Cú huých quan trọng cho tăng trưởng kinh tế

Trung tâm Hội chợ triển lãm quốc gia. Ảnh VGP

Lễ khởi công, khánh thành 250 dự án, công trình quy mô lớn chào mừng 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945-2/9/2025) được tổ chức trên cả nước vào ngày 19/8/2025 với điểm cầu trung tâm tại Trung tâm Hội chợ triển lãm Quốc gia (xã Đông Anh, thành phố Hà Nội) cùng các điểm cầu truyền hình trực tuyến và trực tiếp tại các dự án, công trình quy mô lớn.

Chiến lược kích hoạt hiệu ứng lan tỏa

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Việt, chuyên gia chính sách công, Trường đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội nhận định, việc Chính phủ chọn ngày 19/8/2025 để đồng loạt khánh thành và khởi công hàng loạt dự án trọng điểm trên cả nước mang một ý nghĩa chiến lược sâu sắc.

Sự kiện này không chỉ là loạt hoạt động mang tính phong trào để kỷ niệm 80 năm Quốc khánh Việt Nam mà còn mang ý nghĩa chiến lược đối với sự phát triển kinh tế-xã hội và khẳng định quyết tâm vươn mình của dân tộc Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Đồng thời gửi một thông điệp mạnh mẽ đến cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước về cam kết của Việt Nam trong việc đẩy nhanh tiến độ phát triển hạ tầng chiến lược và cải thiện môi trường đầu tư, tạo ra động lực và niềm tin mạnh mẽ vào khả năng thực thi các mục tiêu phát triển quốc gia, qua đó thúc đẩy niềm tự hào dân tộc và sự đồng lòng trong toàn xã hội.

Trong tổng số 250 dự án được tổng hợp từ 34 tỉnh/thành phố, 17 bộ, ngành và 18 tập đoàn, tổng công ty trên cả nước, có 89 dự án đã hoàn thành đủ điều kiện khánh thành và 161 dự án đủ điều kiện khởi công.

Tỷ lệ dự án khởi công cao hơn đáng kể so với dự án khánh thành cho thấy tầm nhìn chiến lược của Chính phủ không chỉ dừng lại ở việc tổng kết thành tựu đã đạt được mà còn tập trung mạnh mẽ vào việc đặt nền móng cho tăng trưởng dài hạn. Điều này báo hiệu một giai đoạn đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng và các ngành kinh tế mũi nhọn trong những năm tới.

Cơ cấu nguồn vốn đầu tư là một điểm đáng chú ý, phản ánh chính sách đẩy mạnh hợp tác công tư và khả năng thu hút nguồn lực quốc tế. Vốn Nhà nước chiếm 37% tổng mức đầu tư với 129 dự án, tương đương 478.000 tỷ đồng.

Trong khi đó, vốn từ các nguồn khác, bao gồm vốn tư nhân và đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), chiếm tỷ trọng lớn hơn với 63% tổng mức đầu tư, tương đương 802.000 tỷ đồng cho 121 dự án. Tỷ trọng vốn ngoài nhà nước chiếm ưu thế cho thấy Việt Nam đang tích cực huy động các nguồn lực đa dạng để tài trợ cho các dự án phát triển, giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước.

Về kinh tế, việc phân bổ một lượng lớn vốn nhà nước vào các dự án trọng điểm sẽ trực tiếp thúc đẩy giải ngân đầu tư công thực sự là động lực cho tăng trưởng kinh tế trong năm 2025 và các năm tiếp theo và đóng vai trò dẫn dắt đầu tư tư nhân.

Bộ Xây dựng dự kiến 250 dự án này sẽ đóng góp hơn 18% giá trị GDP cả nước ngay trong năm 2025 và hơn 20% cho những năm tiếp theo. Mức đóng góp GDP ấn tượng này cho thấy các dự án được kỳ vọng sẽ là động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế, không chỉ trong ngắn hạn mà còn trong dài hạn.

Đây là một chiến lược kích hoạt hiệu ứng lan tỏa, tạo ra một chu kỳ đầu tư tích cực, thúc đẩy tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng hiện đại hóa. Quyết tâm chính trị cao độ của Chính phủ, giúp đẩy nhanh quá trình phê duyệt và triển khai dự án, qua đó cải thiện tốc độ giải ngân đầu tư công vốn thường bị chậm trễ.

