Cuộc chiến thương mại đang làm thay đổi chuỗi cung ứng toàn cầu

“Việc tạm dừng áp thuế là một sự giải tỏa lớn cho các nhà sản xuất ở cả Mỹ và Trung Quốc”, John Piatek - Phó chủ tịch tư vấn của GEP cho biết. “Chỉ số biến động chuỗi cung ứng của chúng tôi cho thấy nhu cầu sản xuất tại Trung Quốc đang giảm mạnh và các nhà sản xuất Mỹ đang tích trữ các đầu vào quan trọng để ứng phó với thuế quan”.

Nhưng theo Piatek, thỏa thuận thương mại sẽ không nhanh chóng xoa dịu nỗi lo lắng của các nhà sản xuất Mỹ về cách giảm thiểu rủi ro liên quan đến Trung Quốc trong dài hạn. “Khi họ điều chỉnh để giảm thiểu rủi ro và hạn chế tiếp xúc với Trung Quốc, bối cảnh thay đổi nhanh chóng và sự không chắc chắn đang làm lu mờ triển vọng của các nhà sản xuất và làm giảm vốn đầu tư cũng như chuỗi cung ứng của họ”, ông cho biết.

Chỉ số biến động chuỗi cung ứng toàn cầu GEP theo dõi tình hình nhu cầu, tình trạng thiếu hụt, chi phí vận chuyển, hàng tồn kho và tồn đọng dựa trên khảo sát hàng tháng đối với 27.000 doanh nghiệp.

Chỉ số biến động chuỗi cung ứng toàn cầu GEP. Giá trị dưới 0 cho thấy năng lực chuỗi cung ứng đang bị sử dụng dưới công suất. (Nguồn: GEP, S&P Global PMI)

“Những đòn đầu tiên của cuộc chiến thuế quan đã giáng xuống các nhà sản xuất toàn cầu”, Piatek cho biết. Dữ liệu về biến động chuỗi cung ứng sẽ đóng vai trò như một lời cảnh báo về những gì sẽ xảy ra tiếp theo nếu lệnh tạm dừng áp thuế của Mỹ và Trung Quốc không được gia hạn vĩnh viễn sau thời gian tạm dừng 90 ngày và cuộc chiến thương mại leo thang trở lại.

Chỉ số tích lũy hàng hóa

Theo Piatek, dữ liệu cho thấy sự gia tăng giống như “cây gậy khúc côn cầu” vào tháng 4, khi các công ty Bắc Mỹ tích cực tích trữ hàng tồn kho với mức mà ông mô tả là “đáng lo ngại”. Đồng thời, ông cho biết “những dấu hiệu đầu tiên cho thấy các nhà sản xuất dự đoán nhu cầu chậm lại và tình trạng thiếu hụt nguồn cung đã xuất hiện”.

Chỉ số nhu cầu đầu vào

Hoạt động mua hàng của các nhà sản xuất ở Châu Á yếu nhất kể từ tháng 12 năm 2023.

Một điểm sáng để bù đắp cho sự sụt giảm trong sản xuất là châu Âu, nơi suy thoái công nghiệp sắp kết thúc. Mặc dù Vương quốc Anh, quốc gia đầu tiên ký thỏa thuận thương mại sơ bộ với Mỹ, đã ghi nhận sự yếu kém đáng kể trong sản xuất, với hoạt động của nhà cung cấp giảm xuống mức gần mức thấp kỷ lục dựa trên dữ liệu của hai thập kỷ qua; nhưng năng lực chuỗi cung ứng tại Đức và Pháp, vốn đã không được sử dụng hết trong năm qua, đang phản ánh sự tăng trưởng.

Tuy nhiên Piatek cảnh báo rằng, điều này có thể đảo ngược nếu tình hình thương mại toàn cầu xấu đi.

Dữ liệu GEP cũng cho thấy sự gia tăng năng lực dự phòng trên khắp các chuỗi cung ứng châu Á vào tháng 4, dẫn đầu là Trung Quốc, Đài Loan và Hàn Quốc.

Stephen Edwards - Tổng giám đốc điều hành của Cảng Virginia đã nói với CNBC trong một cuộc phỏng vấn được công bố vào tuần này rằng, nếu tương lai của chuỗi cung ứng ít tập trung vào Trung Quốc và tập trung nhiều hơn vào Đông Nam Á, Nam Á và châu Âu, thì cảng của Mỹ đang ở vị thế cho sự tăng trưởng đó. Trong khi hoạt động thương mại từ Trung Quốc đã đi ngang trong bốn năm qua tại Cảng Virginia.

“Đây là khối thương mại lớn thứ hai của chúng tôi sau Liên minh Châu Âu. Vì vậy, đây vẫn là một khối lớn", ông nói. “Nhưng nếu điều đó sẽ di chuyển theo thời gian, bất kể môi trường thương mại mới là gì, thì vẫn có cơ hội. Chúng tôi vẫn chưa thấy các thỏa thuận thương mại, nhưng chúng tôi tin rằng sẽ ít Trung Quốc hơn và nhiều hơn từ Đông Nam Á và châu Âu. Tôi nghĩ chúng tôi đang ở một vị trí khá tốt”, Edwards nói.

Hà Vy (theo CNBC)