Con đường mới ở Sài Khao
Một mùa xuân mới đang về với đồng bào dân tộc Mông ở bản Sài Khao, xã Mường Lý (Mường Lát). Xuân này, ngoài niềm vui được mùa, con đường mới vào bản đã được đầu tư xây dựng khang trang.
Vượt thị trấn Mường Lát gần 30km qua những “Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm” như hình ảnh mà nhà thơ Quang Dũng đã mô tả trong bài thơ Tây Tiến năm xưa, chúng tôi đến Sài Khao. Bản nằm ở độ cao hơn 1.500m so với mực nước biển và dường như tách biệt với thế giới bên ngoài. Trong ánh nắng của mùa xuân con đường bê tông nối từ bản Sài Khao ra trung tâm xã trở nên đẹp hơn bao giờ hết. Con đường này những năm trước đây đất đá lởm chởm, người đi bộ còn khó chứ nói gì đến việc đi bằng xe máy.
Cuối năm 2024, từ dự án “Nâng cấp, cải tạo đường giao thông từ đường Tây Thanh Hóa đi bản Ún - Sài Khao” dài hơn 10km trị giá gần 55 tỷ đồng được huyện Mường Lát triển khai thực hiện trong sự phấn khởi của bà con dân bản Sài Khao. Ước mơ bao đời của bà con người Mông nơi đây có con đường kiên cố để thay cho đường cấp phối đã thành hiện thực. Đáng nói hơn, cả bản Sài Khao đã đồng tâm hiệp lực, nhiều gia đình đã tự nguyện hiến đất, tường rào và đóng góp ngày công làm đường. Đón xuân mới, niềm vui của người dân bản Sài Khao được nhân đôi, bởi tuyến đường bê tông hoàn thành thay thế cho con đường lầy lội trước đây. Vui nhất là những chàng trai, cô gái bản Mông diện váy áo rực rỡ sắc màu xuống phố huyện chơi xuân mà không lo bị bụi bẩn vì đường xấu.
Những ngày áp tết, không khí ở bản Sài Khao nhộn nhịp hẳn lên. Theo phong tục của đồng bào Mông, nhà nào cũng đồ xôi bằng gạo nếp nương để làm bánh dày đón tết, thể hiện niềm mong cầu về sự đủ đầy, sung túc trong năm mới. Với người Mông, bánh dày vừa để cúng tổ tiên vào các dịp lễ, tết, vừa là đặc sản đãi khách, nhất là những khách quý đường xa đến với bản.
Thăm nhà chị Sùng Thị Gánh ở ven đường, cây đào trong sân bung nở hoa khoe mình chào đón năm mới. Những đứa trẻ vui chơi chạy quanh gốc bưởi già do người lính Tây Tiến trồng năm xưa còn sót lại. Trong khi khách nhâm nhi chén trà hoa hồi bên bếp lửa hồng, thưởng thức món bánh dày truyền thống thơm dẻo của đồng bào Mông, chị Sùng Thị Gánh phấn khởi khoe: “Gia đình tôi đã mở cửa hàng bán tạp hóa từ nhiều năm nay, mỗi lần ra xã, huyện nhập hàng về bán đều rất khó khăn. Bây giờ có đường khang trang, bà con dân bản giao thương thuận tiện. Bà con biết ơn Đảng và Nhà nước nhiều lắm”.
Bản Sài Khao có 93 hộ với 558 nhân khẩu là người dân tộc Mông. Những năm gần đây, cuộc sống của đồng bào có nhiều chuyển biến tích cực, bản đã có điện lưới quốc gia. Nhà văn hóa và điểm trường các cấp học được xây dựng khang trang. Thực hiện Đề án phát triển du lịch xã Mường Lý giai đoạn 2021-2025 tầm nhìn đến 2030, huyện Mường Lát đã lập quy hoạch khu chức năng du lịch bản Sài Khao. Nhiều hộ dân trong bản đầu tư sửa chữa nhà cửa, nhà vệ sinh đạt chuẩn để làm dịch vụ du lịch cộng đồng. Đó là điều kiện để đưa du khách đến Sài Khao "săn mây”, leo núi, tìm hiểu địa danh đoàn quân Tây Tiến năm xưa hành quân...
Trong niềm vui đón xuân mới, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Sài Khao Vàng A Lế chia sẻ: Từ khi có điện lưới quốc gia và đường tới bản, Sài Khao đã có nhiều thay đổi. Bản có 73ha đất canh tác lúa nương, ngô và sắn... Phát huy lợi thế đồi rừng bà con trong bản đã mạnh dạn đầu tư chăn nuôi đại gia súc; gia cầm có chuồng trại hợp vệ sinh. Nhờ được tuyên truyền, hướng dẫn, bà con đã thay đổi tập quán canh tác, đến nay người dân trong bản đã biết trồng 2 vụ lúa/năm. Trong bản có 44 hộ tham gia mô hình trồng cây hoa hồi với diện tích gần 15ha, hiện cây đang phát triển tốt hứa hẹn hướng đi đột phá trong phát triển kinh tế nông lâm của bản. Nhiều hộ dân vươn lên trong sản xuất và thoát nghèo. Bản có 3 em đã tốt nghiệp đại học. Phần lớn con em của bản học hết bậc tiểu học tại điểm trường trong bản điều xuống huyện học tiếp lên bậc THSC.
Trong phút giây tĩnh lặng chuẩn bị đón mùa xuân về, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản sài trăn trở, trong bản còn tới 87 hộ nghèo, điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, thu nhập bình quân đầu người mới chỉ có hơn 10 triệu đồng/năm. Tới đây, bản Sài Khao đăng ký xây dựng bản NTM để người dân chủ động hơn, không trông chờ, ỷ lại vào hỗ trợ của Nhà nước nữa. Hy vọng, trong năm mới cùng với những nỗ lực của ban phát triển bản và sự đồng thuận trong Nhân dân, Sài Khao sẽ tiếp tục có nhiều khởi sắc.