Đào tạo nguồn nhân lực để phát triển công nghệ cao

Đoàn công tác gồm lãnh đạo Sở Khoa học và công nghệ, các nhà khoa học, giảng viên của Đồng Nai tham quan, tìm hiểu về phát triển công nghệ lõi tại CT Inovation Hub (Thành phố Hồ Chí Minh) vào tháng 5-2025. Ảnh: L.Phương

Tại Đồng Nai, tỉnh xác định một trong những nhiệm vụ trọng tâm đó là đào tạo nhân lực chất lượng cao nhằm đáp ứng lộ trình phát triển khoa học, công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số. Qua đó, cụ thể hóa các mục tiêu của Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, ĐMST và chuyển đổi số quốc gia trên địa bàn tỉnh.

Chuẩn bị nguồn nhân lực về STEM

Đề án của Chính phủ nhằm chuẩn bị nguồn nhân lực các ngành KHCN, kỹ thuật và toán (STEM) có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao đáp ứng nhu cầu mở rộng đầu tư phát triển các lĩnh vực công nghệ cao, trọng tâm là đội ngũ nhân lực tài năng có khả năng tham gia sâu vào công đoạn nghiên cứu và phát triển công nghệ chiến lược, công nghệ cao được ưu tiên.

Từ đó, tạo lợi thế cạnh tranh quốc gia trong thu hút đầu tư từ các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới, góp phần chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế và phát triển bền vững đất nước trong kỷ nguyên mới dựa trên KHCN, ĐMST, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.

Mục tiêu cụ thể đến năm 2030 là tăng nhanh quy mô đào tạo trình độ cao khối ngành STEM, nhất là các ngành khoa học cơ bản và các ngành liên quan tới công nghệ số, trí tuệ nhân tạo và công nghệ sinh học. Tỷ lệ người theo học các ngành STEM đạt 35% ở mỗi trình độ đào tạo, trong đó ít nhất 2,5% thuộc các ngành khoa học cơ bản và 18% thuộc các ngành liên quan tới công nghệ số.

Học viên tham gia thực hành tại lớp bồi dưỡng về vi mạch bán dẫn do Sở Khoa học và công nghệ phối hợp với Viện Phát triển năng lực lãnh đạo (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) tổ chức vào tháng 5-2025. Ảnh: CTV

Tại Đồng Nai, theo Sở KHCN, tỉnh xác định phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt cho sự phát triển đột phá về KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Theo đó, đặc biệt chú trọng vào công tác đào tạo, bồi dưỡng và thu hút nhân tài cho các lĩnh vực mũi nhọn của kỷ nguyên số và kinh tế tri thức, ưu tiên lĩnh vực công nghệ số (AI, Big Data, Cloud, Blockchain), công nghiệp dữ liệu và y dược công nghệ cao…

Nhiều cơ sở đào tạo, trường đại học, cao đẳng trên địa bàn ngày càng quan tâm chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực công nghệ cao, chuyển đổi số, thúc đẩy phát triển KHCN.

Tại tọa đàm chủ đề “Giải pháp mô hình liên kết giữa nhà trường - nhà nước - doanh nghiệp trong triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW” do Sở KHCN tổ chức vào tháng 5-2025, tiến sĩ Lâm Thành Hiển, Hiệu trưởng Trường đại học Lạc Hồng cho biết, trường sẽ đẩy mạnh hợp tác, đào tạo về lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ thông tin. Thời gian qua, trường đã tăng cường hợp tác với các công ty công nghệ, trường đại học trong và ngoài nước, cũng như đầu tư cơ sở vật chất để nâng cao chất lượng đào tạo đối với lĩnh vực này. Từ đó, góp phần vào tiến trình chuyển đổi số, phát triển KHCN trên địa bàn tỉnh.

Liên kết đào tạo chuyên sâu về vi mạch bán dẫn

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, lĩnh vực vi mạch, vi cơ điện tử, công nghệ bán dẫn giữ vai trò then chốt trong phát triển KHCN và chuyển đổi số. Năng lực nghiên cứu, thiết kế, chế tạo vi mạch và linh kiện vi cơ điện tử không chỉ góp phần nâng cao năng lực công nghệ quốc gia mà còn là nền tảng để xây dựng các ngành công nghiệp công nghệ cao, từng bước làm chủ chuỗi giá trị sản phẩm công nghệ.

Tại Đồng Nai, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch về việc triển khai thực hiện Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050 trên địa bàn tỉnh. Kế hoạch đề ra 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn trên địa bàn tỉnh, trong đó có phát triển nguồn nhân lực cho lĩnh vực này.

Mới đây, từ ngày 19 đến 30-5, Sở KHCN phối hợp với Viện Phát triển năng lực lãnh đạo (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức và nâng cao năng lực thiết kế vi mạch, công nghệ vi chế tạo linh kiện bán dẫn, linh kiện vi cơ điện tử - vi hệ thống.

Lớp bồi dưỡng này là một bước đi cụ thể, thể hiện quyết tâm của Đồng Nai trong việc đầu tư cho tri thức, khơi dậy tiềm năng nghiên cứu, sáng tạo và ứng dụng trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn, từ đó từng bước cụ thể hóa việc thực hiện kế hoạch của UBND tỉnh về triển khai thực hiện chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050 trên địa bàn tỉnh.

Các học viên của lớp bồi dưỡng này là những cán bộ, giảng viên tại các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đang giảng dạy, nghiên cứu trong những lĩnh vực có liên quan. Lớp bồi dưỡng tập trung vào các nội dung đào tạo về kiến thức nền tảng về ngành công nghiệp bán dẫn, xu hướng phát triển toàn cầu và chiến lược phát triển ngành của Việt Nam; kiến thức về các phương pháp và thực hành kỹ thuật phủ màng mỏng vật liệu, kỹ thuật khắc ăn mòn, kỹ thuật pha tạp khuếch tán và cấy ion; các quy trình vi chế tạo linh kiện bán dẫn và MEMS (hệ thống vi cơ điện tử).

Tiến sĩ Lê Quốc Bảo, Phó viện trưởng Viện Phát triển năng lực lãnh đạo chia sẻ, các học viên tham gia lớp bồi dưỡng sẽ được học lý thuyết kết hợp thực hành, trong đó thời gian thực hành, tham quan thực tế chiếm gần 70% tổng số tiết học của lớp bồi dưỡng. Các học viên tham gia lớp bồi dưỡng sẽ được cung cấp những kiến thức nền tảng, khái quát về vi mạch bán dẫn.

“Trong thời gian tới, tôi hy vọng Viện Phát triển năng lực lãnh đạo và tỉnh Đồng Nai sẽ tiếp tục đẩy mạnh các chương trình hợp tác về đào tạo nguồn nhân lực chuyên sâu cho địa phương để phát triển lĩnh vực bán dẫn nói riêng và các ngành công nghệ cao, công nghệ thông tin nói chung” - tiến sĩ Lê Quốc Bảo bày tỏ.

Phó giám đốc Sở KHCN Võ Hoàng Khai cho biết: “Việc tổ chức lớp bồi dưỡng lần này là một trong những nỗ lực cụ thể nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ vi mạch và bán dẫn. Tôi hy vọng rằng, sau khóa học này, mỗi học viên sẽ tiếp tục phát huy những kiến thức đã lĩnh hội, vận dụng hiệu quả vào công tác chuyên môn. Đồng thời, tôi mong rằng Viện Phát triển năng lực lãnh đạo sẽ tiếp tục đồng hành cùng với địa phương trong các chương trình đào tạo, tư vấn, chuyển giao tri thức và công nghệ trong thời gian tới”.

Hải Quân