Đầu tư giai đoạn 2 cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh, tổng mức đầu tư 10.295 tỷ đồng

Ngày 14/4, Tập đoàn Đèo Cả tổ chức hội nghị các nhà đầu tư, nhà thầu để nghiên cứu xúc tiến đầu tư thực hiện dự án cao tốc Đồng Đăng (Lạng Sơn) – Trà lĩnh (Cao Bằng) giai đoạn 2. Hội nghị diễn ra trong bối cảnh dự án giai đoạn 2 được Thủ tướng Chính phủ yêu cầu khẩn trương triển khai với sự tham dự của đại diện lãnh đạo gần 20 doanh nghiệp là các nhà đầu tư, nhà thầu quan tâm dự án, các ngân hàng thương mại.

Ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả chia sẻ tại hội nghị.

Các doanh nghiệp quyết tâm hoàn thành giai đoạn 1 đúng hẹn

Mở đầu hội nghị ông Hồ Minh Hoàng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả cho biết, hội nghị để đánh giá lại kết quả đã đạt được, những kinh nghiệm cần rút ra trong quá trình triển khai giai đoạn 1: “Xác định xong việc cũ thì mời bàn việc mới”.

Với vai trò là nhà đầu tư nghiên cứu đề xuất giai đoạn 2 dự án, Tập đoàn Đèo Cả cùng các bên trao đổi, chia sẻ những khó khăn, đề xuất các giải pháp giải quyết yêu cầu đường găng tiến độ của giai đoạn 1 và đưa giải pháp phối hợp hiệu quả hơn, tránh lãng phí …nếu tiếp tục tham gia giai đoạn 2 dự án Đồng Đăng – Trà Lĩnh và các dự án khác sau này.

Theo Tổng Giám đốc CTCP Linh Giang, ông Nguyễn Văn Hải, trong quá trình tham gia thực hiện dự án giai đoạn 1 công ty này nhận thấy đây là một “sân chơi” lớn, chuyên nghiệp. Làm việc với Đèo Cả thuận lợi vì được hỗ trợ hướng dẫn, từ công tác phối hợp GPMB, chỉ đạo thi công, thanh toán... và hy vọng tiếp tục được Đèo Cả đồng hành, hỗ trợ tuyển mới, đào tạo CBCNV, đào tạo nâng cao cả năng lực quản lý cán bộ kỹ thuật, vận hành xe máy trên công trường.

Ông Nguyễn Xuân Hải - Chủ tịch HĐQT Công ty Đầu tư ĐCT 559, đối tác nhà thầu của Tập đoàn bày tỏ bày tỏ mong muốn được Tập đoàn Đèo Cả hỗ trợ bổ sung và giúp đào tạo nhân sự như Công ty 568 vừa qua để có thể đẩy nhanh thi công. “Mặc dù nhiều khó khăn và thời tiết mưa kéo dài, chúng tôi cam kết hoàn thành phần công việc của mình để phục vụ thông tuyến”, ông Hải nói.

Đồng quan điểm, ông Lê Vũ Anh - Tổng Giám đốc CTCP Xây dựng nền móng Long Giang bày tỏ ấn tượng với cách làm quyết liệt của Đèo Cả, tạo khí thế hứng khởi để Long Giang làm việc và cống hiến. Đồng thời, khẳng định quyết tâm dành nguồn lực chủ chốt của mình để cùng đồng hành Đèo Cả các dự án tiếp theo.

Thi công cao tốc Đồng Đăng – Trà Lĩnh qua rừng núi Đông Bắc.

Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả nhấn mạnh: “Chúng tôi với vai trò nhà đầu tư dẫn dắt ý thức được trách nhiệm của mình phải hỗ trợ, tạo điều kiện để các doanh nghiệp là đối tác cùng phát triển, chia sẻ nguồn nhân lực và ứng dụng công nghệ mới. Ngược lại, các đối tác của Đèo Cả cũng cần phải coi việc cho cán bộ, người lao động tham gia học tập, phát triển không chỉ là quyền lợi, mà còn là trách nhiệm để các đơn vị ngày càng trưởng thành, chúng ta cùng hình thành một hệ sinh thái các nhà đầu tư - nhà thầu có năng lực, sẵn sàng đồng hành Tập đoàn tại các dự án quy mô lớn hơn, yêu cầu kỷ thuật cao hơn như đường sắt, metro….”.

