Dấu hiệu cảnh báo mỡ máu cao
Mỡ máu cao là tình trạng gia tăng cholesterol xấu (Lipoprotein tỷ trọng thấp - LDL) hoặc chất béo trung tính (triglycerides) hay cả hai cùng ở trong máu.
Dưới đây là 4 tín hiệu cảnh báo mỡ máu cao, thường xuất hiện khi bạn tỉnh dậy vào ban sáng.
1. Buồn ngủ và mệt mỏi
Sau một đêm ngủ, bạn sẽ tràn đầy năng lượng và sảng khoái khi thức dậy vào buổi sáng. Tuy nhiên, những người bị mỡ máu cao có độ nhớt trong máu nhiều, tuần hoàn máu kém. Do đó, sau khi thức dậy vào buổi sáng, họ vẫn cảm thấy buồn ngủ, yếu ớt. Tình trạng này thường được cải thiện sau khi ăn sáng.
2. Chóng mặt và đau đầu
Mỡ máu cao cũng sẽ ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu lên não, có thể gây chóng mặt, đau đầu sau khi thức dậy.
3. Tức ngực và khó thở
Đối với những người có mỡ máu cao, sự lắng đọng lipid (chất béo) quá mức trên thành mạch máu sẽ ảnh hưởng đến lưu lượng máu, có thể dẫn đến thiếu máu cơ tim, thiếu oxy, dẫn đến tức ngực và khó thở. Sau khi thức dậy, nhu cầu oxy của tim tăng lên và các triệu chứng tức ngực, khó thở có thể trầm trọng hơn.
4. Tay chân dễ bị tê
Những người bị mỡ máu cao dễ bị tê và nặng ở tay, chân do lượng máu cung cấp không đủ.
Ngoài những triệu chứng buổi sáng nêu trên, khi bị mỡ máu cao, cơ thể cũng có thể gặp những bất thường sau:
a. Bất thường về mắt
Chẳng hạn như mờ mắt đột ngột, có vòng trắng đục quanh giác mạc hoặc u vàng vùng mí mắt.
b. Xuất hiện các nốt màu vàng trên cơ thể
Các nốt, mảng hoặc phát ban màu vàng, cam hoặc nâu xuất hiện ở mu bàn tay, khớp ngón tay, khớp khuỷu tay, đầu gối, mông... hoặc các sọc màu vàng hoặc cam trên lòng bàn tay.
c. Chuột rút bắp chân
Nếu thường xuyên bị chuột rút và ngứa ran ở chân, bàn chân, bạn nên cảnh giác với tình trạng mỡ máu cao.
Phòng ngừa mỡ máu cao
I. Bỏ thuốc lá và tránh hút thuốc thụ động
Bỏ hút thuốc hoàn toàn và tránh hút thuốc thụ động có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch và tăng mức cholesterol tốt.
II. Giảm uống rượu, bỏ rượu
Uống rượu quá nhiều trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất béo và dễ làm tăng lipid máu. Tốt nhất là bạn không nên uống rượu.
III. Tập thể dục ít nhất ba lần một tuần
Bạn nên tập thể dục nhịp điệu cường độ vừa phải, từ 150 đến 300 phút mỗi tuần, chẳng hạn như chạy bộ, đi bộ, đạp xe... Bạn cũng có thể bổ sung thêm các bài tập sức đề kháng như tạ.
Lưu ý: Những người mắc bệnh tim mạch do xơ vữa động mạch nên tập thể dục theo chỉ dẫn của bác sĩ.
IV. Hạn chế tiêu thụ axit béo bão hòa và chất béo chuyển hóa
Tổng lượng chất béo nên được kiểm soát ở mức 20-25 gram mỗi người mỗi ngày. Hãy sử dụng các axit béo không bão hòa như dầu thực vật thay vì các axit béo bão hòa như dầu động vật. Tránh ăn chất béo chuyển hóa, các loại bánh kem ngọt, thực phẩm chiên nhiều lần...
V. Lượng cholesterol trong thực phẩm nên được kiểm soát ở mức 300 mg mỗi ngày
Đối với những người có nguy cơ mắc mỡ máu cao, bệnh nhân tăng cholesterol máu, cần đặc biệt chú trọng đến việc giảm lượng cholesterol trong chế độ ăn uống, ăn ít thực phẩm có hàm lượng cholesterol cao như nội tạng động vật, hải sản (đặc biệt là cua)... Lượng cholesterol trong bữa ăn hàng ngày nên được khống chế khoảng 300 mg.
VI. Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt
Tăng cường ăn trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, khoai tây, chất xơ và cá sẽ hữu ích hơn trong việc kiểm soát lipid máu.
VII. Đi ngủ trước 23h hàng ngày
Thức khuya lâu ngày sẽ dẫn đến thiếu ngủ, khiến bất thường nội tiết và gây ra hàng loạt vấn đề như rối loạn chuyển hóa. Do đó, bạn nên đi ngủ trước 23h hàng ngày.
VIII. Học cách giải tỏa stress
Khi bạn căng thẳng, nhiều khả năng cholesterol xấu sẽ tăng lên và cholesterol tốt sẽ giảm đi. Do đó, bạn nên tìm cách giải tỏa stress như tập trung hít thở sâu, tạm dừng sử dụng thiết bị công nghệ.
IX. Giữ cân nặng của bạn trong tầm kiểm soát
Duy trì cân nặng khỏe mạnh có lợi cho việc kiểm soát mỡ máu. Bạn nên kiểm soát vòng eo ở mức 85 cm đối với nam và 80 cm đối với nữ.
X. Uống thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ
Nếu tình trạng mỡ máu cao không thể được cải thiện thông qua thay đổi lối sống, bạn có thể sử dụng statin theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc có thể sử dụng kết hợp nhiều loại thuốc để kiểm soát mỡ máu.