Doanh nghiệp hỏi, 5 tháng Bộ mới trả lời nhưng cũng không rõ ràng
Doanh nghiệp hỏi, Bộ mất 5 tháng để trả lời nhưng cũng không trả lời được rõ ràng vì văn bản không đi thẳng vào vấn đề, chỉ viện dẫn điều luật và yêu cầu địa phương áp dụng.
Ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam tại Tọa đàm của Thủ tướng với các doanh nghiệp tư nhân, đã đề nghị làm rõ một số nội dung khi thực hiện Nghị quyết 68.
Làm rõ cơ quan điều phối thanh tra, kiểm tra
Cụ thể, theo ông Nguyễn Quốc Hiệp, Nghị quyết 68 đã nêu rõ, mỗi năm chỉ thanh tra mỗi doanh nghiệp một lần nếu cần.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Quốc Hiệp cho rằng nếu không cụ thể hóa và chỉ rõ đâu là cơ quan điều phối công tác thanh tra, kiểm tra thì vẫn xảy ra tình trạng kiểm tra chồng chéo doanh nghiệp. Ví dụ cơ quan thuế, cơ quan quản lý đất đai, cơ quan quản lý xây dựng, quy hoạch, cơ quan quản lý phòng cháy, chữa cháy,… đều có thể vào kiểm tra các doanh nghiệp bất động sản. Vậy thì cơ quan nào sẽ điều phối công tác thanh kiểm tra để mỗi năm doanh nghiệp chỉ phải kiểm tra, thanh tra một lần? Các bộ, ngành đều độc lập với nhau, chưa kể các cơ quan chính quyền địa phương cũng có thể yêu cầu kiểm tra doanh nghiệp. “Đây là vấn đề chúng tôi rất mong được quan tâm, chỉ đạo để gỡ, giúp doanh nghiệp không bị vướng vì một lần kiểm tra mất rất nhiều thời gian” – ông Hiệp nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp - ảnh Chinhphu.vn
Về thể chế và hệ thống pháp luật, đây là vấn đề các doanh nghiệp cho rằng còn rất nhiều vướng mắc, ách tắc, mặc dù gần đây Quốc hội đã thông qua Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 và nhiều luật khác để tháo gỡ khó khăn cho thị trường. Trong quá trình áp dụng các luật mới, Chính phủ đều ra các nghị định, thông tư hướng dẫn cụ thể, nhưng có một số văn bản có những quy định chưa thực sự hợp lý, chính xác khi áp dụng vào các trường hợp cụ thể. Ví dụ Nghị định 103 về hướng dẫn thu nộp tiền sử dụng đất với doanh nghiệp còn rất bất cập và bất hợp lý vì định giá đất, doanh nghiệp không được tham gia nhưng khi định giá đất chậm, doanh nghiệp phải nộp bổ sung. Đây là khoản tiền hết sức bất cập và rất mong Thủ tướng Chính phủ tháo gỡ vấn đề này.
Ngoài ra còn các nghị định khác, như việc đấu thầu, dự án có quyền sử dụng đất còn một số điểm chúng tôi cho rằng chưa hợp lý, nên các doanh nghiệp khi áp dụng hết sức khó khăn.
Ông Hiệp kiến nghị, các văn bản pháp quy trước khi ban hành cần có sự đóng góp ý kiến của các chuyên gia, đối tượng trực tiếp bị chi phối một cách cụ thể; chất lượng. Các văn bản cần được kiểm tra chặt chẽ vì việc sửa một văn bản gây nhiều lãng phí cho các doanh nghiệp cả về thời gian và tiền bạc.
Doanh nghiệp hỏi, mất 5 tháng mà Bộ không trả lời rõ
Nghị quyết 68 yêu cầu doanh nghiệp là đối tượng phục vụ thay vì đối tượng quản lý. Đây là vấn đề doanh nghiệp đều rất tâm đắc. Tuy nhiên thay đổi 4 chữ đó trong văn bản thực hiện như thế nào là một cuộc cách mạng về tư duy, nhận thức đối với công chức của chúng ta hiện nay. Thực tế chúng tôi đã gặp ở một địa phương, khi đấu thầu dự án có quyền sử dụng đất, do các nghị định hướng dẫn không rõ ràng nên Sở Kế hoạch và Đầu tư tại địa phương đó yêu cầu doanh nghiệp phải hỏi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trực tiếp là Cục Đấu thầu và Vụ Pháp chế, mất 5 tháng để trả lời nhưng cũng không trả lời được rõ ràng vì văn bản không đi thẳng vào vấn đề, chỉ viện dẫn điều luật và yêu cầu địa phương áp dụng. Sau 5 tháng đó, chúng tôi có hỏi Bộ Nông nghiệp và Môi trường thì mới xử lý xong. Như vậy mất 7 tháng và doanh nghiệp phải chờ đợi thủ tục, giấy tờ không rõ ràng. Nếu là quan điểm phục vụ, chắc là chúng tôi sẽ được trả lời sớm hơn. Để thực hiện được quan điểm này, chúng tôi kiến nghị cho phép cứ 6 tháng một lần, các địa phương cần có các cuộc gặp mặt với doanh nghiệp đầu tư, sản xuất, kinh doanh trên địa bàn theo từng lĩnh vực để góp ý cho bộ máy công quyền các thủ tục hành chính cần rút kinh nghiệm và cần thay đổi trong công tác quản lý điều hành.
Về đơn giản thủ tục hành chính, hiện nay chúng ta đều đang phấn đấu để tiết giảm 30% thủ tục hành chính. Chúng tôi cho rằng để đơn giản thủ tục hành chính có 2 khâu. Thứ nhất, cần giảm bớt các thủ tục pháp lý trong các bước đầu tư kinh doanh, ví dụ cắt giảm trong các khâu cấp phép đầu tư, điều chỉnh quy hoạch cấp phép xây dựng mà vừa rồi, ngày 29/5, Thủ tướng có ký Công điện 78 gửi các bộ ngành. Đối với các thủ tục không bỏ được, cần cụ thể cách điều hành, số hóa cách thực hiện, và cần có thời gian cụ thể và địa chỉ chịu trách nhiệm. Riêng với lĩnh vực đầu tư bất động sản, cần có cơ quan thống nhất quy định thủ tục bắt buộc, tối giản với quy trình đầu tư để hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện.
Với góc độ đại diện của Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam, trong bối cảnh đất nước đang từng ngày đổi mới, chuẩn bị triển khai những dự án, công trình trọng điểm quốc gia như Dự án đường sắt tốc độ cao, ông Hiệp kiến nghị Thủ tướng thay đổi, bỏ hệ thống đơn giá định mức chi tiết, xây dựng đơn giá tổng hợp cho một đơn vị sản phẩm như thế giới hiện nay đang làm. Đây là việc cần thiết và phù hợp, đặc biệt tạo cho nhà thầu có thể phát huy đầy đủ năng lực trong thi công xây dựng. Đặc biệt thay đổi đơn giá tiền lương để khuyến khích lực lượng lao động trong ngành xây dựng. Hiện nay chỉ có nước ta còn sử dụng đơn giá định mức chi tiết, còn các nước dùng đơn giá tổng hợp. Thêm nữa đơn giá tiền lương quá bất cập, hiện chỉ bằng 40% tiền lương thực tế phải trả.