Ở góc độ ngân hàng, bà Nguyễn Thị Khánh Hòa - Trưởng phòng kinh doanh Ngân hàng thương mại CP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) cho biết ngân hàng vẫn bám sát các công việc tại dự án giai đoạn 1 để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn tín dụng. Đối với giai đoạn 2, đại diện này cho biết đã nắm bắt thông tin và sẽ tiếp tục làm việc với nhà đầu tư nghiên cứu dự án để trình lãnh đạo ngân hàng phương án tham gia tài trợ vốn. “VP Banh đã làm việc và tài trợ vốn cho các dự án của Đèo Cả từ nhiều năm trước khi giải cứu Dự án Trung Lương - Mỹ Thuận, đến nay là Đồng Đăng - Trà Lĩnh giai đoạn 1, chúng tôi rất tin tưởng doanh nghiệp thì mới đồng hành chặng đường dài thế”, bà Hòa nói thêm.

Kỳ vọng tiếp tục áp dụng PPP++

Trong hội nghị, ông Nguyễn Quang Huy - Tổng Giám đốc Tập đoàn Đèo Cả cho biết nếu trở thành nhà đầu tư chính thức của dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh giai đoạn 2, Tập đoàn Đèo Cả sẽ tiếp tục áp dụng mô hình PPP++ để đa dạng hóa nguồn lực bao gồm huy động vốn và gia tăng việc thực thi, giảm thiểu rủi ro về chất lượng trong suốt quá trình triển khai thi công và vận hành khai thác thu phí sau này, bởi chính các nhà đầu tư, nhà thầu tham gia đều phải chịu trách nhiệm bảo hành sản phẩm do mình làm ra. Mô hình này đã được doanh nghiệp áp dụng tại các dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh giai đoạn 1, Hữu Nghị - Chi Lăng.

Các nhà thầu có năng lực, kinh nghiệm tham gia đồng thời với vai trò nhà đầu tư thứ cấp, cùng triển khai thi công dự án theo mô hình tổng thầu thiết kế - thi công (EC), hoặc thiết kế - cung cấp thiết bị - thi công (EPC). Phương thức này góp phần đẩy nhanh tiến độ, tối ưu hiệu quả đầu tư khi lợi nhuận từ nhà thầu thi công được tích góp tư khâu khấu hao máy móc, tối ưu năng suất lao động được đưa trở lại tham gia góp vốn đầu tư dự án, gắn chặt lợi ích và trách nhiệm của mỗi nhà thầu, nhà đầu tư.

Tập đoàn Đèo Cả sẽ tiếp tục hỗ trợ các đơn vị đối tác đào tạo nhân lực thông qua mô hình phối hợp với các trường đại học, cao đẳng tổ chức các khóa đào tạo công nhân thực hành và kỹ sư thực chiến. Cụ thể, đào tạo công nhân tay nghề cao, có khả năng đáp ứng nhu cầu công việc thực tế và kỹ sư có kiến thức quản lý dự án. Đặc biệt việc đào tạo văn hóa, các quy tắc ứng xử trên công trường với kiến thức an toàn lao động, kỹ năng sơ cứu cấp cứu đã được chú trọng ngay từ đầu… Bên cạnh đó, Đèo Cả tăng cường đào tạo ứng dụng công nghệ số, mô hình thông tin công trình (BIM) để kiểm soát tiến độ GPMB, tối ưu trong thiết kế, thi công và minh bạch chi phí.

Thi công dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh tại gói thầu Km8+500-Km16+000 (xã Bắc Việt, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn).

Nói về mô hình PPP++, ông Hồ Minh Hoàng cho rằng mô hình này góp phần làm cho các dự án đối tác công – tư trở nên khả thi hơn, nhất là tại các địa phương có nhu cầu phát triển kinh tế lớn nhưng lưu lượng xe và doanh thu thấp. Việc này giảm được gánh nặng cho NSNN khi “nhà nghèo nhưng đông con”. PPP++ cho phép tập hợp các doanh nghiệp trong ngành cùng tham gia, phân cấp vai trò các nhà đầu tư, nhà thầu để cùng phát triển, đồng thời tối ưu hóa việc quản lý rủi ro, đảm bảo các bên liên quan đều có trách nhiệm trong suốt vòng đời dự án.

“Đặc biệt khi Chính phủ yêu cầu đẩy nhanh tiến độ dự án, chúng ta đã phải tăng cường nhân lực, máy móc, nghĩa là tăng chi phí nhưng chưa được tính toán bù đắp thì lại càng cần phải đồng lòng. Khi minh bạch được các khoản chi phí đóng góp, sức mạnh hợp lực của các doanh nghiệp sẽ tăng lên. Thông qua mô hình PPP++ tại dự này, chúng ta đã làm được điều đó”, ông Hoàng nói.

