Có nhân viên thư viện làm 18 năm lương hơn 7 triệu, thêm phụ cấp sẽ bớt vất vả

.t1 { max-width: 100%; }

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang lấy ý kiến Dự thảo Nghị định quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với viên chức, người lao động công tác trong các cơ sở giáo dục công lập.

Theo đó, với vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung ở các trường mầm non, phổ thông gồm: Vị trí việc làm thư viện, quản trị công sở; Vị trí việc làm văn thư, thủ quỹ, kế toán, y tế được hưởng phụ cấp 20%

Đội ngũ nhân viên trường học là “mắt xích” không thể thiếu trong nhà trường

Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, cô Nguyễn Thị Thanh Hường, nhân viên thư viện Trường Tiểu học Phổ Ninh (Thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) chia sẻ, những đề xuất mới trong dự thảo là điểm mới và là tín hiệu đáng mừng khi đề cập đến chế độ phụ cấp cho đội ngũ nhân viên trường học. Điều này thể hiện sự ghi nhận trong công việc, những đóng góp của họ vào sự phát triển của nhà trường nói riêng cũng như trong ngành giáo dục nói chung.

Nhân viên trường học đóng vai trò quan trọng trong trường học, góp phần giúp cho nhà trường vận hành tốt để phục vụ hoạt động giáo dục, hỗ trợ nhà trường hoạt động, giúp giáo viên giảng dạy tốt hơn.

Tuy nhiên, trên thực tế, có thể thấy nhân viên thư viện tại các trường học còn chịu nhiều thiệt thòi về thu nhập và chế độ đãi ngộ dù làm việc trong cùng môi trường giáo dục. Ngoài mức lương cơ bản theo quy định trên và mức phụ cấp độc hại (tùy theo địa phương áp dụng), nhân viên thư viện trường học không được hưởng bất kỳ khoản phụ cấp hay thu nhập nào thêm.

Cô Hường chia sẻ, cô làm hợp đồng từ năm 2007 đến năm 2010 mới trúng tuyển vào biên chế, tuy nhiên cho đến nay mức lương của cô mới chỉ hơn 7 triệu đồng/tháng.

Nhân viên thư viện cũng có nhiều cống hiến cho ngành giáo dục. Công việc của họ không chỉ đơn thuần là quản lý sách mà còn tương tự như giáo viên, cũng có các tiết học, tiết đọc thư viện. Ngoài ra, theo quy định tại Thông tư số 16/2022/TT-BGDĐT, nhân viên thư viện luôn nỗ lực đảm bảo thư viện đạt chuẩn theo từng cấp độ.

Đồng thời, cô còn tổ chức nhiều hoạt động như hội thi tuyên truyền, giới thiệu sách theo chủ đề, hoạt động vẽ tranh theo sách, hay các buổi giao lưu với tác giả. Tất cả đều góp phần phát triển văn hóa đọc và bồi dưỡng kỹ năng, kiến thức cho học sinh.

Theo cô Hường, cô đang đảm nhiệm vị trí nhân viên thư viện nhưng phải kiêm nhiệm thêm nhiều đầu việc khác. Hiện nay, theo Thông tư số 16/2022/TT-BGDĐT ban hành Quy định tiêu chuẩn thư viện cơ sở giáo dục mầm non và phổ thông, nhân viên thư viện trường học ngoài nhiệm vụ chuyên môn chính của mình còn dạy tiết đọc thư viện (đối với trường tiểu học là 2 tiết/kỳ/năm, đối với trung học cơ sở là 3 tiết/kỳ/năm) mà không có phụ cấp đứng lớp cho những tiết dạy đó.

Thêm công việc kiêm nhiệm như quản lý thiết bị, văn thư, y tế học đường... nhưng cũng không có thêm phụ cấp hay được giảm giờ làm. Chính điều này đã và đang trực tiếp tạo thêm áp lực công việc, gây thiệt thòi cho đội ngũ này.

Bên cạnh đó, về việc thực hiện chế độ chính sách và thăng hạng chức danh nghề nghiệp cho đội ngũ nhân viên trường học vẫn còn chậm trễ, dù đã có bằng đại học nhưng cô vẫn hưởng lương của thư viện viên hạng IV.

Thư viện Trường Tiểu học Phổ Ninh (Thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi). Ảnh: NVCC

Cùng bàn về vấn đề này, theo cô Phạm Thị Mến, nhân viên thư viện tại Trường Tiểu học Hòa Minh (huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận) chia sẻ, việc được đề xuất hưởng phụ cấp đã mang lại một tín hiệu tích cực và đầy khích lệ đối với đội ngũ nhân viên trường học nói chung và nhân viên thư viện nói riêng.

