Cuộc sống kín tiếng của huyền thoại phim 'Nổi gió', NSND Thụy Vân

Nhan sắc NSND Thụy Vân ở thập niên 1960 của thế kỷ trước. (Ảnh: GĐCC).

NSND Thụy Vân tên đầy đủ là Nguyễn Thụy Vân, sinh năm 1940, tại Ninh Bình. Năm 1959, khi còn là nữ sinh trường cấp 3 Chu Văn An (Hà Nội), Thụy Vân đã làm đơn thi vào trường Điện ảnh Hà Nội - khoa đạo diễn. Tuy nhiên, NSND Thụy Vân bị từ chối với lý do nhà trường đưa ra là bà còn trẻ, không đủ kinh nghiệm sống để học ngành này. Sau đó, bà trúng tuyển vào lớp diễn viên Điện ảnh khóa 1 của Trường Điện ảnh Việt Nam (tiền thân của Đại học Sân khấu - Điện ảnh Việt Nam), cùng thời với các nghệ sĩ như: NSND Trà Giang, NSND Lâm Tới, NSND Trần Phương...

Tốt nghiệp năm 1962, NSND Thụy Vân về công tác tại Xưởng phim truyện Việt Nam tại số 4 Thụy Khuê, Hà Nội. Bà nhận vai diễn đầu tiên trong bộ phim Làng nổi năm 1965 và một năm sau bà ghi dấu ấn trong sự nghiệp với vai nữ chính – chị Vân trong phim Nổi gió của đạo diễn Huy Thành. Bộ phim đã giành giải Bông sen vàng tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ I vào năm 1970.

Poster phim Nổi gió

Tên tuổi của NSND Thụy Vân gắn liền với rất nhiều bộ phim nổi tiếng như: Nổi gió, Vĩ tuyến 17 ngày và đêm, Sao tháng Tám, Rừng xà nu, Hai bà mẹ, Đứa con nuôi… Trong đó, bộ phim Nổi gió của đạo diễn, NSND Huy Thành là tác phẩm ghi dấu tên tuổi của cố NSND Thụy Vân với vị trí đặc biệt trong nền điện ảnh Cách mạng Việt Nam.

Phân cảnh đốt tay của NSND Thụy Vân trong Nổi gió. Ảnh: TLGĐ.

Trong phim, nhiều khán giả xót xa với phân cảnh nhân vật của bà bị quấn băng gạc tẩm cồn vào 10 đầu ngón tay rồi châm lửa đốt. Phân đoạn này gây ấn tượng mạnh trong lòng khán giả nhiều thế hệ, trở thành biểu tượng cho lòng dũng cảm, can trường, tinh thần hy sinh bất khuất của người phụ nữ Việt Nam.

Ngoài đóng phim, bà còn làm đạo diễn và sáng tác thơ. Bộ phim Cơn lốc đen do bà đạo diễn từng giành giải đặc biệt trong Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 (1988). Tập thơ Từng giọt ngọt đời do NSND Thụy Vân xuất bản cũng được bạn yêu thơ cả nước dành nhiều thiện cảm.

NSND Thụy Vân có nhiều vai diễn ghi dấu trong lòng công chúng. Ảnh: GĐCC.

NSND Thụy Vân trong phim Xa và gần.

Bộ phim cuối cùng bà tham gia là Bí mật thành phố cấm (1991) của đạo diễn Phan Vũ. Không chỉ dừng lại với vai trò diễn viên, bà còn làm đạo diễn phim Cơn lốc đen (1988). Bộ phim nhận giải đặc biệt tại Liên hoan phim Việt Nam 1988. Với những cống hiến cho nghệ thuật, bà được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân năm 2019.

NSND Thụy Vân kín tiếng và ít chia sẻ về cuộc sống riêng. Vào năm 2023, sau một thời gian chống chọi với căn bệnh ung thư trực tràng, NSND Thụy Vân đã trút hơi thở cuối cùng ở tuổi 83. Gia đình tiết lộ bà ra đi thanh thản, nhẹ nhàng.

Tùng Lâm (t/h)