Chia sẻ trong hội nghị, ông Nguyễn Bá Khương cho hay mô hình này giúp cộng nguồn lực, là chìa khóa để triển khai dự án với quy mô lớn, khó, phức tạp, và khẳng định đây chính là sự đột phá của Tập đoàn Đèo Cả khi sáng tạo đưa ra mô hình này, nếu tiếp tục được áp dụng ở giai đoạn 2 chắc chắn sẽ giúp dự án được triển khai nhanh chóng, thuận lợi hơn.

PGS. TS. Trần Chủng - Chủ tịch Hiệp hội các Nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (VARSI) cho hay, mô hình PPP++ có tính sáng tạo ở chỗ không chỉ có một doanh nghiệp, mà là sự tham gia của nhiều nhà đầu tư, nhiều doanh nghiệp tư nhân có năng lực cùng góp sức. Điều này giúp dự án tăng tính khả thi, giảm rủi ro, và từ đó huy động được nhiều nguồn lực xã hội quan tâm tham gia hơn. “Đây là cách làm tôi cho là rất sáng tạo - thực tế và cần được nhân rộng”, ông Trần Chủng đánh giá.

70% vốn NSNN tham gia để dự án khả thi triển khai

Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh giai đoạn 2 mở rộng toàn bộ 93,35 km giai đoạn 1, đồng thời làm mới 27,71 km đường cao tốc kết nối lên đến cửa khẩu Trà Lĩnh.

Theo Thông báo số 43/TB-VPCP ngày 13/02/2025 của Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc đầu tư ngay giai đoạn 2 đường cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh với quy mô 4 làn xe theo phương thức PPP, áp dụng cơ chế như giai đoạn 1. Trong chuyến công tác thị sát tình hình thực hiện dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh ngày 2/2/2025, Thủ tướng giao các bộ, ngành hướng dẫn địa phương phương án thực hiện chặt chẽ, hiệu quả. Bộ Tài chính chịu trách nhiệm bố trí vốn, địa phương tiếp tục ưu tiên giao cho những doanh nghiệp đã làm tốt giai đoạn 1.

Các nhà đầu tư đang góp mặt trong giai đoạn 1 cam kết vượt khó để đồng hành với Chính phủ trong việc triển khai giai đoạn 2 Dự án PPP đường cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh dù thời gian hoàn vốn lên đến 30 năm.

Đại diện nhà đầu tư nghiên cứu dự án cho biết, tổng mức đầu tư giai đoạn 2 dự kiến khoảng 10.295 tỷ đồng, trong đó 7.206 tỷ đồng từ ngân sách nhà nước (~70% TMĐT theo đề xuất của UBND tỉnh Cao Bằng), 576 tỷ đồng vốn chủ sở hữu và 2.513 tỷ đồng vốn huy động.

Ông Hồ Minh Hoàng khẳng định: “Phần vốn NSNN tham gia 70% tại các dự án PPP sẽ giúp dự án khả thi hơn trong việc huy động vốn từ các nhà đầu tư, ngân hàng thay vì mãi nằm trên giấy, đất nước và người dân sớm được hưởng lợi ích từ các công trình đầu tư tư nhưng dịch vụ công. Khi tăng vốn NSNN tham gian, thời gian thu phí giảm đi, dự án sẽ sớm được bàn giao về cho Nhà nước. Chứ không có chuyện các nhà đầu tư tham gia được hưởng gì quá ưu đãi ở đây.”

Làm rõ về vấn đề này, PGS. TS. Trần Chủng cho biết, cơ chế này giúp dự án khả thi hơn khi thời gian thu phí giảm đi, việc huy động vốn từ các nhà đầu tư trong đó có ngân hàng dễ hơn. Các tổ chức tín dụng cũng sẽ mạnh dạn hơn trong việc cấp vốn, khơi thông nguồn lực để tham gia phát triển kết cấu hạ tầng giao thông theo đúng mục tiêu, quy hoạch đã được Chính phủ phê duyệt.

“Tăng phần vốn NSNN vào các dự án PPP đồng nghĩa với việc tạo điều kiện để nguồn lực xã hội tham gia hỗ trợ Nhà nước làm những công trình công, dịch vụ công mà đáng lẽ Nhà nước có trách nhiệm phải thực hiện. Tư nhân tham gia được bao nhiêu phần vốn vào dự án, thì đã giảm được gánh nặng cho NSNN được bấy nhiêu phần.

Nói nhà đầu tư được hưởng gì từ việc tăng vốn NSNN trong các dự án như một số ý kiến dư luận hiện nay, là họ nói mà không hiểu bản chất của đầu tư đối tác công - tư hay có chăng là cố tình không hiểu…?”, ông Chủng nói.

Dự kiến, dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh giai đoạn 2 sẽ được phê duyệt chủ trương, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư và khởi công trong Quý III/2025.

CTV Bích Liên/VOV.VN