Đầu Xuân 'khơi' chuyện về sách và văn hóa đọc cùng doanh nhân Nguyễn Tuấn Quỳnh

Nhân dịp Xuân Ất Tỵ, KTSG Online đã trao đổi với doanh nhân Nguyễn Tuấn Quỳnh, CEO Saigon Books xoay quanh chủ đề kinh doanh sách và văn hóa đọc trong thời đại số.

CEO Nguyễn Tuấn Quỳnh: Là một người hoạt động trong lĩnh vực xuất bản sách, việc tôi thường xuyên cập nhật nội dung trên Facebook thay vì website cá nhân là một lựa chọn có chủ đích. Facebook mang đến sự tương tác trực tiếp và nhanh chóng với độc giả. Mỗi bài viết đều nhận được phản hồi tức thì thông qua bình luận, chia sẻ và cảm xúc, tạo nên những cuộc đối thoại sống động và có giá trị. Điều này giúp tôi hiểu rõ hơn về nhu cầu, mối quan tâm của độc giả, từ đó điều chỉnh nội dung cho phù hợp. Sự tương tác này cũng tạo động lực để tôi viết đều đặn hơn, chia sẻ nhiều hơn.

Bên cạnh đó, tính chất của Facebook phù hợp với việc chia sẻ những suy nghĩ, cảm nhận hàng ngày một cách tự nhiên và gần gũi. Tôi có thể viết về những trải nghiệm trong công việc, những suy ngẫm về sách, hay đơn giản là những khoảnh khắc truyền cảm hứng trong cuộc sống.

Trong khi đó, website cá nhân sẽ được dành cho những nội dung có chiều sâu hơn, những bài viết được đầu tư kỹ lưỡng và mang tính lưu trữ lâu dài. Đây là nơi tập hợp những tư tưởng, quan điểm và kinh nghiệm đã được chắt lọc, phù hợp với độc giả muốn tìm hiểu sâu về một chủ đề nào đó.

Tôi tin rằng, việc kết hợp giữa hai nền tảng này - Facebook cho tương tác hàng ngày và website cho nội dung chuyên sâu - sẽ tạo nên sự cân bằng trong việc chia sẻ và kết nối với cộng đồng, đồng thời vẫn đảm bảo được chất lượng và giá trị của thông điệp muốn truyền tải.

CEO Nguyễn Tuấn Quỳnh: Tôi có 11 năm làm việc tại Saigon Petro, một doanh nghiệp nhà nước và 11 năm tiếp theo, tôi làm việc tại các doanh nghiệp cổ phần có quy mô lớn như PNJ, Công ty CP Nhiên liệu Sài Gòn (SFC), Công ty CP Văn hóa Phương Nam (PNC)… Ở phần lớn các doanh nghiệp này tôi giữ vị trí cấp phó, cũng có nơi tôi giữ vai trò người đứng đầu như tại SFC với 8 năm làm Chủ tịch Hội đồng quản trị và 3 năm làm Tổng giám đốc. Tôi vẫn xem mình là người làm thuê chuyên nghiệp trong quá trình hơn hai mươi năm này.

Tôi muốn khởi nghiệp để chính tay tạo dựng nên một thương hiệu của riêng mình. Cho nên, việc rời vị trí điều hành ở các công ty lớn không phải vì “chờ đợi quá lâu” ở vị trí cấp phó mà đến từ khát vọng muốn tạo ra giá trị theo cách riêng.

Năm 2016, ở tuổi 44, tôi chọn khởi nghiệp với Saigon Books vì tin rằng sách có thể tạo ra tác động sâu rộng đến xã hội. Kinh doanh nhiên liệu hay vàng bạc tạo ra giá trị kinh tế, nhưng sách có khả năng thay đổi tư duy và góp phần phát triển con người. Đó là lý do tôi chọn xây dựng sự nghiệp trong lĩnh vực này dù biết rằng đây không phải là con đường dễ dàng về mặt tài chính.

Trong thời gian khá dài, việc học trong nhà trường không khuyến khích học sinh đọc sách và không tạo dựng được thói quen đọc sách. Học và thi theo đúng sách giáo khoa và chạy theo điểm số đã làm học sinh không thấy cần thiết phải đọc sách. Trong gia đình, các tủ sách dần ít đi vì cha mẹ bận rộn mưu sinh, không có thời gian dành cho sách vở. Tại các thư viện, việc bảo quản giữ sách nguyên vẹn, không mất mát trở thành nhiệm vụ hàng đầu chứ không phải là lan tỏa tri thức. Những người được xem là thành công, là “tấm gương” cho giới trẻ thì ít khi chia sẻ về việc đọc sách… Tất cả những điều đó đã tác động tiêu cực đến văn hóa đọc.

Văn hóa đọc hiện nay đang có những thay đổi tích cực nhưng cũng đối mặt với nhiều thách thức. Tích cực là người trẻ đang quan tâm nhiều hơn đến sách, đặc biệt là sách về phát triển bản thân và khởi nghiệp. Tuy nhiên, thách thức lớn là sự cạnh tranh từ các nền tảng giải trí số và xu hướng đọc nông, đọc nhanh. Chúng ta cần tạo ra một văn hóa đọc bền vững, nơi người đọc không chỉ tiếp nhận thông tin mà còn biết chiêm nghiệm và áp dụng vào cuộc sống.

