Cửa ngõ Tây Nam vươn mình hội nhập (Bài 3)

Bài 3: Biến tiềm năng thành động lực, Tây Ninh tăng tốc bứt phá

Nông nghiệp công nghệ cao - từ “vựa lúa” đến thủ phủ chăn nuôi

Nông dân Tây Ninh thu hoạch dưa lưới được sản xuất theo phương pháp ứng dụng công nghệ cao trong nhà màng. Ảnh: Minh Phú/TTXVN

Trước đây, Long An (cũ) nổi tiếng là “vựa lúa” của cả nước; còn Tây Ninh (cũ) gắn liền với cây mía, mì, cao su và chăn nuôi công nghệ cao. Sau hợp nhất, Tây Ninh sở hữu hơn 500.000 ha đất nông nghiệp với điều kiện thổ nhưỡng đa dạng, thích hợp cho nhiều loại cây trồng chiến lược và phát triển chăn nuôi.

Những năm gần đây, địa phương tập trung mạnh vào nông nghiệp công nghệ cao. Các mô hình lúa hữu cơ, rau thủy canh, chăn nuôi khép kín ngày càng phổ biến. Vùng nguyên liệu mía và sắn được quy hoạch gắn với nhà máy chế biến, nâng cao giá trị. Ngành lúa gạo - thế mạnh của Long An (cũ) nay được nâng tầm với hệ thống xay xát, kho dự trữ, trung tâm logistics phục vụ xuất khẩu.

Nông dân xã Châu Thành, tỉnh Tây Ninh thu hoạch vụ lúa Hè Thu. Ảnh: Minh Phú/TTXVN

Theo ông Nguyễn Tuấn Khoa, Phó Giám đốc Công ty Trách nhiệm hữu hạn Phước Thành II (phường Khánh Hậu), năm 2025, công ty đã xuất khẩu hơn 10 ngàn tấn gạo sang nhiều thị trường châu Á, Đông Nam Á; Hồng Kông (Trung Quốc), Đài Loan (Trung Quốc), Singapore, Philippines và Malaysia. Thời gian tới, đơn vị tiếp tục mở rộng sang cmrường xuất khẩu.

Ông Vũ Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Nông nghiệp số Việt Nam (VIDA), Chủ tịch Tập đoàn Hùng Nhơn nêu rõ, sự hợp tác với các “ông lớn” quốc tế như De Heus (Hà Lan) và Bel Ga (Bỉ) trong nông nghiệp giúp lĩnh vực này của Tây Ninh tiếp cận công nghệ hiện đại, đạt chứng chỉ Global GAP với 349 tiêu chí, vượt xa chuẩn trong nước VietGAP (chỉ có 12 tiêu chí).

Tại Tây Ninh, Tập đoàn Hùng Nhơn và De Heus đang triển khai Tổ hợp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao DHN Tây Ninh - dự án trọng điểm trong chuỗi đầu tư 12 dự án đến năm 2030 với tổng vốn gần 10.000 tỷ đồng, gồm khu chăn nuôi công nghệ cao và chuỗi dự án chăn nuôi giống, gà thịt xuất khẩu giai đoạn 2025 - 2030.

Không chỉ mở rộng hợp tác với các tập đoàn liên doanh quốc tế, Tây Ninh còn chứng kiến sự phát triển của doanh nghiệp nội địa như: Công ty Trách nhiệm hữu hạn Pacow International (phường Gia Lộc, Tỉnh Tây Ninh) do ông Oàn Lộc Phến sáng lập. Từ trải nghiệm tại Australia, ông Phến đã xây dựng mô hình chăn nuôi khép kín với bò giống cao cấp, áp dụng công nghệ hiện đại từ chuồng trại đến chế biến. Quy trình giết mổ không chạm đất, làm mát thịt ở 0 - 4 độ C trong 24 - 48 giờ, kiểm soát vi sinh, hút chân không và bảo quản lạnh, giúp sản phẩm giữ chất lượng đến 21 ngày. Doanh nghiệp đã đạt nhiều chứng nhận quốc tế như ISO, HACCP, Global GAP, Halal..., là minh chứng cho năng lực nội địa có thể vươn ra biển lớn với tầm nhìn và chiến lược đúng đắn.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đức Viên, Chủ tịch Hội đồng Học viện Nông nghiệp Việt Nam nhấn mạnh, Việt Nam, trong đó có Tây Ninh đang sở hữu lợi thế vượt trội về tài nguyên thiên nhiên, vị trí địa lý, thị trường tiêu thụ rộng lớn và đặc biệt là nguồn nhân lực cần cù, sáng tạo. Tuy nhiên, để biến tiềm năng thành động lực phát triển, địa phương cần thực hiện công nghiệp hóa nông nghiệp; trong đó, các hộ nông dân nhỏ lẻ phải được chuyển đổi thành những chủ thể tham gia trực tiếp vào chuỗi giá trị toàn cầu. Bên cạnh đó, việc nâng cấp hạ tầng công nghệ, huy động hiệu quả nguồn vốn, áp dụng chính sách Nhà nước kịp thời và phát huy vai trò của khoa học, công nghệ sẽ giữ vai trò then chốt. Doanh nghiệp tư nhân chính là động lực tiên phong, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững, biến trí tuệ thành giá trị vật chất.

