Đề xuất lập khu thương mại tự do ở Cần Giờ

Văn bản cho biết tại kỳ họp thứ 17 Hội đồng nhân dân (HĐND) TP.HCM, các đại biểu đã quan tâm đến nội dung "Đề nghị thành phố kiến nghị trung ương cho phép thành lập khu kinh tế nhằm hình thành khu thương mại tự do gắn liền với cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ".

Theo Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, hiện chỉ có Đà Nẵng đề xuất thí điểm thành lập khu thương mại tự do đầu tiên và Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 136/2024/QH15 ngày 26/6/2024. Theo đó, đề xuất phương án phát triển khu thương mại tự do Đà Nẵng với 3 khu chức năng chính: Khu thương mại - dịch vụ, Trung tâm Logistics và Khu sản xuất.

Phối cảnh dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Ảnh: Portcoast

Nghị quyết cũng quy định các chính sách thí điểm tại khu thương mại tự do Đà Nẵng phù hợp với điều kiện thể chế hiện tại của Việt Nam, đảm bảo tính tuần tự và có sự kiểm tra, giám sát nhằm giảm thiểu các rủi ro trong quá trình thực thi chính sách. Trong quá trình triển khai, sẽ tiến hành đánh giá và xem xét đề xuất mở rộng phù hợp.

Dựa trên các chủ trương, chính sách hiện hành và các tài liệu nghiên cứu, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cho rằng khu thương mại tự do là một công cụ quan trọng để thúc đẩy thương mại, đầu tư và hội nhập kinh tế quốc tế. Thí điểm khu thương mại tự do mang lại nhiều lợi ích kinh tế - xã hội nhưng cũng cần có những giải pháp phù hợp để giải quyết các thách thức đi kèm.

Ngoài ra, theo dự thảo quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 thì trên địa bàn TP.HCM không được quy hoạch khu thương mại tự do nên chưa có căn cứ pháp lý để thành lập khu thương mại tự do trên địa bàn TP.HCM.

“Do vậy, với quyết tâm chính trị cao trong việc hình thành cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, việc hình thành khu thương mại tự do cũng có thể được xem xét nếu bổ sung được vào quy hoạch Thành phố, quy hoạch vùng Đông Nam Bộ, quy hoạch tổng thể quốc gia tại TP.HCM.

Ngoài ra, Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM khuyến nghị cần nghiên cứu thêm các tài liệu về việc thành lập khu thương mại tự do trong nước và tham khảo kinh nghiệm quốc tế để xác định chính xác và đầy đủ những thách thức mà Cần Giờ và TP.HCM có thể đối mặt khi hình thành khu thương mại tự do, trước khi chuẩn bị hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền”, trích văn bản của Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM.

Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, TP.HCM là một cảng biển nước sâu, có vai trò chiến lược trong việc phát triển kinh tế và giao thương quốc tế của khu vực phía Nam. Dự án nhằm xây dựng một cảng hiện đại với khả năng tiếp nhận các tàu container cỡ lớn, từ đó tăng cường khả năng kết nối giao thương quốc tế, đặc biệt là với các tuyến đường biển châu Á - Thái Bình Dương.

Theo quy hoạch, cảng quốc tế Cần Giờ có tổng chiều dài toàn tuyến là 7,2km với quy mô 6,8km bến tàu mẹ; 1,9km bến sà lan. Tổng nhu cầu sử dụng đất bến cảng khoảng 571ha; trong đó diện tích đất cù lao (rừng phòng hộ ven biển) 93,37ha, diện tích mặt nước 477,63ha. Cảng có thể đón tàu trọng tải lên tới 250.000DWT, tương đương 24.000TEUs. Công suất tối đa của cảng Cần Giờ là 16,9 triệu TEUs, với tổng mức đầu tư dự kiến gần 6 tỷ USD. Toàn dự án được phân thành 7 giai đoạn đầu tư, dự kiến hoàn thành vào năm 2045.

Cảng trung chuyển Cần Giờ được kỳ vọng sẽ trở thành một trong những trung tâm logistics lớn của khu vực, đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế TP.HCM và cả nước. Đồng thời, tạo ra nhiều cơ hội việc làm, cải thiện đời sống người dân địa phương.

Bên cạnh đó, dự án cũng chú trọng đến việc bảo vệ môi trường, với các giải pháp kỹ thuật tiên tiến nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ.

Nhật Hưng