Độc đáo những kiệt tác Phật giáo trong lòng hang động ở Ấn Độ

Năm 1819 một nhóm người Anh trong chuyến săn bắn của mình ở khu vực này đã tình cờ phát hiện ra hệ thống hang động Ajanta. Có thể nói quần thể hang động Ajanta là di tích quý giá đại diện cho thời kỳ hưng thịnh của Phật giáo tại Ấn Độ.

Hệ thống hang động Ajanta nằm ở lưng chừng núi, bên dưới là dòng sông Waghora.

Hang động được bố trí theo dạng hình móng ngựa, khoét sâu vào bên trong vách núi đá thẳng đứng cao 76m.

Di tích hang động Ajanta có tất cả 30 hang, bao gồm Thánh đường Phật giáo và các khu phụ cận.

Các nhà khảo cổ đã đánh dấu các hang theo số thứ tự. Quần thể hang động Ajanta không được tạo dựng trong một thời kỳ liên tục nên các nhà nghiên cứu phân chia các hang động theo từng thời kỳ xây dựng. Cụm hang được tạo dựng vào giai đoạn đầu thế kỷ II trước Công nguyên gồm hang số 8,9,10,12,13,15 mang nhiều màu sắc của Phật giáo nguyên thủy.

Cụm hang còn lại được xây dựng vào thế kỷ 5 và mang màu sắc Phật giáo mới. Trong số này, một số hang vẫn chưa hoàn thành quá trình xây dựng.

Một trong những điểm đặc biệt của quần thể hang động này chính là một số lượng khổng lồ những bức tượng điêu khắc về đạo Phật. Đây được coi là những tác phẩm hội họa đẹp nhất của nghệ thuật Phật giáo ở Ấn Độ.

Các nơi thờ Phật thường được xây dựng dựa lưng vào vách đá phía sau ở trung tâm của ngôi chùa và trên mỗi nơi thờ tự thường đặt một bức tượng Phật ngồi bằng đá.

Mỗi bức tượng Phật được đục đẽo, chạm khắc bằng tay vô cùng tỉ mỉ và tinh xảo trên bề mặt vách đá. Những bức tượng Phật lớn trong hang là những công trình nghệ thuật tuyệt tác của Phật giáo Ấn Độ.

Những hàng dài tượng Phật được đục đẽo bằng tay.

Không chỉ có các hang động, Ajanta đặc biệt nổi danh với những bức bích họa trên vách đá và trần hang. Tổng cộng ở Ajanta có đến 500 bức. Màu sắc tranh được làm từ các chất khoáng và các chất có nguồn gốc thực vật nên vừa hài hòa, vừa tương phản mà vẫn tươi nguyên qua mấy ngàn năm.

Toàn bộ các bức tranh đều tập trung thể hiện cuộc đời đức Phật và thể hiện các câu chuyện tiền thân của Ngài...

Vào năm 1983, Ajanta được UNESCO công nhận là di tích lịch sử lớn nhất thế giới.

Tuấn Lưu (Tổng hợp)