Chuyên viên kỹ thuật thuộc Trung tâm Kinh doanh Thiết bị Cơ giới của TTC AgriS giới kỹ thuật vận hành máy móc cơ giới hóa có áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) cho nông dân tỉnh Tây Ninh. Ảnh: Minh Phú/TTXVN

Tây Ninh đặt mục tiêu đến năm 2030 giá trị sản xuất nông nghiệp công nghệ cao chiếm trên 70% tổng giá trị nông nghiệp; đồng thời trở thành trung tâm chế biến nông sản và thực phẩm xuất khẩu cho cả vùng Nam Bộ.

Công nghiệp - bứt phá từ các khu kinh tế động lực

Trong ảnh: Công nhân làm việc trong nhà máy sản xuất lốp ô tô, Công ty TNHH Sailun Việt Nam. Ảnh: Hồng Đạt/TTXVN

Hiện, Tây Ninh có hơn 1.900 dự án FDI với tổng vốn đăng ký trên 23,5 tỷ USD, cho thấy sức hút mạnh mẽ của địa phương. Hệ thống 46 khu công nghiệp với gần 14.000 ha quy hoạch, trong đó nhiều khu đã sẵn sàng tiếp nhận nhà đầu tư đang tạo lợi thế vượt trội cho địa phương. Theo quy hoạch, đến năm 2030, diện tích đất khu công nghiệp sẽ đạt hơn 24.500 ha, hình thành mạng lưới liên hoàn từ Bắc đến Nam, hấp dẫn các dòng vốn từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và châu Âu.

Với nền tảng công nghiệp vững chắc và hạ tầng hiện đại, Tây Ninh đang trở thành điểm sáng thu hút đầu tư, kỳ vọng trở thành cửa ngõ kinh tế của khu vực phía Nam. Ông Trương Thanh Liêm, Trưởng Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Tây Ninh cho biết, địa phương sẽ hỗ trợ doanh nghiệp đẩy nhanh thủ tục, hoàn thiện hạ tầng, tạo môi trường đầu tư thông thoáng.

Theo ông Trương Văn Liếp, Giám đốc Sở Tài chính Tây Ninh, tỉnh sẽ tận dụng sức mạnh tổng hợp về kinh tế - xã hội của tỉnh Long An (cũ) và Tây Ninh (cũ) theo hướng bổ trợ nhau, tạo ra một mô hình phát triển cân bằng, đa ngành. Tỉnh Tây Ninh định hướng phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế kinh tế để tăng tốc phát triển nhanh và bền vững; đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính.

Bên cạnh đó, Tây Ninh xây dựng cơ chế thu hút đầu tư linh hoạt, phát triển khu kinh tế cửa khẩu, khu công nghiệp tập trung hiện đại, ưu tiên các tập đoàn quốc tế có công nghệ tiên tiến. Địa phương chú trọng kết nối hạ tầng giao thông, hình thành trung tâm logistics liên vùng, nhất là tại khu vực giáp Thành phố Hồ Chí Minh và Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài. Công tác cải cách hành chính, đối thoại với doanh nghiệp cũng được đẩy mạnh nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất.