Các dự án cũng sẽ cải thiện đáng kể khả năng kết nối giữa các vùng kinh tế trọng điểm, giảm thời gian và chi phí vận chuyển, từ đó thúc đẩy thương mại, du lịch và lưu thông hàng hóa, thu hút FDI công nghệ cao, tận dụng kinh nghiệm, công nghệ và năng lực quản lý tiên tiến từ các nhà đầu tư nước ngoài, góp phần nâng cao chất lượng tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại hóa, góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh trong sản xuất và bảo đảm an ninh năng lượng.

Sự phân bổ này phản ánh cam kết của Chính phủ đối với phát triển bền vững và bao trùm, hướng tới cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân và bảo đảm an sinh xã hội, với điểm nhấn là khởi công một loạt các dự án nhà ở xã hội, phát triển khu đô thị thông minh, các dự án nâng cao chất lượng dịch vụ giáo dục và y tế, văn hóa thể thao cũng như quảng bá hình ảnh du lịch Việt Nam.

Lễ khởi công, khánh thành 250 dự án, công trình quy mô lớn không chỉ là hoạt động chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 mà còn là một tuyên bố mạnh mẽ về định hướng phát triển của Việt Nam: một quốc gia kiên định với mục tiêu phát triển nhanh, bền vững, dựa trên nền tảng vững chắc của ổn định xã hội và hợp tác đa dạng nguồn lực.

Đây là một tín hiệu tích cực cho các nhà đầu tư và đối tác quốc tế về một Việt Nam năng động, quyết tâm và có khả năng thực thi các mục tiêu phát triển đầy tham vọng, mở ra một kỷ nguyên mới cho sự vươn mình mạnh mẽ của đất nước.

Mở rộng không gian tăng trưởng

Theo Tiến sĩ Lê Duy Bình, Giám đốc điều hành Economica Việt nam, 250 dự án, công trình khởi công, khánh thành có tổng mức đầu tư ước tính khoảng 1.280.000 tỷ đồng, tương đương hơn 10% GDP của Việt Nam.

Với quy mô như vậy, các công trình khi giải ngân hết sẽ có đóng góp trực tiếp vào tổng cầu của nền kinh tế do vậy đóng góp trực tiếp cho tăng trưởng GDP, cho mục tiêu tăng trưởng cao trong năm nay và những năm tới đây.

Ngoài việc đóng góp trực tiếp cho tăng trưởng GDP trong năm nay, các dự án trải dài trên địa bàn 34 tỉnh, thành phố và tập trung vào các công trình cơ sở hạ tầng thiết yếu, sẽ mở rộng không gian tăng trưởng của nền kinh tế, tăng cường kết nối giữa các vùng kinh tế, các cực tăng trưởng, giảm chi phí hậu cần, kết nối các vùng nguyên, nhiên liệu, vùng sản xuất với thị trường trong nước.

Năng lực cạnh tranh của nền kinh tế nhờ vậy sẽ tiếp tục được cải thiện, chi phí kinh doanh sẽ được giảm mạnh. Không gian tăng trưởng được mở rộng, tính kết nối giữa các vùng kinh tế được cải thiện và năng lực cạnh tranh được cải thiện sẽ thúc đẩy mạnh mẽ hơn đầu tư tư nhân vào tất cả các tỉnh, thành phố trên cả nước.

Đáng chú ý, trong tổng mức đầu tư này có nguồn vốn tư nhân và nguồn vốn xã hội hóa khác. Nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước do vậy đã đóng vai trò ngày một tốt hơn trong việc huy động nguồn vốn từ khu vực tư nhân và các nguồn vốn xã hội hóa vào các công trình cơ sở hạ tầng, các dự án quan trọng đối với phát triển kinh tế xã hội của đất nước trong nhiều lĩnh vực.

Các dự án và công trình này là minh chứng rõ nhất cho sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của Chính phủ, sự vào cuộc mạnh mẽ của các bộ, ngành các địa phương, để hoàn thành các thủ tục xác định, thẩm định, phê duyệt dự án, triển khai, thực hiện.

