Dệt may Việt Nam nâng cao năng lực và hoàn toàn không cạnh tranh với Mỹ

Tại cuộc họp khẩn do Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc chủ trì cùng một số DN dệt may khu vực phía Bắc chiều 4/4, đại diện các Hiệp hội, ngành hàng đề xuất nhiều nội dung cụ thể, thiết thực cả trước mắt và lâu dài để Chính phủ Việt Nam tiến hành đàm phán với Chính phủ Mỹ về mức thuế đối ứng 46% với hàng hóa xuất khẩu.

Khó chồng khó

Đại diện cho Hiệp hội Dệt May Việt Nam (Vitas), Phó Chủ tịch Trương Văn Cẩm cho biết, năm 2024 thị trường Mỹ nhập khẩu 16,6 tỷ USD sản phẩm dệt may của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 38% kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành. Trong khi đó, Việt Nam nhập khẩu từ Mỹ 1,2 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 4,8% tổng kim ngạch nhập khẩu nguyên phụ liệu của toàn ngành. Các sản phẩm dệt may nhập khẩu từ Mỹ bao gồm, bông 681 triệu USD; vải 46 triệu USD; nguyên phụ liệu 469 triệu USD.

“Tác động thuế suất 46% đối với Việt Nam được Mỹ công bố ngày 2/4 là rất cao và bất ngờ, khiến các DN dệt may rất lo lắng và có tâm lý bất an. Do biên lợi nhuận của dệt may rất mỏng, hiện tại đã phải cạnh tranh gay gắt với các nước xuất khẩu dệt may khác. DN đặc biệt khó khăn khi mức thuế áp cho Việt Nam (46%) cao hơn nhiều so các nước cùng cạnh tranh xuất khẩu vào Mỹ” - ông Trương Văn Cẩm nói.

Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam (Vitas) Trương Văn Cẩm

Cụ thể, Trung Quốc chỉ bị Mỹ áp mức thuế đối ứng 34% (tỷ trọng khi tỷ trọng xuất khẩu dệt may của Trung Quốc vào Mỹ là 24,62%); Ấn Độ 26% (tương đương tỷ trọng xuất khẩu vào Mỹ 8,87%); Bangladesh 37% (tỷ trọng 6,73%); Indonesia 32% (tỷ trọng 4,39%); Mexico 25% (tỷ trọng 3,85%); Campuchia 49% (tỷ trọng 4,23%); Pakistan 29% (tỷ trọng 3,65%); Honduras 10% (tỷ trọng 2,24%; Thổ Nhĩ Kỳ 10% (tỷ trọng 2,35%).

Theo ông Trương Văn Cẩm, lĩnh vực dệt may Việt Nam hoàn toàn không cạnh tranh với Mỹ, nhưng lại có xu hướng lấn dần tỷ trọng xuất khẩu dệt may của Trung Quốc. Thực tế từ năm 2019, dệt may Trung quốc chiếm tỷ trọng 32,8% của tại trường Mỹ, nhưng năm 2024 giảm chỉ còn 24,62%.

“Xuất khẩu dệt may sang Mỹ, Việt Nam vừa tạo việc làm cho người lao động vừa mang lại lợi ích cho người tiêu dùng Mỹ với các sản phẩm có giá cạnh tranh. Mức thuế cao sẽ ảnh hưởng lớn đến thu hút đầu tư vào nguồn cung thiếu hụt của dệt may Việt Nam là dệt vải và nhuộm, để đáp ứng quy tắc xuất xứ các FTA” - ông Trương Văn Cẩm quan ngại.

