ĐBQH Lâm Đồng góp ý về hoàn thiện khung pháp lý cho chuyển giao công nghệ
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, sáng ngày 21/11, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra dự án Luật Trí tuệ nhân tạo; thảo luận dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ; Dự án Luật Công nghệ cao (sửa đổi).

Đại biểu Dương Khắc Mai, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng phát biểu thảo luận tại hội trường
Tham gia thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chuyển giao công nghệ, đại biểu Dương Khắc Mai, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng bày tỏ sự thống nhất cao với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung luật; đồng thời đưa ra nhiều góp ý quan trọng, nhằm bảo đảm tính khả thi, đồng bộ và phù hợp với bối cảnh công nghệ mới.
Khái niệm phải rõ ràng, có tiêu chí cụ thể để tránh cách hiểu khác nhau
Góp ý về sửa đổi, bổ sung các khái niệm tại Điều 2, đại biểu Dương Khắc Mai đánh giá cao sự cập nhật của dự thảo nhưng cho rằng nhiều khái niệm vẫn mang tính mô tả, thiếu tiêu chí rõ ràng để áp dụng thống nhất.
Về “công nghệ mới”, đại biểu nhận định khái niệm ở dự thảo còn định tính, chưa đưa ra căn cứ nhận diện cụ thể. Đại biểu đề nghị bổ sung bộ tiêu chí đánh giá như: mức độ khác biệt về nguyên lý, quy trình; chỉ tiêu kinh tế – kỹ thuật so với công nghệ phổ biến; mức độ ứng dụng trong nước và quốc tế.
Cùng với đó, cần giao Chính phủ quy định chi tiết phương pháp phân loại theo từng ngành, tránh việc mỗi cơ quan hiểu và áp dụng một cách khác nhau.

Đại biểu tham dự kỳ họp thứ 10
Về “công nghệ xanh”, dự thảo nêu các đặc trưng như tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải, thân thiện môi trường… Tuy nhiên, đại biểu cho rằng nếu chỉ mô tả chung chung thì rất khó áp dụng trong ưu đãi thuế, tín dụng hay thẩm định dự án đầu tư.
Đại biểu đề nghị luật chỉ nêu nguyên tắc, còn tiêu chí cụ thể giao các bộ ngành liên quan ban hành thành bộ chỉ số, ngưỡng kỹ thuật theo từng lĩnh vực. Đồng thời, cần thống nhất dùng một thuật ngữ “công nghệ xanh”, không dùng song song cả “công nghệ xanh” và “công nghệ sạch”.
Chính sách ưu tiên phải có tính mở, tránh liệt kê quá chi tiết dễ lạc hậu
Theo đại biểu, danh mục công nghệ tại Điều 9 hiện được liệt kê quá dài và chi tiết, điều này có thể dẫn đến nguy cơ lạc hậu khi công nghệ thay đổi nhanh.
Đại biểu kiến nghị Điều 9 chỉ nên quy định theo nhóm tiêu chí nguyên tắc, ví dụ: Công nghệ gây rủi ro cho môi trường, sức khỏe thì thuộc diện hạn chế hoặc cấm. Công nghệ tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải, nâng cao năng suất và chất lượng thì thuộc diện khuyến khích. Danh mục cụ thể nên giao Chính phủ ban hành, cập nhật định kỳ để linh hoạt, đồng bộ với Danh mục ngành nghề ưu đãi đầu tư, ngành nghề cấm đầu tư trong Luật Đầu tư.
Bảo đảm rõ ràng quyền sở hữu, tránh tranh chấp khi chuyển giao và góp vốn bằng công nghệ
Đối với Điều 7 và Điều 8 về quyền chuyển giao công nghệ và góp vốn bằng công nghệ, đại biểu đồng tình với hướng sửa đổi của Ban soạn thảo nhưng cho rằng dự thảo vẫn chưa phân biệt đầy đủ.
Công nghệ không thuộc phạm vi bảo hộ như bí quyết kỹ thuật, bí mật kinh doanh. Đại biểu đề nghị luật phải yêu cầu bên chuyển giao cung cấp tài liệu chứng minh nguồn gốc hợp pháp đối với công nghệ không được bảo hộ như: quyết định giao nhiệm vụ nghiên cứu, hợp đồng nghiên cứu, biên bản nghiệm thu… Đồng thời, phải quy định rõ cơ chế trong trường hợp đồng sở hữu để tránh rủi ro tranh chấp.
Về góp vốn bằng công nghệ, dự thảo đã quan tâm đến quản lý công nghệ có nguồn gốc ngân sách nhà nước, yêu cầu thẩm định giá. Song đại biểu cho rằng nếu áp dụng cứng nhắc sẽ gây ách tắc, đặc biệt với dự án nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Trong khi đó, giao dịch tư nhân lại được tự thỏa thuận mà thiếu cơ chế hậu kiểm, dễ dẫn đến nâng khống giá trị công nghệ, chuyển giá, trốn thuế.
Đại biểu đề nghị phân loại rõ: Trường hợp sử dụng vốn nhà nước: cần quy định ngưỡng giá trị, lĩnh vực bắt buộc phải thẩm định giá; đồng thời làm rõ trách nhiệm pháp lý của tổ chức thẩm định nếu gây thất thoát tài sản công.


