Tại buổi làm việc giữa Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) tại Việt Nam với UBND tỉnh Tây Ninh ngày 22/8/2025, Đại sứ Bader Almatrooshi đánh giá cao lợi thế của Tây Ninh về cảnh quan và môi trường đầu tư; cho biết trong năm qua, UAE đã vinh dự đón Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm chính thức. Đây là dấu mốc quan trọng góp phần hiện thực hóa cơ hội thúc đẩy thương mại song phương.

Quang cảnh buổi làm việc. Ảnh: Giang Phương/TTXVN

Đại sứ Bader Almatrooshi khuyến khích các doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có Tây Ninh tích cực tham gia các hội chợ thương mại quốc tế, đặc biệt là tại UAE. Đây sẽ là cơ hội quan trọng để địa phương tiếp xúc và kết nối với các nhà đầu tư không chỉ từ UAE mà còn từ nhiều quốc gia khác.

Mục tiêu của tỉnh là đến năm 2035, công nghiệp và dịch vụ chiếm trên 90% cơ cấu kinh tế, đưa Tây Ninh trở thành địa phương công nghiệp hiện đại, có sức cạnh tranh ở khu vực phía Nam.

Du lịch - tiềm năng vươn tầm quốc tế

Khu du lịch quốc gia núi Bà Đen (Tây Ninh). Ảnh: Minh Phú/TTXVN

Nếu nông nghiệp và công nghiệp tạo nền tảng cho kinh tế thì du lịch lại mang đến cho Tây Ninh bản sắc riêng, vừa kế thừa di sản vừa khẳng định vị thế mới. Tây Ninh có núi Bà Đen - “nóc nhà Nam Bộ” được đầu tư hệ thống cáp treo, khu du lịch tâm linh, sinh thái tầm cỡ quốc tế; Di tích quốc gia đặc biệt Căn cứ Trung ương Cục miền Nam; hồ Dầu Tiếng mênh mông, cảnh quan hùng vĩ; Tòa thánh Cao Đài - công trình tôn giáo độc đáo...

Theo bà Nguyễn Lâm Nhi Thùy, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Sun Group vùng Miền Nam, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Mặt trời Tây Ninh, Khu du lịch quốc gia núi Bà Đen không chỉ là điểm đến tâm linh mà còn là không gian văn hóa, nơi du khách có thể chiêm ngưỡng nhiều di sản văn hóa phi vật thể của Tây Ninh và cả nước.

Ngoài ra, Tây Ninh còn sở hữu Đồng Tháp Mười, Làng nổi Tân Lập, các di tích văn hóa - lịch sử gắn với kháng chiến, hệ thống kênh rạch sông nước miệt vườn. Sau sáp nhập, tỉnh có “bản đồ du lịch toàn diện”, vừa có núi, hồ, rừng vừa có sông nước, đồng sen, di tích cách mạng... Sự kết hợp này mở ra tiềm năng phát triển du lịch liên vùng, đưa địa phương trở thành điểm đến hàng đầu phía Nam.

Du khách tham quan Tòa thánh Cao Đài Tây Ninh. Ảnh: Minh Phú/TTXVN

Theo quy hoạch đến năm 2030, du lịch sẽ đóng góp khoảng 10% GRDP của tỉnh với mục tiêu đón trên 15 triệu lượt khách mỗi năm; trong đó khách quốc tế chiếm 20%. Ông Bader Almatrooshi, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) tại Việt Nam cho biết, thời gian tới, lượng du khách từ UAE đến Việt Nam sẽ gia tăng (trong đó có Tây Ninh), qua đó mở rộng hợp tác về văn hóa và du lịch giữa hai quốc gia.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng, Tây Ninh đã có bước phát triển mạnh mẽ, quy mô được mở rộng so với trước đây nhưng sự tham gia của địa phương trong các hoạt động đối ngoại cấp cao vẫn còn hạn chế. Vì vậy, thời gian tới, tỉnh cần chủ động tham gia các đoàn công tác đối ngoại cấp cao ra nước ngoài để thúc đẩy hợp tác hiệu quả hơn. Địa phương nên phát huy thế mạnh đặc thù, nghiên cứu hình thức phù hợp nhằm đẩy mạnh ngoại giao văn hóa; trong đó, chú trọng quảng bá, khai thác giá trị các di sản được UNESCO công nhận.

Bài cuối: Tây Ninh hướng tới tương lai xanh, bền vững và hội nhập

Tân - Bình - Phương - Phú (TTXVN)