Tinh thần chỉ đạo quyết liệt được thể hiện qua việc coi kết quả giải ngân đầu tư công là căn cứ quan trọng để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ, đánh giá cán bộ, tinh thần coi giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách nhằm thúc đẩy tăng trưởng và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Tinh thần quyết liệt đó cũng được yểm trợ bởi các nỗ lực hoàn thiện thể chế về đầu tư công, đặc biệt là Luật Đầu tư công được triển khai ngay từ ngày 1/1/2025 với nhiều quy định mới mang tính đột phá, cải cách mạnh mẽ và tăng cường phân cấp, phân quyền.

Đánh giá về tác động của sự kiện đến mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội đất nước, Cục trưởng Thống kê Nguyễn Thị Hương nhận định, việc đồng loạt khởi công và khánh thành gần 250 dự án không chỉ mang ý nghĩa chính trị-xã hội to lớn mà còn là cú huých quan trọng cho tăng trưởng kinh tế quốc gia. Trong bối cảnh Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 từ 8,3-8,5%, đầu tư công và các dự án trọng điểm là một trong những động lực then chốt để đạt mục tiêu này. Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư sẽ góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng của Chính phủ.

Kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 rất lớn, lên đến hơn 900.000 tỷ đồng, tăng hơn 40% so với vốn đầu tư công thực hiện năm 2024. Khi vốn đầu tư công tăng mạnh sẽ thúc đẩy tăng trưởng ngành liên quan như xây dựng, công nghiệp chế biến, sản xuất vật liệu xây dựng, vận tải…

Theo tính toán, nếu giải ngân được 100% vốn đầu tư công năm nay sẽ đóng góp làm tăng GDP hơn 2 điểm phần trăm. Tính đến hết tháng 7/2025, vốn ngân sách nhà nước thực hiện ước đạt khoảng 40,7% kế hoạch năm.

Như vậy, để đạt mục tiêu thực hiện và giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025, trong 5 tháng còn lại của năm cần thực hiện hơn 59% kế hoạch (bình quân mỗi tháng cần thực hiện và giải ngân khoảng gần 12% kế hoạch năm).

Đây là một chặng đường rất khó khăn, cần sự chỉ đạo quyết liệt của các bộ ngành và địa phương, sự nỗ lực quyết tâm của các chủ đầu tư, nhà thầu để đẩy nhanh tiến độ về đích, nhưng phải bảo đảm chất lượng, hiệu quả.

Tác động của các dự án này được kỳ vọng thể hiện rõ trên nhiều phương diện. Cụ thể, khi các dự án triển khai, nhu cầu về các yếu tố đầu vào sẽ tăng. Các ngành như sản xuất vật liệu xây dựng (xi măng, thép, cát, đá), máy móc thiết bị, và các ngành dịch vụ hỗ trợ (vận tải, tư vấn, thiết kế) sẽ được tăng cường để đáp ứng nhu cầu đầu vào.

Sự tăng trưởng của các ngành này sẽ đóng góp trực tiếp vào tăng trưởng GDP của cả nước. Tạo ra nhiều việc làm trong các lĩnh vực xây dựng, kỹ thuật, dịch vụ và công nghệ. Thu nhập tăng sẽ kéo theo mức tiêu dùng nội địa cao hơn, thúc đẩy sản xuất và thương mại trong nước.

Các công trình giao thông, năng lượng, khu công nghiệp, đô thị… hoàn thiện sẽ giúp giảm chi phí logistics, tăng tốc độ lưu chuyển hàng hóa-dịch vụ, và hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng sản xuất. Cơ sở hạ tầng hiện đại là yếu tố then chốt thu hút FDI chất lượng cao, thúc đẩy công nghiệp hóa, đổi mới công nghệ và chuyển đổi cơ cấu kinh tế.

Với quy mô vốn đầu tư rất lớn, trải rộng trên nhiều lĩnh vực và địa bàn, 250 dự án, công trình được khánh thành, khởi công nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9 vừa đóng vai trò mũi nhọn kích cầu ngắn hạn, vừa là nền tảng tăng năng suất và sức cạnh tranh dài hạn của nền kinh tế Việt Nam.

Nếu được triển khai hiệu quả và giải ngân đúng tiến độ, đây sẽ là bàn đạp tốc độ cao để thúc đẩy các dự án đầu tư công thực hiện và giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025, góp phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng GDP năm 2025 đạt hơn 8%.

TÔ HÀ