Đi tìm chân dung Nữ hoàng Ai Cập Cleopatra

Theo Live Science, tuyên bố về tượng Nữ hoàng Cleopatra đến từ nhà khảo cổ Kathleen Martinez, người dẫn đầu nhóm Ai Cập - Dominican đang khai quật di tích đền Taposiris Magna.

Ngôi đền này được giới khoa học cho là nơi mà vị nữ hoàng Ai Cập nổi tiếng từng lên kế hoạch để làm nơi an nghỉ của bà và người tình Mark Antony (Marcus Antonius).

Nhưng ông Martinez không phải người đầu tiên tin rằng mình đã tìm thấy chân dung Cleopatra.

Bức tượng bán thân mà nhà khảo cổ Kathleen Martinez và các cộng sự tìm thấy - Ảnh: BỘ DU LỊCH VÀ CỔ VẬT AI CẬP

Nữ hoàng Ai Cập Cleopatra VII, thường được gọi vắn tắt là Nữ hoàng Cleopatra, là một trong những vị pharaoh nổi tiếng nhất của Ai Cập, là nhà cai trị thực sự cuối cùng của Vương triều Ptolemaios, mặc dù trên danh nghĩa thì con trai bà mới là nhà cai trị cuối cùng.

Cleopatra trị vì khoảng năm 70 trước Công nguyên cho đến năm 30 trước Công Nguyên, trong một thời kỳ nhiều biến động.

Các nhà khảo cổ hiện đại vẫn chưa tìm thấy mộ phần thực sự của bà. Bên cạnh đó, họ cũng luôn đi tìm chân dung của bà, vị nữ hoàng nổi tiếng bởi nhan sắc "khuynh thành".

Theo Discovery Magazine, sự quyến rũ của Cleopatra đã thu hút trí tưởng tượng của các nhà sử học, nghệ sĩ và người kể chuyện trong nhiều thế kỷ.

Nhiều hiện vật được cho là mang chân dung của bà, ví dụ một bức chân dung có thể được vẽ sau khi vị nữ hoàng tạ thế đã được tìm thấy ở Roman Herculaneum - Ý, có niên đại vào thế kỷ thứ 1 sau Công nguyên.

Bức chân dung được cho là vẽ vào thế kỷ thứ 1 trước Công nguyên - Ảnh: Ángel M. Felicísimo

Một loại tiền xu có niên đại từ năm 37-33 trước Công nguyên, được đúc ở Đông Địa Trung Hải, được cho là mang chân dung Nữ hoàng Cleopatra ở một mặt, mặt còn lại là người tình Mark Antony.

Tuy vậy, hình ảnh trên đồng xu được cho là đi ngược lại với nhan sắc được mô tả và kỳ vọng của vị nữ hoàng lừng danh.

Đồng xu cổ mang hình ảnh Cleopatra và người tình - Ảnh: DISCOVERY MAGAZINE

Còn có một bức phù điêu mô tả Cleopatra trong trang phục của pharaoh và đang dâng lễ vật cho Isis, có niên đại vào năm 51 trước Công nguyên.

Mặc dù vậy, hình ảnh trên phù điêu quá nhỏ và giản lược để có thể hình dung nhan sắc của vị nữ hoàng.

Một bức phù điêu có hình ảnh vị nữ hoàng Ai Cập nổi tiếng - Ảnh tư liệu

Một số nghệ sĩ cũng nỗ lực khắc họa lại chân dung của bà, một chân dung gây nhiều tranh cãi bởi sắc tộc của bà là không chắc chắn.

Nhiều người chỉ ra gia đình của Cleopatra không đến từ vùng đất mà họ cai trị mà đến từ Macedonia, điều này khiến nhiều nhà nghiên cứu tin rằng làn da của bà sáng - như nghệ thuật châu Âu luôn mô tả bà - và không sẫm màu như người Ai Cập bản địa.

Thế nhưng, dòng dõi của cha bà, Pharaoh Ptolemy XII, được ghi chép lại đầy đủ còn dòng dõi của mẹ bà thì không.

Sự không chắc chắn xung quanh sắc tộc của Cleopatra đã biến bà thành một đại diện không thể ngờ tới cho các cuộc tranh luận văn hóa ngày nay, bao gồm việc chọn diễn viên phù hợp trong các bộ phim về cuộc đời của bà.

Nhưng khái niệm về một Cleopatra da ngăm đen từng xuất hiện rất sớm, với tác phẩm điêu khắc của nghệ sĩ William Wetmore Story thế kỷ 19.

Tác phẩm điêu khắc bằng đá cẩm thạch của William Wetmore Story về Cleopatra- Ảnh: BẢO TÀNG NGHỆ THUẬT METROPOLITAN

Trong khi đó, nhiều nhóm khảo cổ từ nhiều quốc gia vẫn đang nỗ lực tìm kiếm và phân tích, mong tìm ra manh mối về mộ phần thật sự của Nữ hoàng Cleopatra, nơi có thể ẩn giấu thứ gì đó cho thấy chân dung thực của bà.

Anh Thư