Đẩy nhanh lộ trình chuyển đổi sang xe buýt điện

Thường xuyên đi tuyến buýt số 05 đến nhà congái tại quận Cầu Giấy, bà Lê Thị Hằng ở phố Tân Mai, quận Hoàng Mai rất phấn khởi khi từ đầu năm 2025 đến nay, toàn bộ xe buýt của tuyến này đã chuyển sang xe điện: “Xe buýt điện vận hành êm ái, ít rung lắc, không bị mùi xăng xe như các xe trước đây, nên hành khách rất hài lòng, không còn cảm giác say xe”.

Từ tuyến xe buýt điện đầu tiên đưa vào khai thác tháng 12/2021, đến nay xe buýt điện đang dần trở nên quen thuộc với người dân Thủ đô. Theo Trung tâm Quản lý và Điều hành giao thông thành phố Hà Nội, chỉ sau ba năm, xe buýt điện của Hà Nội đã vận chuyển gần 100 triệu hành khách, giảm phát thải 41.000 tấn CO2, tương đương trồng hơn 1,9 triệu cây xanh.

Ông Phạm Đình Tiến, Trưởng phòng Kế hoạch vận hành (Trung tâm Quản lý và Điều hành giao thông thành phố Hà Nội) cho biết, qua theo dõi, đánh giá các tuyến xe buýt điện vận hành ba năm qua cho thấy hiệu quả toàn diện. Vào những khung giờ cao điểm, hệ số sức chứa vượt 100%. Chất lượng dịch vụ của xe buýt điện hoàn thiện hơn so với xe buýt thông thường. Đáng chú ý, nhiều đối tượng khách hàng khác nhau sử dụng xe buýt điện.

Trong đó, 80%-85% hành khách đi lại bằng vé tháng thường xuyên là công chức, viên chức, người làm văn phòng, nhóm mà trước đây ít khi di chuyển bằng xe buýt, thường chỉ chiếm tỷ lệ 25%-30%. Theo “Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải côngcộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên địa bàn thành phố” được Ủy ban nhân dân thành phố ban hành ngày 18/11/2024, Hà Nội phấn đấu đến năm 2030, khoảng 70%-90% xe buýt trên địa bàn Thủ đô sẽ sử dụng năng lượng sạch và con số này sẽ đạt 100% vào năm 2035.

Mục tiêu này hoàn thành trước 15 năm so với yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ đặt ra tại Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 phê duyệt Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí cácbon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải (đạt 100% vào năm 2050).Tuy nhiên ngày 28/5, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 149/ KH-UBND triển khai Đề án phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng bằng xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh.

Thành phố Hà Nội quyết tâm hoàn thành chuyển đổi xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh trên toàn địa bàn thành phố chậm nhất vào năm 2030, trong đó, đối với khu vực đô thị trung tâm, nội thành (trong phạm vi Vành đai 4), toàn bộ xe buýt vận hành phải chuyển đổi sang xe buýt điện để bảo đảm yêu cầu phát triển giao thông xanh, hiện đại và bền vững.

Về lộ trình thực hiện, giai đoạn 2025-2026, thành phố hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện xe buýt điện, năng lượng xanh; mở rộng mạng lưới xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh; xây dựng các trạm sạc xe buýt điện, năng lượng xanh (bao gồm cả trạm sạc nhanh); tỷ lệ chuyển đổi phương tiện xe buýt điện, năng lượng xanh (dự kiến) năm 2025 là 10%, năm 2026 là 20-23%. Giai đoạn 2027-2030, chuyển đổi theo lộ trình, 100% xe buýt sử dụng xăng, dầu diesel chuyển sang sử dụng điện, năng lượng xanh chậm nhất vào năm 2030.

Để hiện thực hóa các mục tiêu đề ra, các sở, ban, ngành của thành phố đã chủ động, khẩn trương xây dựng và ban hành nhiều cơ chế, chính sách phù hợp nhằm khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp vận tải sớm chuyển đổi sang sử dụng năng lượng sạch. Về phía các doanh nghiệp, nhiều đơn vị đã nhanh chóng nắm bắt chủ trương và triển khai những bước đi đầu tiên một cách quyết liệt, thể hiện tinh thần đồng hành cùng thành phố trong lộ trình phát triển bền vững.

Trong tháng 1/2025, Tổng công ty Vận tải Hà Nội đã đưa vào hoạt động thêm ba tuyến buýt điện hiện đại, gồm tuyến số 05, tuyến số 39, cùng hai tuyến nhánh 47A và 47B. Công ty TNHH Du lịch Dịch vụ Xây dựng Bảo Yến cũng đã vận hành tuyến số 59 (Đông Anh-Học viện Nông nghiệp Việt Nam). Về hạ tầng, mới đây Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội đã giao Sở Công thương chủ trì, tham mưu xây dựng phương án quy hoạch hệ thống trạm sạc điện, trạm cấp năng lượng xanh cho phương tiện giao thông trên địa bàn thành phố.

Trong giai đoạn trước mắt khi chưa có quy định về quy hoạch, kỹ thuật chuyên ngành cho hệ thống trạm sạc điện, trạm sạc năng lượng xanh, rà soát quy hoạch, kế hoạch phát triển hệ thống lưới điện để đáp ứng nhu cầu phụ tải, cấp nguồn điện cho phương tiện giao thông điện (trong đó có xe buýt điện) theo từng giai đoạn; hướng dẫn các đơn vị vận hành bố trí, lắp đặt các trạm sạc điện bảo đảm phù hợp với quy định hiện hành.

QUỐC TOẢN