Công suất điện hạt nhân sẽ đạt khoảng 6.400 MW vào giai đoạn 2030-2035

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn chủ trì họp Hội đồng thẩm định điều chỉnh Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030. Nguồn: VGP.

Tại cuộc họp Hội đồng thẩm định điều chỉnh Quy hoạch Điện VIII chiều 19/2, tiếp thu ý kiến của các thành viên hội đồng, phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, Bộ đã rất khẩn trương triển khai xây dựng Đề án Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII trong thời gian rất ngắn, với tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng” theo đúng chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ.

Thêm tổng công suất nguồn điện từ năng lượng tái tạo

Báo cáo về một số kết quả tính toán trong Đề án Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, Bộ trưởng Công Thương cho biết, tổng công suất nguồn điện phục vụ nhu cầu trong nước (không bao gồm xuất khẩu, nguồn đồng phát và nhiệt điện rủi ro) là 183.291-236.363 MW, tăng thêm khoảng 27.747-80.819 MW so với Quy hoạch điện VIII đã được phê duyệt.

Cụ thể, công suất nhiệt điện than là 31.055 MW (chiếm 16,9-13,1%), giữ nguyên so với Quy hoạch điện VIII (công suất tăng thêm do cập nhật thực tế của các nhà máy điện).

Công suất nhiệt điện khí trong nước là 10.861 MW (chiếm 5,9-4,6%), giữ nguyên so với Quy hoạch điện VIII; nhiệt điện LNG là 8.824 MW (chiếm 4,8-3,7 %), giảm 13.576 MW so với Quy hoạch điện VIII do đánh giá các nguồn điện chậm tiến độ.

Thủy điện có công suất là 33.294-34.667 MW (chiếm 18,2-14,7%), tăng lên 4.560-5.275 MW so với Quy hoạch điện VIII.

Đặc biệt, Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đã tăng thêm công suất cho nguồn điện tái tạo. Theo đó, tổng công suất điện gió trên bờ là 27.791-28.058 MW (chiếm 13,2-14,4%), tăng lên 3.949-5.321 MW và điện mặt trời (gồm điện mặt trời tập trung và điện mặt trời áp mái) là 46.459-73.416 MW (chiếm 25,3-31,1%), tăng lên 25.867-52.825 MW so với Quy hoạch điện VIII.

Điện sinh khối, điện sản xuất từ rác và điện địa nhiệt có công suất là 2.979-4.881 MW (chiếm 1,6-2,1%), tăng lên 709-2.611 MW so với quy hoạch đã được duyệt.

Công suất nguồn lưu trữ là 12.394 - 22.271 MW (chiếm 6,8-9,4 %), tăng lên so với Quy hoạch điện VIII từ 9.694-19.571 MW; nguồn điện linh hoạt 2.000-3.000 MW (chiếm 1,1-1,3%), tăng lên so với Quy hoạch điện VIII từ 1.700-2.700 MW.

Nhập khẩu điện chiếm khoảng 9.360 MW (chiếm 5,1-4,0% tổng công suất các nhà máy điện), tăng lên so với Quy hoạch điện VIII từ 4.360 MW.

Đáng chú ý, trong Đề án điều chỉnh, nguồn điện hạt nhân sẽ đạt khoảng từ 6.000-6.400 MW, vận hành giai đoạn 2030-2035. Cùng với đó, xuất khẩu điện dự kiến đạt khoảng 5.000 MW đến 10.000 MW trên cơ sở có hiệu quả kinh tế cao, đảm bảo an ninh năng lượng trong nước và an ninh quốc phòng.

"Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 (Quy hoạch điện VIII) là đặc biệt quan trọng trong hệ thống quy hoạch ngành quốc gia. Việc điều chỉnh Quy hoạch Điện VIII là cần thiết để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng 2 con số của nền kinh tế trong các năm tới. Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao nhiệm vụ cho Bộ Công Thương tổ chức lập Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII tại Quyết định số 1710 của Thủ tướng Chính phủ ngày 31/12/2024".

Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn

Các địa điểm tiềm năng phát triển điện hạt nhân sẽ được nghiên cứu trong các quy hoạch sau

Trên cơ sở ý kiến tham gia góp ý của 3 ủy viên phản biện và các thành viên Hội đồng thẩm định đối với hồ sơ Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, Bộ Công Thương đã tiếp thu, giải trình một số vấn đề lớn như sau:

Về dự báo nhu cầu phụ tải, được thực hiện với 3 phương án tương ứng với 3 kịch bản tăng trưởng GDP. Tốc độ tăng trưởng điện thương phẩm ở phương án phụ tải cơ sở giai đoạn 2026-2030 là 10,3%/năm (tương ứng với mức tăng trưởng GDP bình quân của Việt Nam khoảng 8,0%/năm trong giai đoạn này) và phương án phụ tải cao 12,5%/năm (tương ứng với tăng trưởng GDP bình quân 10,0%/năm) là hợp lý, đảm bảo đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Về chương trình phát triển nguồn điện, được xây dựng trên cơ sở tuân thủ các chủ trương, định hướng, chiến lược về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh, bảo vệ môi trường sinh thái, đáp ứng mục tiêu đề ra; kế thừa tối đa các nguồn điện đã được phê duyệt trong Quy hoạch điện VIII; tăng cường nhập khẩu điện và hạn chế phát triển thêm lưới điện truyền tải liên miền. Cụ thể:

Tổng công suất nguồn điện phục vụ nhu cầu trong nước (không bao gồm xuất khẩu, nguồn đồng phát và nhiệt điện rủi ro) là 183.291-236.363 MW, tăng thêm khoảng 27.747-80.819 MW so với Quy hoạch điện VIII đã được phê duyệt, trong đó chủ yếu là tăng thêm thủy điện, nguồn năng lượng tái tạo, pin lưu trữ.

Về nhiệt điện than, đến năm 2030, tổng công suất nhiệt điện than không thay đổi so với Quy hoạch điện VIII được duyệt (đạt 31.055 MW), nhưng tăng lên 928 MW so với Quy hoạch điện VIII do cập nhật gam công suất thực tế của các tổ máy nhiệt điện.

Về nhiệt điện sử dụng khí nội, tổng công suất đến năm 2030 đạt 10.861 MW, không thay đổi so với Quy hoạch điện VIII.

Về điện khí LNG, quy hoạch điện VIII điều chỉnh kế thừa tối đa các dự án đã được phê duyệt trong Quy hoạch điện VIII và đánh giá thêm tình hình triển khai các dự án để đề xuất giải pháp thay thế một số dự án chậm tiến độ sang sau 2030, tổng công suất đến năm 2030 đạt 8.824 MW.

Về thủy điện, đến năm 2030, dự kiến phát triển hết tiềm năng của đất nước, trong đó tổng công suất thủy điện vừa và lớn đạt khoảng 21.100 MW (gồm cả thủy điện mở rộng), tăng 1.600 MW; thủy điện nhỏ có tổng công suất đạt 13.500 MW, tăng 5.400 MW so với Quy hoạch điện VIII được duyệt.

Về điện gió trên bờ và gần bờ, đến năm 2030, tổng công suất nguồn điện gió trên bờ và gần bờ đạt khoảng 27.791-34.667 MW, tăng khoảng 3.949-5.321 MW so với Quy hoạch điện VIII được duyệt.

Về điện gió ngoài khơi, nguồn điện gió ngoài khơi trong giai đoạn đến 2030 vẫn là nguồn điện có chi phí đầu tư xây dựng cao. Quy hoạch điện VIII dự kiến phát triển khoảng 6.000 MW nguồn điện này đến năm 2030. Tuy nhiên, Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII dự kiến phát triển nguồn điện này sau năm 2030, đạt khoảng 17.000 MW vào năm 2035.

Về điện mặt trời, đến năm 2030, tổng công suất nguồn điện mặt trời tập trung (bao gồm điện mặt trời mặt đất, mặt nước) và điện mặt trời mái nhà đạt khoảng 46.459-73.416 MW, tăng khoảng 25.867-52.825 MW so với Quy hoạch điện VIII được duyệt. Nguồn điện mặt trời có ưu điểm triển khai nhanh, đáp ứng kịp thời khả năng cung ứng điện trong những năm 2026-2027.

Về điện hạt nhân, nguồn điện hạt nhân trong tương lai vẫn có chi phí xây dựng cao do các yêu cầu đảm bảo an toàn hạt nhân khắt khe. Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Đảng và Nhà nước, dự kiến Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 với tổng công suất đạt 6.000-6.400 MW sẽ đưa vào vận hành giai đoạn 2030-2035.

