Điểm danh những ngân hàng sẽ gọi thêm vốn nước ngoài

Cơ hội khi room ngoại được nới

Room sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại ngân hàng thương mại (NHTM) nhận chuyển giao bắt buộc như MB, HDBank, VPBank sẽ được nới lên 49% kể từ ngày 19/5 theo Nghị định số 69/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 01/2014/NĐ-CP về việc nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần của tổ chức tín dụng.

Tổng mức sở hữu cổ phần của các nhà đầu tư nước ngoài tại NHTM nhận chuyển giao bắt buộc (không bao gồm các NHTM do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ) được vượt 30%, nhưng không vượt quá 49% vốn điều lệ của NHTM nhận chuyển giao bắt buộc theo phương án đã được phê duyệt và được thực hiện trong thời hạn của phương án chuyển giao bắt buộc.

Trước đó, tháng 1/2025, Ngân hàng Nhà nước công bố việc chuyển giao GPBank cho VPBank, DongABank cho HDBank, OceanBank cho MB. Giới phân tích tài chính cho rằng, động thái nới room ngoại được kỳ vọng sẽ tạo dư địa mới cho HDBank, MB và VPBank trong việc huy động vốn chiến lược, phục vụ mục tiêu tăng trưởng tài sản mạnh mẽ và duy trì tỷ lệ an toàn vốn trong bối cảnh nhu cầu vốn trung - dài hạn ngày càng lớn.

VIS Rating nhận định, việc nâng trần sở hữu nước ngoài được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các ngân hàng thu hút đầu tư chiến lược, hỗ trợ tăng trưởng tài sản mạnh mẽ. Đáng chú ý, trong bối cảnh nhiều ngân hàng đặt mục tiêu tăng trưởng tổng tài sản trên 25%/năm, nhu cầu bổ sung vốn là rất cấp thiết. Ước tính nếu không tăng vốn cổ phần hoặc phát hành trái phiếu tăng vốn cấp 2, tỷ lệ an toàn vốn (CAR) của HDBank, MB và VPBank có thể giảm 150-300 điểm cơ bản vào cuối năm 2026.

Trong khi đó, Công ty TNHH Chứng khoán ACB nhận định, nghị định mới tạo điều kiện để các ngân hàng có thể phát hành tăng vốn cho cổ đông nước ngoài, qua đó đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu. Đơn cử, MB đang có kế hoạch góp tối đa 5.000 tỷ đồng vào Ngân hàng MBV trong giai đoạn cơ cấu. Các ngân hàng khác nhiều khả năng cũng sẽ có những kế hoạch tương tự.

Tìm nhà đầu tư chiến lược mới

Số liệu cập nhật mới nhất cho thấy, nhà đầu tư ngoại nắm giữ hơn 1,4 tỷ cổ phiếu của MB, tương đương 23,24%. Hiện MB chưa có cổ đông chiến lược nước ngoài. Lãnh đạo MB cho biết, trong việc tìm kiếm đối tác chiến lược nước ngoài, MB đặt ra một số mục đích như có thể nhanh chóng tiếp cận với các công nghệ, bí quyết phát triển kinh doanh và quản trị ngân hàng tiên tiến, đặc biệt là những lĩnh vực mà MB cảm thấy chưa mạnh. MB tận dụng kinh nghiệm, hiểu biết mạng lưới, cơ sở khách hàng của đối tác để phát triển các thị trường mới; ổn định cổ đông, đảm bảo tính đồng thuận và nhất quán trong phát triển kinh doanh, triển khai chiến lược.

Để đáp ứng các mục tiêu trên, MB đã đặt ra các tiêu chí như dành ưu tiên cho các đối tác có năng lực tài chính tốt, đồng thuận về mục tiêu và triển khai chiến lược phù hợp với văn hóa và có cam kết cao, tránh các xung đột về quyền lợi, đảm bảo hợp tác chiến lược lâu dài cùng phát triển.

Đáng chú ý, MB cho biết, có thể bán 100% tại ngân hàng nhận chuyển giao (đã được đổi tên từ OceanBank thành MBV) cho nhà đầu tư nước ngoài. HĐQT MB đề nghị cổ đông giao cho HĐQT nghiên cứu, tìm kiếm nhà đầu tư tiềm năng, quyết định các nội dung cụ thể, triển khai chuyển đổi hình thức pháp lý của MBV và các phương án góp vốn, tăng vốn, xử lý phần vốn góp, cổ phần vào thời điểm theo Phương án chuyển giao bắt buộc (được phê duyệt và sửa đổi/bổ sung), thực tế triển khai và quy định pháp luật từng thời kỳ.

Sau khi nhận chuyển giao, hình thức pháp lý cũng đổi từ Công ty TNHH một thành viên do Nhà nước làm chủ sở hữu (nắm giữ 100% vốn điều lệ) sang Công ty TNHH một thành viên do MB làm chủ sở hữu. MB dự kiến góp vốn điều lệ vào MBV với mức không quá 5.000 tỷ đồng.

Chủ tịch HĐQT VIB Đặng Khắc Vỹ cho biết, hiện room ngoại tại VIB trống 25% và ngân hàng đang tìm đối tác ngoại sau khi chia tay cổ đông chiến lược Commonwealth Bank of Australia (CBA) trong quý I/2025.

CBA bắt đầu rót vốn vào VIB kể từ năm 2010 với tỷ lệ góp ban đầu là 15% và nâng tỷ lệ sở hữu lên 20% một năm sau đó. Cổ đông chiến lược này đóng vai trò quan trọng trong bước chuyển đổi chiến lược của VIB từ ngân hàng chuyên về doanh nghiệp, trở thành ngân hàng bán lẻ chuyên nghiệp. Theo cập nhật mới nhất của VIB về cổ đông nắm giữ trên 1% cổ phần của ngân hàng đến ngày 17/3/2025, Pyn Elite Fund đang sở hữu hơn 57,65 triệu cổ phiếu VIB, tương đương tỷ lệ 1,94%. Đến ngày 20/3, room ngoại tại VIB là 4,99%. Đây cũng là một trong những nhà băng còn nhiều room ngoại nhất hệ thống ngân hàng Việt.

Giới chuyên gia dự báo dòng vốn ngoại sẽ tiếp tục chảy mạnh vào thị trường ngân hàng Việt Nam. Tuy nhiên, theo TS. Lê Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Dragon Capital, rào cản lớn nhất đối với nhà đầu tư nước ngoài khi muốn tham gia vào các ngân hàng vẫn là hạn chế tối đa 30% room. Trong khi đó, hiện không phải ngân hàng nào cũng còn nguyên room, vì thế, việc nới thêm room ngoại là cơ hội cho cả ngân hàng và nhà đầu tư.

Vân Linh