Có người đổ lỗi cho nền giáo dục - nơi việc đọc sách chưa bao giờ được coi trọng đúng mực. Có người trách văn đàn - đã quá lâu rồi không có những tác phẩm đủ sức lay động trái tim người đọc. Cũng có người nhìn ra một vòng luẩn quẩn đáng buồn: người đọc ít đi, sách bán chẳng được bao nhiêu, tác giả không thể sống bằng nghề và tất yếu, những tác phẩm lớn khó có thể ra đời. "Con gà - quả trứng" ấy cứ xoay vòng và mỗi vòng xoay, văn chương lại xa rời cuộc sống một chút.

Mỗi lần đứng trên sân khấu hay tham gia livestream, tôi đều cảm nhận được niềm hạnh phúc đặc biệt khi được chia sẻ câu chuyện của từng cuốn sách, được lắng nghe những trải lòng của tác giả và được chứng kiến những khoảnh khắc độc giả tìm thấy tiếng nói đồng điệu từ trang sách. Đặc biệt trong thời đại số hóa, các buổi livestream bán sách đã tạo ra một không gian tương tác mới, nơi khoảng cách địa lý không còn là rào cản để lan tỏa tình yêu sách.

Với tôi, mỗi buổi ra mắt sách hay livestream đều là một hành trình khám phá mới. Tôi có cơ hội đào sâu vào từng cuốn sách, tìm hiểu câu chuyện hậu trường của quá trình sáng tạo và quan trọng nhất là được kết nối những thông điệp ý nghĩa của sách với những trải nghiệm thực tế của độc giả.

Tôi tin rằng, đây không chỉ là cơ hội quảng bá sách mà còn là dịp để xây dựng và nuôi dưỡng văn hóa đọc trong cộng đồng. Đó là khi chúng ta cùng nhau tạo ra những không gian văn hóa ý nghĩa, nơi mỗi người đều có thể tìm thấy niềm vui và giá trị từ việc đọc sách.

Saigon Books có lẽ là công ty xuất bản nhiều sách của doanh nhân viết nhất tại thời điểm hiện nay. Chúng tôi đã xuất bản sách của các doanh nhân trong thời gian qua và trong định hướng phát triển, Saigon Books luôn ưu tiên đồng hành và hỗ trợ các doanh nhân Việt Nam viết sách.

Khi doanh nhân viết sách, họ đang góp phần tạo ra một kho tàng kiến thức thực tiễn vô cùng quý báu cho thế hệ trẻ, đặc biệt là những người đang có ước mơ khởi nghiệp nhưng còn thiếu kinh nghiệm và định hướng.

Việc doanh nhân viết sách còn thể hiện trách nhiệm xã hội trong việc truyền lửa, truyền cảm hứng và chia sẻ những bài học từ cả thành công lẫn thất bại, giúp những người đi sau tránh được những vấp váp không cần thiết.

Cuốn sách của một doanh nhân thành công không đơn thuần là câu chuyện cá nhân, mà còn là tấm gương về sự kiên trì, lòng dũng cảm và khả năng vượt qua khó khăn, trở thành nguồn động lực quý giá cho độc giả.

Trước hết, tôi kỳ vọng đọc sách sẽ không còn bị xem là hoạt động đơn thuần của học sinh, sinh viên hay giới trí thức mà là một phần tất yếu trong việc phát triển bản thân của mọi người, ở mọi lứa tuổi và ngành nghề. Các bậc phụ huynh sẽ dành thời gian đọc sách cùng con từ nhỏ, các doanh nghiệp sẽ xây dựng văn hóa đọc trong tổ chức và việc đọc sách sẽ trở thành một thói quen tốt được xã hội trân trọng.

Về không gian đọc, tôi kỳ vọng sẽ có thêm nhiều thư viện hiện đại, không gian đọc sách cộng đồng được đầu tư bài bản cả về cơ sở vật chất lẫn nội dung. Những không gian này không chỉ là nơi để đọc sách mà còn là điểm hẹn văn hóa, nơi diễn ra các hoạt động thảo luận sách, giao lưu tác giả và các sự kiện văn hóa đọc hấp dẫn.

Song song với đó, công nghệ số sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển văn hóa đọc. Sách điện tử, sách nói sẽ phát triển mạnh mẽ, tạo ra những trải nghiệm đọc mới mẻ và thuận tiện hơn cho độc giả. Các nền tảng đọc sách trực tuyến sẽ giúp người đọc dễ dàng tiếp cận với kho tàng sách vở đa dạng, trong khi vẫn đảm bảo quyền lợi của tác giả và nhà xuất bản.

Với những điều trên, tôi kỳ vọng vào sự hình thành của các cộng đồng đọc sách năng động, nơi mọi người không chỉ đọc mà còn chia sẻ, thảo luận và lan tỏa những giá trị tích cực từ sách.

Xin cảm ơn anh!

Tác giả: NGỌC HÙNG - Trình bày: THU TRANG

Ngọc Hùng