Kiến nghị loạt giải pháp

Đứng trước việc Mỹ áp mức thuế đối ứng 46%, ông Trương Văn Cẩm cũng nêu một số giải pháp đối với DN dệt may, đó là đa dạng hóa thị trường, đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường đã ký FTA. DN cùng với các nhãn hàng, nhà mua hàng chia sẻ khó khăn để giải quyết các đơn hàng đang trên đường, đã ký và đang sản xuất. Các DN đàm phán các đơn hàng tiếp theo với cách thức chia sẻ lợi ích, rủi ro trong toàn chuỗi cung ứng (từ nhà cung cấp nguyên phụ liệu đến nhà sản xuất, nhà phân phối đến người tiêu dùng cuối cùng), đồng thời tăng cường truy soát nguồn gốc, minh bạch thông tin nguồn cung nguyên phụ liệu.

DN dệt may buộc phải thay đổi để thích nghi. Ảnh: Khắc Kiên

Tại cuộc họp, Phó Chủ tịch Vitas cũng kiến nghị Chính phủ nhanh chóng đàm phán với phía Mỹ để giảm mức thuế quá cao 46% và chi tiết hóa cho từng mặt hàng, nhóm hàng… từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể để giảm dần thâm hụt thương mại Việt - Mỹ. Chính phủ cần đàm phán nhanh 1 số FTA để khai thác thị trường rất tiềm năng, như Canada (năm 2024 dệt may Việt Nam xuất khẩu vào thị trường này 1,23 tỷ USD, bằng 147% so với năm 2019).

Chính phủ cần thiết ban hành mới và duy trì các chính sách hỗ trợ DN để giảm chi phí, như tiếp tục giảm thuế VAT, thuế nhập khẩu, thuế đất, thuế thu nhập DN. Giảm tỷ lệ các khoản đóng góp như kinh phí công đoàn 2%, bảo hiểm xã hội hay giảm phí đường bộ, phí hạ tầng cảng biển… Ngân hàng tiếp tục giảm lãi vay, khoanh nợ, giãn nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho DN.

Ông Trương Văn Cẩm còn kiến nghị Cơ quan đại diện Mỹ tại Việt Nam chuyển tải thông điệp đề nghị dừng áp dụng thuế đối ứng từ 2 - 3 tháng, để có cơ hội cho Việt Nam đàm phán và đưa ra các giải pháp giảm bớt thâm hụt thương mại Việt - Mỹ; tiếp tục giảm thuế đối với hàng nhập khẩu Mỹ đồng thời xem xét quy định cho từng dòng thuế cụ thể 1 cách hợp lý, đối ứng và công bằng.

Trích dẫn

Trích dẫn 1

Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) Vũ Đức Giang:

Chủ động nâng cao năng lực để không phụ thuộc

Việc áp mức thuế trần với Việt Nam lên đến 46% gây bất ngờ và là "cú giáng" lên các DN xuất khẩu như thủy sản, dệt may… Xuất khẩu hàng may mặc vào Mỹ của Việt Nam hiện có mặt hàng chịu thuế 0%, có mặt hàng 7%, 12%, hoặc như mặt hàng áo khoác là 27%. Việt Nam không có Hiệp định thương mại tự do (FTA) với Mỹ nên nền tảng thuế đã có rồi, không phải hiện nay mới áp.

46% là đánh thuế vào tổng quan các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ, sắp tới sẽ có chi tiết từng dòng hàng để áp thuế. Chính phủ đang triển khai hàng loạt giải pháp, tiếp tục đàm phán để xem xét vận dụng, áp dụng các dòng thuế ra sao trong thời gian tới. Hiệp hội khuyến cáo các DN bình tĩnh chờ đợi sự đàm phán giữa hai chính phủ. Các nhãn hàng cũng sẽ đưa ra quan điểm của họ để không gây ảnh hưởng nhiều tới tổ chức sản xuất.

Ngoài ra, cần kiểm soát việc nhập khẩu nguyên vật liệu, tránh bị "rửa", bị luồn lách. Do đó, DN cần hết sức cẩn trọng để đảm bảo uy tín của hàng dệt may với tất cả thị trường, không riêng Mỹ. Tiếp đó, cần chủ động nâng cao năng lực, tìm kiếm khách hàng mới, đa dạng hóa thị trường, không phụ thuộc vào một thị trường lớn nào...

Khắc Kiên