Độc đáo cây đàn violin bằng sứ ở Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế

Nghệ sĩ Xuân Huy cho biết, tác phẩm đàn violin bằng sứ có 2 phần gồm: đế đàn và đàn chính. Đàn chính là một cây đàn hoàn chỉnh, kích thước tương đương đàn 4/4 (đàn chuẩn dành cho người trưởng thành), có thể tháo rời khỏi tác phẩm. Phần được dát vàng 9999 gồm: toàn bộ bo đàn, sườn đàn và các chi tiết nhỏ trên cần đàn.

"Đây là cây đàn violin bằng sứ thứ 5 do tôi đích thân làm thủ công bằng tay một cách tỉ mỉ và công phu. Phần đế tác phẩm là một câu chuyện khá dài", nghệ sĩ Xuân Huy cho biết.

Nhà báo Bùi Đình Khôi (bìa trái) chụp ảnh cùng nghệ sĩ Xuân Huy (bìa phải) và cây đàn bằng sứ do Xuân Huy chế tác trước khi nghệ sĩ đi châu Âu biểu diễn và bán đấu giá cây đàn này.

Nói về ý tưởng chế tác cây đàn, nghệ sĩ Xuân Huy cho biết: "Ban đầu, tôi lên ý tưởng chế tác một cây đàn violin bằng sứ tặng cho Huế với bức tranh cầu Tràng Tiền, sông Hương, tà áo dài Huế ở phía sau mặt đàn. Tuy nhiên, do đây là sản phẩm yêu cầu độ khó rất cao trong mỗi công đoạn chế tác, nên khi sản phẩm ra lò, bầu đàn không đáp ứng được các thông số khắt khe của cây đàn violin nên ông đã quyết định hủy bỏ, làm lại từ đầu. Song, lần thứ 2 thực hiện sản phẩm cũng không đạt yêu cầu. Khi nung trong lò, cây đàn với phần bầu đàn bị chảy dài và dính luôn với một lọ hoa sứ trắng rất đẹp".

Khi đó, nghệ sĩ Xuân Huy cho biết ông đã nảy sinh ý tưởng tạo lên để tạo lên một tác phẩm nghệ thuật rất ý nghĩa: Phần cây đàn chảy tượng trưng cho dòng chảy của thời gian, còn cây đàn hoàn chỉnh đặt trên lọ hoa tượng trưng cho sự nở hoa của lao động nghệ thuật. Và ông lao vào chế tác một cây đàn hoàn chỉnh lấy từ một chiếc bầu đàn men trắng trong bộ sưu tập đàn sứ mà ông đã làm từ năm 2017.

"Từ đây, cây violin thứ 5 đã hoàn thành, cùng với phần đế kể trên tạo thành tác phẩm độc đáo này. Ông đặt tên tác phẩm là “Nam Mô A Di Đà Phật – Namo Amitabha Buddha”, nghệ sĩ Xuân Huy tiết lộ.

Nghệ sĩ Xuân Huy dâng tặng tác phẩm "Namo Amitabha Buddha" tại Bảo tàng Di tích Cố đô Huế.

Đến ngày 4/11, những chi tiết cuối cùng của tác phẩm đã được ông hoàn thiện tại khách sạn Sài Gòn (Huế). Ngày hôm sau, tại (am) án thờ Vua Gia Long, ông đã dâng tiến cây đàn có "một không hai" này cho Trung tâm Bảo tồn Di tích cố đô Huế trong một buổi lễ rất trang trọng với nghi thức mang đậm chất cung đình.

Ngay sau đó, tại nhà hát Duyệt Thị Đường, ông đã dùng chính cây đàn này biểu diễn tác phẩm “Hạ trắng” của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, trước khi đặt trả lại vị trí của nó ở am thờ vua Gia Long. Hiện tại cây đàn đang được trưng bầy tại Điện Kiến Trung để du khách có thể chiêm ngưỡng.

Cận cảnh cây đàn violin bằng sứ ở Trung tâm Bảo tồn Du tích cố đô Huế do nghệ sĩ Xuân Huy chế tạo.

Cũng theo Xuân Huy, đây là cây đàn violin bằng sứ thứ 2 mà ông trao tặng. Vào năm 2019, trong lễ kỷ niệm 45 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản, tại Tokyo, nghệ sĩ Xuân Huy đã tặng một cây đàn như vậy cho Nhật hoàng Akihito.

Cần nhấn mạnh rằng, trên thế giới, có một số người đã chế tác đàn violin bằng sứ, nhưng chỉ để trưng bày mà không thể dùng biểu diễn được. Duy nhất chỉ có những cây đàn violin do nghệ sĩ Xuân Huy chế tạo mới biểu diễn các tác phẩm âm nhạc như một nhạc cụ.

Nghệ sĩ Xuân Huy biểu diễn nhạc phẩm "Hạ Trắng" của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.

Bùi Đình Khôi