Điều gì đang đe dọa quá trình chuyển đổi năng lượng của Mỹ?

Hình minh họa

Các khu vực giàu năng lượng tái tạo, như Midwest và Texas, có sản lượng điện gió và năng lượng mặt trời dồi dào, nhưng việc thiếu các đường dây truyền tải đường dài cản trở việc phân phối đến các khu vực đô thị ở bờ Đông, nơi có nhu cầu cao. Sự mất cân bằng cấu trúc gây ra các đợt mất điện thường xuyên và làm nổi rõ những rủi ro về an ninh năng lượng đang ngày một gia tăng bởi tần suất của các hiện tượng khí hậu cực đoan.

Quá trình chuyển đổi năng lượng và vai trò của khí tự nhiên

Vai trò của khí tự nhiên vẫn là trung tâm trong cơ cấu năng lượng Mỹ. Mặc dù khí đốt được coi là “cầu nối” hướng tới mạng lưới không carbon nhưng sự hiện diện của nó là yếu tố cần thiết để ổn định nguồn cung cấp điện trong giai đoạn chuyển tiếp. Các nhà khai thác lưới điện, bao gồm PJM Interconnection, chỉ ra rằng việc đóng cửa các nhà máy than, cùng với nhu cầu điện tăng cao, đang gây thêm áp lực lên cơ sở hạ tầng hiện có.

Tình hình thậm chí còn nghiêm trọng hơn ở các khu vực phụ thuộc vào khí đốt, chẳng hạn như New York và New England, nơi gần 60% điện năng được sản xuất bởi các nhà máy khí đốt hoặc cơ sở nhiên liệu kép. Bất chấp sự gia tăng của năng lượng tái tạo, các chuyên gia cảnh báo rằng việc thiếu nguồn lưu trữ và khả năng truyền tải toàn diện có thể dẫn đến biến động giá điện.

Cơ hội và thách thức của IRA

Đạo luật Giảm phát (Inflation Reduction Act - IRA), được thông qua vào năm 2022, là một nỗ lực đáng kể nhằm định hướng lại các khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng năng lượng hiện đại hơn. Kế hoạch này chủ yếu tập trung vào năng lượng tái tạo, đề xuất các khoản tín dụng thuế cho các dự án truyền tải và lưu trữ năng lượng. Tuy nhiên, sự phân bổ không đồng đều của các lợi ích này gây ra căng thẳng chính trị, khi 80% tín dụng thuế được hưởng lợi từ các khu vực do Đảng Cộng hòa đại diện.

Mặc dù còn lo ngại về tính khả thi của IRA, triển vọng về tài trợ và hỗ trợ dài hạn vẫn tích cực. Tuy nhiên, những thách thức không chỉ giới hạn ở vấn đề tài chính, sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc, cũng đặt ra rủi ro cho việc triển khai các dự án.

Hướng tới mô hình lưới điện mới?

Để khắc phục những thiếu sót này, một số chuyên gia khuyến nghị một cuộc cải cách toàn diện đối với lưới điện, nhằm biến nó thành một cơ sở hạ tầng quốc gia tích hợp, có khả năng vận chuyển điện năng một cách hiệu quả trên toàn quốc. Việc chuyển đổi sang lưới điện kết nối sẽ cần vượt qua những rào cản chính trị và kinh tế hiện tại, cũng như sự hợp tác từ các bên liên quan.

Trong ngắn hạn, các công ty năng lượng, bao gồm cả những công ty vốn dĩ tập trung vào nhiên liệu hóa thạch, đang dần điều chỉnh chiến lược của họ để tích hợp nhiều nguồn năng lượng tái tạo hơn. Tuy nhiên, nếu không có một khoản đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng truyền tải, những nỗ lực này có thể vẫn bị giới hạn và làm suy yếu tham vọng khử carbon của Hoa Kỳ.

Anh Thư

AFP