Trong nhiều năm qua, nhân viên thư viện tại các trường học vẫn luôn âm thầm đảm nhiệm một khối lượng công việc không hề nhỏ. Không chỉ dừng lại ở việc quản lý, sắp xếp và phục vụ tài liệu cho học sinh, giáo viên, họ còn kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ. Tuy nhiên, những đóng góp này phần lớn chưa được ghi nhận xứng đáng, khi họ vẫn chưa từng được hưởng bất kỳ khoản phụ cấp nào tương xứng với công sức và trách nhiệm đang gánh vác.

Vì vậy, đây không chỉ là một sự hỗ trợ về mặt vật chất mà còn là sự ghi nhận xứng đáng đối với những đóng góp âm thầm nhưng không kém phần quan trọng trong quá trình vận hành và phát triển của nhà trường.

Trên thực tế nhân viên trong trường học dù đảm nhận nhiều công việc nhưng mức thu nhập hiện tại của họ vẫn còn khá thấp, không được hưởng các chế độ đãi ngộ tương xứng với công sức bỏ ra.

Trong khi đó, mức lương lại khá thấp, nên nhiều người buộc phải mưu sinh thêm các công việc ngoài giờ, làm việc khác để trang trải cuộc sống, điều này có thể ảnh hưởng đến chất lượng công việc. Việc này cũng khó có thể đảm bảo rằng nhân viên trường học sẽ yên tâm gắn bó lâu dài với nghề nếu mức lương và phụ cấp nghề quá thấp.

Cùng có thâm niên lâu năm tại vị trí nhân viên thư viện, cô Ngô Thị Tường Vy, nhân viên thư viện Trường Trung học cơ sở An Ninh Tây (huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên), mặc dù những nhân viên trường học như nhân viên y tế, kế toán, nhân viên thư viện,... đóng vai trò rất quan trọng trong việc duy trì hoạt động của nhà trường nhưng mức thu nhập này vẫn chưa đáp ứng được mức sống cơ bản và chưa thực sự tương xứng với công sức, trách nhiệm mà họ đảm nhận.

Hiện nhân viên thư viện có chế độ phụ cấp độc hại, nguy hiểm và bồi dưỡng bằng hiện vật. Tuy nhiên trên thực tế, đến nay chỉ có 1 số tỉnh thành chi trả phụ cấp này.

Theo chia sẻ của cô Vy, cô chỉ được hưởng phụ cấp độc hại duy nhất một lần vào năm 2013, với thời gian hưởng là 3 tháng. Sau đó, khoản phụ cấp này bị cắt cho đến nay vẫn chưa được tiếp tục chi trả.

So sánh bảng lương thực tế tại trường học có thể thấy nhiều trường hợp giáo viên và nhân viên có cùng số năm công tác, cùng trình độ đại học nhưng khoảng cách lương rất xa và có sự chênh lệch lớn.

“Mặc dù mức phụ cấp 20% vẫn còn khiêm tốn, tuy nhiên đây cũng là một sự động viên lớn, có thêm động lực công tác, cống hiến hơn nữa trong ngành giáo dục, giúp họ giảm áp lực cuộc sống và có thể sống nhờ vào lương”, cô Vy chia sẻ.

Bên cạnh đó, hiện, nhân viên thư viện trường học là viên chức sự nghiệp giáo dục, làm việc theo giờ hành chính, thực hiện quy định về thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, trong đó có nghỉ hằng năm theo quy định tại Bộ luật Lao động nên họ không được nghỉ hè, trong khi đó, đặc thù công việc tại thư viện gắn liền với hoạt động hỗ trợ học tập, nghiên cứu trong năm học.

Vì vậy, cô Vy bày tỏ mong muốn đội ngũ nhân viên thư viện được bố trí thời gian nghỉ hè phù hợp, vừa đảm bảo quyền lợi chính đáng, vừa tạo điều kiện tái tạo sức lao động, nâng cao hiệu quả công việc trong năm học mới.

Đồng thời, đề xuất điều chỉnh mức phụ cấp cho vị trí việc làm chuyên môn dùng chung lên 25%, tương đương với vị trí việc làm chuyên ngành. Bởi lẽ, cả hai vị trí này đều có yêu cầu về trình độ đào tạo chuyên môn và đều không trực tiếp tham gia giảng dạy. Việc áp dụng mức phụ cấp tương đương sẽ bảo đảm sự công bằng, góp phần ghi nhận đúng mức độ đóng góp của đội ngũ nhân viên đảm nhiệm các vị trí chuyên môn trong nhà trường.