Trong giai đoạn đến năm 2050, hệ thống cần bổ sung khoảng 4.500-5.000 MW điện hạt nhân tại miền Bắc và khoảng 3.000 MW tại miền Trung (chủ yếu là điện hạt nhân dạng mô đun nhỏ SMR) để cung cấp nguồn điện chạy nền cho hệ thống. Nguồn điện hạt nhân sẽ tiếp tục được nghiên cứu các địa điểm tiềm năng để phát triển trong các quy hoạch sau Quy hoạch điện VIII.

Về chương trình phát triển lưới điện, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết chương trình được xây dựng trên cơ sở phương án nguồn điện tối ưu được lựa chọn. Hệ thống lưới điện truyền tải được xây dựng đảm bảo đáp ứng yêu cầu hệ thống điện vận hành an toàn, ổn định; có khả năng tích hợp tỷ lệ các nguồn năng lượng tái tạo cao; khắc phục các tình trạng quá tải, nghẽn mạch, chất lượng điện áp thấp và một số vấn đề kỹ thuật vận hành lưới điện khác.

Về giải pháp vốn đầu tư, tổng vốn đầu tư cho giai đoạn 2026-2030 dự kiến khoảng 136-172 tỷ USD, trong đó nguồn điện khoảng 118-148 tỷ USD, lưới điện truyền tải khoảng 18-24 tỷ USD.

“Tổng vốn đầu tư phát triển điện lực vẫn rất lớn. Do đó, Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII đã đề xuất các giải pháp tạo nguồn vốn và huy động vốn đầu tư phát triển ngành điện, đặc biệt là đa dạng hóa các nguồn vốn, các hình thức huy động vốn (vốn tín dụng ngân hàng, vốn viện trợ, thị trường chứng khoán,...) để thu hút có hiệu quả các nguồn vốn trong và ngoài nước, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư vào ngành điện”.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên

Về cơ chế điều hành thực hiện quy hoạch, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, để đảm bảo quy hoạch không bị phá vỡ trên thực tế, bảo đảm cung cấp đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, Bộ Công Thương kiến nghị một số cơ chế để triển khai Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII một cách hiệu quả, như: thường xuyên rà soát tiến độ các dự án nguồn điện (định kỳ 6 tháng 1 lần) để đề xuất điều chỉnh dự án, thay thế dự án bị chậm bằng dự án khác hoặc xem xét thu hồi dự án để giao cho nhà đầu tư mới có năng lực triển khai;

Xây dựng và áp dụng thiết chế về tính kỷ luật và tuân thủ việc thực hiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia đối với các chủ đầu tư, các Bộ, ngành và các địa phương;

Xây dựng các cơ chế đầu tư vào nguồn năng lượng tái tạo và lưu trữ điện năng, cơ chế khuyến khích đầu tư các nguồn điện mái nhà, cơ chế giá 2 thành phần (giá công suất và giá điện năng).

Kết luận cuộc họp, đánh giá cao ý kiến đóng góp và phản biện của các thành viên Hội đồng thẩm định, Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn đề nghị các thành viên Hội đồng thẩm định tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hồ sơ theo đúng quy trình; tiếp tục cập nhật bổ sung, nhất là các giải pháp bảo đảm tính khả thi, hiệu quả của đề án.

Về công tác tổ chức triển khai, Phó Thủ tướng đề nghị sau khi trình Thủ tướng Chính phủ ban hành, Bộ Công Thương cần bắt tay triển khai ngay những kiến nghị đã nêu trong đề án, trước hết là hoàn thiện văn bản pháp luật và cơ chế chính sách tháo gỡ vướng mắc trong triển khai các dự án phát triển điện tái tạo, điện gió, điện mặt trời áp mái,…

Cùng với đó, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đề nghị cần xem xét các đề xuất và tạo cơ chế cho các doanh nghiệp tư nhân trong và ngoài nước tham gia vào quá trình xây dựng, phát triển nguồn điện cho đất nước.

Cũng tại cuộc họp, các thành viên Hội đồng bỏ phiếu thống nhất thông qua Đề án Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.

Thu Thảo