Doanh nghiệp Việt được gì khi chọn vươn ra biển lớn?

Theo báo cáo của Cục Đầu tư nước ngoài, lũy kế đến hết tháng 11, Việt Nam có 1.813 dự án đầu tư ra nước ngoài còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư hơn 22,5 tỷ USD.

Tình hình đầu tư ra nước ngoài trong 11 tháng đầu năm nay tiếp tục sôi động với giá trị gần 600 triệu USD (bao gồm vốn cấp mới và điều chỉnh), tăng 51,6% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường chủ yếu là Lào, Indonesia, Ấn Độ, Mỹ...

Điều này cho thấy doanh nghiệp Việt không chỉ đang tạo được vị thế tốt trong nước mà đã từng bước tiếp cận trình độ sản xuất toàn cầu để mang chuông đi đánh xứ người, tạo thêm xung lực cho kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Nối tiếp xuất ngoại

Việt Nam thực tế đã có những doanh nghiệp đặt bước chân vững chắc ra thế giới với những dự án đến hàng tỷ USD của Tập đoàn dầu khí Việt Nam, mạng viễn thông tại 9 quốc gia của Viettel hay mạng lưới FPT tại 29 quốc gia…

Viettel là đơn vị tiên phong trong việc đầu tư quốc tế ngay từ năm 2006 tại Campuchia và đến nay giữ vị thế dẫn đầu về thị phần thuê bao di động tại 7/10 thị trường quốc tế, chứng minh sức ảnh hưởng mạnh mẽ của doanh nghiệp Việt.

Tập đoàn đã đầu tư vào 13 thị trường với 24 dự án, bao gồm các lĩnh vực viễn thông, xây lắp, nghiên cứu phát triển và bưu chính. Tổng giá trị đầu tư vào khoảng 1,5 tỷ USD, tỷ lệ hoàn vốn đầu tư ra nước ngoài đạt trên 82%.

Đầu năm nay, Thaco đã được cấp phép cho dự án nông nghiệp quy mô lớn tại Lào với tổng vốn đầu tư 750 triệu USD. Khu liên hợp này có tổng diện tích 27.384 hecta chuyên trồng cây ăn trái kết hợp nuôi bò.

Nối tiếp những thành công ra nước ngoài của các tập đoàn trên, nhiều doanh nghiệp Việt Nam khác cũng dần chứng tỏ năng lực để vươn mình ra biển lớn với hàng loạt dự án trọng điểm.

Thương hiệu xe đến từ Việt Nam đã xuất ngoại. Ảnh: VinFast.

Nổi bật gần đây là việc VinFast động thổ nhà máy sản xuất xe điện tích hợp đầu tiên tại bang Tamil Nadu, Ấn Độ hồi tháng 2, với tổng vốn đầu tư ban đầu 500 triệu USD trong vòng 5 năm.

Sau đó đến tháng 7, công ty thành viên của Vingroup động thổ nhà máy sản xuất tại Indonesia với vốn đầu tư khoảng 200 triệu USD. Nhà máy tại Mỹ cũng đang trong quá trình đầu tư để có thể đi vào hoạt động từ 2028.

Không chỉ tập trung sản xuất mà VinFast cũng mở rộng phân phối sang nhiều khu vực trên thế giới. Hãng đã hiện diện tại các khu vực Đông Nam Á tiềm năng như Philippines, Indonesia và Thái Lan; đồng thời mở rộng ra các thị trường lớn hơn như Bắc Mỹ, châu Âu, châu Phi, Trung Đông, Australia...

Nhà thầu chuẩn quốc tế

Năm nay cũng chứng kiến sự đổ bộ của các nhà thầu năng lượng tái tạo ra khu vực. Tháng 10/2024, Tập đoàn PC1 (Mã: PC1) cùng đối tác tại Philipines ký hợp đồng tổng thầu nhà máy điện gió với giá trị công việc ước tính 1.200 tỷ đồng.

Nhà máy Camarines Sur có công suất 58,5MW do các đối tác hàng đầu về năng lượng là Aboitiz và Mainstream Renewable đầu tư. Vào đầu tháng 12, PC1 chính thức lập công ty con tại Philipines để thực hiện hợp đồng này.

Tổng CTCP Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt Nam (Mã: PVS) cũng đang mở rộng đấu thầu quốc tế khi nhận được hợp đồng chế tạo 33 chân đế điện gió ngoài khơi cho dự án Greater Changhua 2b&4 của Orsted - một trong những dự án điện gió lớn nhất châu Á Thái Bình Dương.

Doanh nghiệp cũng chứng minh năng lực khi hạ thủy 4 chân đế đầu tiên của một dự án quốc tế lớn khác; hay chế tạo 4 trạm biến áp ngoài khơi (OSS) cho dự án Baltica công suất 375MW - một trong những dự án điện gió lớn nhất trên thế giới.

Ngoài ra, PVN cũng đang đề xuất Chính phủ tạo điều kiện thuận lợi để PVS phát triển dự án điện gió ngoài khơi xuất khẩu sang Singapore, là dự án thí điểm từ liên doanh giữa PVS và Sembcorp Utilities.

PVS có thể xuất khẩu năng lượng tái tạo sang Singapore. Ảnh: PTSC.