Đề xuất có thêm phụ cấp kiêm nhiệm

Được hưởng chế độ phụ cấp nghề phù hợp với vị trí, việc làm, tương xứng với tính chất, mức độ đào tạo là mong mỏi từ lâu của đội ngũ nhân viên trường học, việc nghiên cứu cơ chế, chính sách tăng thêm thu nhập cho đội ngũ nhân viên trường học là hoàn toàn phù hợp với thực trạng hiện nay.

Bàn về vấn đề này, cô Nguyễn Thị Thanh Hường chia sẻ, hầu hết hiện nay, nhân viên thư viện sẽ thường kiêm nhiệm thêm các đầu việc khác, vì vậy, về lâu dài, rất cần có phương án hỗ trợ về thu nhập cho đội ngũ nhân viên trường học nói chung, thư viện nói riêng hoặc có thêm văn bản quy định về phụ cấp khi phải kiêm nhiệm thêm việc.

Đồng thời, vì chưa được thăng hạng chức danh nghề nghiệp nên dù lương cơ sở có tăng thì tổng thu nhập của nhân viên trường học cũng tăng không đáng kể. Vì vậy, các chế độ, chính sách về phụ cấp độc hại và bồi dưỡng bằng hiện vật, xét thăng hạng phải được thực hiện theo đúng thông tư, văn bản của pháp luật, để đảm bảo quyền lợi cho nhân viên thư viện trường học.

Ngoài ra, cô Hường cũng bày tỏ mong muốn được điều chỉnh mức phụ cấp lên 25% bởi nhân viên trường học đều có trình độ, cũng có học vấn, được đào tạo chuyên ngành và cũng có những cống hiến thì cũng sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi của ngành để không có cảm giác bị “bỏ lại”. Việc này không chỉ thể hiện sự ghi nhận đúng mức những đóng góp âm thầm nhưng bền bỉ của họ, mà còn góp phần ổn định đời sống, tạo động lực để đội ngũ yên tâm gắn bó với nghề.

Ảnh minh họa: NVCC

Đồng quan điểm, cô Phạm Thị Mến cũng đề xuất, đội ngũ nhân viên trường học đang đảm nhận nhiều công việc kiêm nhiệm ngoài phạm vi nhiệm vụ chính thức, nhưng lại chưa có quy định cụ thể về chế độ ưu đãi hay chính sách đãi ngộ tương ứng. Vì vậy, việc ban hành các văn bản hướng dẫn rõ ràng về chế độ đối với công tác kiêm nhiệm là hết sức cần thiết, nhằm giúp các cơ sở giáo dục có căn cứ pháp lý trong quản lý, sử dụng lao động, đồng thời đảm bảo quyền lợi chính đáng cho đội ngũ nhân viên này.

Đồng thời, cần có thêm ưu đãi nghề, phụ cấp thâm niên nghề theo quy định của viên chức ngành giáo dục. Trên thực tế, đội ngũ nhân viên trường học dù không phải nhà giáo nhưng công việc của họ cũng gián tiếp mang tri thức đến cho người học. Họ là lực lượng giúp cho hoạt động giáo dục được hoàn chỉnh, hoàn thiện và toàn diện hơn.

Nếu nhà giáo được hưởng chế độ thâm niên thì bản thân những người làm việc trong ngành giáo dục cũng nên được hưởng những chế độ tương tự như vậy. Đây sẽ là điều kiện để khích lệ, động viên cũng như thu hút nhân lực cống hiến và làm việc cho giáo dục.

Cuối cùng, cần xem xét mở rộng chế độ phụ cấp ưu đãi theo vùng, miền cho đội ngũ nhân viên trường học. Trong thực tế, nhiều nhân viên trường học cũng đang công tác tại các khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo. Họ phải đối mặt với nhiều thách thức như thiếu thốn cơ sở vật chất, điều kiện sinh hoạt khó khăn, thu nhập thấp. Do đó, đề xuất này là hoàn toàn hợp lý và cần thiết. Nó không chỉ thể hiện sự quan tâm, ghi nhận đối với những đóng góp thầm lặng của đội ngũ này, mà còn góp phần tạo sự công bằng trong môi trường giáo dục, từ đó ổn định nhân sự, nâng cao hiệu quả hoạt động của nhà trường, đặc biệt tại các khu vực có điều kiện khó khăn.

Thanh Thúy