Doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam lo ngại về nguy cơ hàng xuất khẩu bị áp thuế

Khảo sát của Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham) trụ sở Tp.HCM, thực hiện từ ngày 4 đến 11/2 với hơn 100 doanh nghiệp hội viên, đã cho thấy những lo ngại sâu sắc về các chính sách thuế mới của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Sau gần một tháng nhậm chức nhiệm kỳ hai, ông Trump đã đưa ra hàng loạt biện pháp thuế quan mới, bao gồm áp thuế bổ sung 10% với hàng hóa Trung Quốc, 25% với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico (sau đó hoãn 30 ngày), cùng việc tăng thuế thép và nhôm. Ông cũng dự định áp thuế xe hơi từ tháng 4 và triển khai thuế nhập khẩu đối ứng (reciprocal tariff).

Doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam lo ngại về nguy cơ hàng xuất khẩu bị áp thuế

Trước các động thái này, 92% doanh nghiệp sản xuất Mỹ tại Việt Nam lo ngại thuế quan sẽ gây gián đoạn chuỗi cung ứng và ảnh hưởng xấu đến khả năng cạnh tranh. Một đại diện doanh nghiệp sản xuất cho biết: “Nếu các mức thuế này được thực hiện, ngành chúng tôi sẽ chịu thiệt hại lớn, vì xuất khẩu sang Mỹ chiếm phần lớn, và chi phí tăng cao sẽ làm giảm sức cạnh tranh."

Khoảng 75% công ty nhận định thuế quan sẽ gây tác động tiêu cực, gia tăng áp lực tài chính và hạn chế cơ hội tiếp cận thị trường. Gần 50% số doanh nghiệp cho biết có thể phải cắt giảm nhân sự nếu thuế được áp dụng, trong đó hai phần ba các đơn vị sản xuất cũng cân nhắc biện pháp tương tự.

Ông Travis Mitchell, Giám đốc điều hành AmCham, đánh giá kết quả khảo sát phản ánh rõ sự lo ngại đáng kể từ phía doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam về nguy cơ bị áp thuế. Ông nhấn mạnh: “Những vấn đề mà các doanh nghiệp nêu ra bao gồm gián đoạn hoạt động, áp lực tài chính, mất việc làm, và cả các tác động kinh tế rộng lớn hơn.”

Theo khảo sát, hơn 85% doanh nghiệp nhận định thuế quan sẽ làm giảm khối lượng thương mại, phá vỡ các mối quan hệ hợp tác lâu dài và ảnh hưởng xấu đến kinh tế Việt Nam.

Tuy vậy, các doanh nghiệp vẫn giữ niềm tin vào thị trường Việt Nam. AmCham cho biết 94% số đơn vị khảo sát, đặc biệt 98% các doanh nghiệp sản xuất, đánh giá cao tiềm năng của Việt Nam nhờ vào cơ sở hạ tầng phát triển, lực lượng lao động có tay nghề và vị trí chiến lược.

AmCham kêu gọi các nhà hoạch định chính sách duy trì đối thoại và hợp tác để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, đồng thời giảm thiểu những tác động tiêu cực từ các chính sách thuế quan. “Một mối quan hệ thương mại bền chặt giữa Mỹ và Việt Nam sẽ mang lại lợi ích cho cả hai bên. Đối thoại cởi mở và hợp tác là yếu tố quyết định để duy trì mối quan hệ này,” ông Mitchell nhấn mạnh.

Trong cuộc gặp Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên hôm 12/2, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc E. Knapper khẳng định chính sách thuế của Mỹ nhằm đảm bảo thương mại công bằng, bảo vệ an ninh kinh tế, người lao động và doanh nghiệp. Ông cũng nhấn mạnh rằng các chính sách thuế gần đây không nhắm vào Việt Nam, đồng thời bày tỏ mong muốn thúc đẩy quan hệ kinh tế tích cực giữa hai nước.

Theo khảo sát của AmCham, 81% doanh nghiệp Mỹ hoạt động tại Việt Nam bày tỏ lo ngại trước nguy cơ hàng xuất khẩu có thể bị chính quyền Trump áp thuế.

Theo Tổng cục Hải quan, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đạt 112,5 tỷ USD, tăng 16% so với năm 2023, trong khi nhập khẩu từ Mỹ giảm gần 24%, còn 10,5 tỷ USD.

Trong báo cáo ngày 11/2, HSBC cảnh báo rằng rủi ro thuế quan đang tạo áp lực lên triển vọng xuất khẩu của Việt Nam. Các chuyên gia ngân hàng lưu ý: “Với thặng dư thương mại lớn với Mỹ, Việt Nam có nguy cơ đối mặt với các biện pháp thuế quan.”

Mặc dù các rủi ro từ chính sách thuế quan của Mỹ đang gây lo ngại, Việt Nam vẫn được đánh giá là điểm đến hấp dẫn đối với các doanh nghiệp Mỹ nhờ lợi thế về vị trí chiến lược, lực lượng lao động chất lượng cao và tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ. Tuy nhiên, để duy trì mối quan hệ thương mại song phương bền vững, các chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của đối thoại cởi mở và hợp tác chặt chẽ giữa chính phủ hai nước. Đây sẽ là chìa khóa để giải quyết các thách thức, giảm thiểu tác động tiêu cực và mở ra cơ hội mới cho cả hai nền kinh tế trong bối cảnh toàn cầu hóa đầy biến động.

Thiên Ý