Tổng CTCP Khoan và Dịch vụ khoan Dầu khí (Mã: PVD) cũng tạo dựng thêm tên tuổi ở thị trường nước ngoài. Tháng 11, đơn vị tham gia góp vốn thành lập liên doanh PT PetroVietnam Drilling Indonesia với tỷ lệ 40% cổ phần .

Ban lãnh đạo từng chia sẻ do bối cảnh thị trường trong nước khan hiếm việc làm nên chiến lược “vươn ra nước ngoài” đã được tổng công ty tăng cường thực hiện, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hoạt động ổn định và liên tục cho đội giàn khoan.

PVD dự kiến sẽ vận hành cùng lúc hai giàn PV DRILLING II và PV DRILLING III ở Indonesia trong thời gian tới, đưa doanh nghiệp trở thành nhà thầu khoan có thị phần lớn nhất tại Indonesia từ năm 2025 trở đi.

Ngành sữa vươn mình

Các công ty ngành sữa đang tiếp tục đưa tên tuổi Việt Nam ra thị trường nước ngoài. Mới nhất, Sữa Quốc tế Lof (IDP) quyết định đầu tư dự án kinh doanh sữa và đồ uống Philippines LOF International Dairy Products Inc.

Công ty dự tính rót gần 1,5 triệu USD (khoảng 38 tỷ đồng) với mục tiêu kinh doanh các sản phẩm từ sữa, toàn bộ phần đầu tư sẽ đến từ tiền vốn chủ sở hữu. IDP trước đó đã mở rộng sang Campuchia, Indonesia và muốn mở thêm các trụ sở mới ở Đông Nam Á.

Vào tháng 5, Tập đoàn TH tiếp tục khởi công dự án chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa tại vùng Viễn Đông - Liên bang Nga với vốn đầu tư 19 tỷ RUB (hơn 5.200 tỷ đồng). TH thực tế đã hiện diện tại Nga từ 2016 với Tổ hợp trang trại 2,7 tỷ USD ở khu vực Moscow.

Trong khi đó, công ty đầu ngành Vinamilk vẫn đẩy mạnh đầu tư vào các chi nhánh nước ngoài như Driftwood (Mỹ), Lao-Jagro Development (Lào), Angkormilk (Campuchia) và công ty liên doanh Del Monte - Vinamilk (Philippines).

Doanh nghiệp bành trướng

Đầu tư Thế giới Di Động (Mã: MWG) đang bành trướng nhanh chóng tại thị trường Indonesia với chuỗi cửa hàng liên doanh EraBlue. Với 76 điểm bán tại cuối tháng 9, đây đã là chuỗi bán lẻ điện máy lớn nhất tại xứ sở vạn đảo.

Đại diện MWG cho biết các cửa hàng EraBlue có doanh thu gần như gấp đôi so với một shop Điện Máy Xanh có cùng diện tích tại Việt Nam. Hệ thống này có kế hoạch mở rộng lên 80 cửa hàng vào cuối năm và 500 điểm bán vào 2027.

MWG bành trướng tại Indonesia với liên doanh EraBlue. Ảnh: MWG.

Nhiều doanh nghiệp khác cũng đẩy mạnh đầu tư ra nước ngoài trong năm nay. Công ty May Sông Hồng trong quý III hoàn tất việc thành lập công ty liên kết tại Ai Cập nhằm hiện thực hóa kế hoạch đầu tư vào thị trường này.

Công ty sở hữu 50% vốn tại công ty liên kết, với tổng vốn đầu tư tính đến cuối tháng 9/2024 là khoảng 41 tỷ đồng. Ai Cập được đánh giá là điểm đến đầu tư tiềm năng nhờ lợi thế chi phí nhân công và có nhiều lợi thế để xuất khẩu sang Mỹ, EU.

Công ty con của Tập đoàn Kỹ nghệ Gỗ Trường Thành (Mã: TTF) cũng nhận được giấy chứng nhận đầu tư ra Dubai đầu tháng 11, đánh dấu hướng phát triển chiến lược sang thị trường Trung Đông với nhiều dự án bất động sản cao cấp.

Tôn Đông Á mới đây duyệt kế hoạch lập công ty PT Indo Vina Steel tại Indonesia để kinh doanh thép cuộn, tỷ lệ góp vốn 51%. Động thái này mở đường cho công ty Việt Nam đầu tư ra Đông Nam Á theo chủ trương đã được cổ đông thông qua.

Ở lĩnh vực xây dựng, Coteccons (Mã: CTD) quyết định thành lập văn phòng đại diện tại Indonesia từ tháng 3 để tham gia đấu thầu dự án tại thị trường này. Đơn vị cũng đang triển khai xây dựng dự án của VinFast tại Ấn Độ.

Lãnh đạo công ty từng cho biết sẽ tiếp tục đầu tư ở thị trường nước ngoài bằng nhiều cách thức khác nhau như trực tiếp đấu thầu, liên doanh dự thầu và cũng có thể là thực hiện M&A các đơn vị xây dựng tiềm năng ở nước sở tại.

Tương tự là Xây dựng Hòa Bình (Mã: HBC) khi tuyên bố nhận được thư dự định giao thầu 5 dự án nhà ở xã hội tại Kenya với tổng mức đầu tư 72 triệu USD hồi đầu năm. Đây là bước đầu cho định hướng xuất khẩu dịch vụ xây dựng sang nước ngoài.

Lê Huy