đưa con tàu vào hoạt động đã bị lùi lại nhiều lần từ năm 2023, trong khi tình trạng của các tàu trong hạm đội tàu phá băng Arc7 tiếp theo cũng không chắc chắn.

Zvezda đã phải vật lộn để cung cấp các tàu chở dầu và khí đốt rất cần thiết cho các dự án năng lượng của Nga ở Bắc Cực. Theo một số ước tính, Nga cần hàng trăm tàu chở dầu và tàu chở hàng có khả năng di chuyển qua biển băng để thực hiện chương trình phát triển tham vọng của mình ở Bắc Cực.

Việc công ty của Samsung hủy các hợp đồng đóng tàu mặc dù là một động thái bất lợi nhưng dự kiến sẽ không ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của dự án Arctic LNG 2 trong thời gian tới.

Trong năm qua, chủ sở hữu đa số của dự án, gã khổng lồ năng lượng độc lập Novatek, đã không thể tìm được khách mua loại khí siêu lạnh của mình vì không mấy người sẵn sàng thách thức các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Tuy nhiên, nếu Novatek có ý định vận hành nhà máy Arctic LNG 2 hết công suất trong tương lai, họ sẽ cần phải tìm cách có được đầy đủ 15 tàu có khả năng phá băng để chở LNG ra khỏi Bắc Cực tới thị trường toàn cầu.

Minh Đức (Theo gCaptain, Maritime Executive)