Có nên dùng AI để lên kế hoạch du lịch?

Trí tuệ nhân tạo (AI) đã len lỏi vào nhiều khía cạnh trong cuộc sống thường ngày. Nhưng khi công nghệ này bắt đầu được ứng dụng sâu rộng hơn trong ngành du lịch – từ việc xây dựng hành trình cho đến tạo ra “influencer ảo” – nhiều chuyên gia đặt câu hỏi: liệu AI có thể nâng tầm trải nghiệm du lịch hay sẽ làm mất đi sự kết nối chân thật giữa con người với điểm đến?

Khi chatbot viết hành trình cho vùng đất hoang sơ

Steph Dyson – nhà báo đồng thời là tư vấn viên du lịch – từng nhận được một bản lịch trình hoàn toàn do AI tạo ra từ một khách hàng. Kế hoạch kéo dài hai tuần tại Chile, qua các khu vực Carretera Austral và Tierra del Fuego – hai vùng xa xôi hẻo lánh, nơi hạ tầng du lịch còn thiếu và rất ít thông tin trên mạng.

Lịch trình mà ChatGPT đưa ra nghe thì hấp dẫn, nhưng lại thiếu tính khả thi: bỏ qua khoảng cách địa lý lớn giữa các điểm đến, không tính đến phương tiện di chuyển và thời gian thực tế cần thiết – thậm chí có những chặng đường còn không tồn tại. Trải nghiệm này cho thấy AI đang hiện diện trong ngành du lịch – và xu hướng đó sẽ không dừng lại.

Công cụ hỗ trợ hay kẻ “phá đám” trải nghiệm?

Từ loa thông minh Alexa đến thuật toán đề xuất nội dung trên mạng xã hội, AI đã và đang định hình thói quen tiêu dùng của người dùng. Trong lĩnh vực du lịch, các công cụ lập kế hoạch hành trình sử dụng AI có thể tạo ra gợi ý cá nhân hóa chỉ sau vài giây nhập lệnh.

Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra là: nếu thay thế hoàn toàn kiến thức bản địa bằng dữ liệu từ một công cụ chưa từng “đặt chân” đến bất kỳ vùng đất nào, liệu hành trình đó có còn giữ được giá trị thật sự?

Tại Greenland, chính quyền địa phương đã đưa ra quan điểm rõ ràng: không chào đón chatbot trong việc lên kế hoạch du lịch. Tanny Por – đại diện Visit Greenland – chia sẻ rằng ChatGPT từng gợi ý lịch trình tham quan bảy địa điểm khác nhau trong bảy ngày. “Nhưng ở Greenland, bạn không thể di chuyển như vậy. Địa hình chủ yếu là băng tuyết, đường sá vô cùng hạn chế, và điều kiện thời tiết luôn khắc nghiệt”, bà nói.

Với nơi mà tuyến đường dài nhất mới chỉ 6 km, việc lập hành trình không thể chỉ dựa vào dữ liệu chung chung. Hơn hết, Por nhấn mạnh, những hiểu biết mang tính di truyền – như đọc hướng gió, chọn chỗ đánh cá, hay chữa bệnh bằng cây cỏ địa phương – là điều mà AI khó có thể thay thế.

Khi “influencer ảo” đi du lịch

Khác với Greenland, Đức lại chọn một hướng đi khác khi ra mắt “Emma” – một influencer du lịch được tạo bởi AI. Emma xuất hiện trên Instagram với những hình ảnh sống động: trượt tuyết ở Rừng Đen, tạo dáng trên bãi biển Rügen. Tuy nhiên, cả nhân vật, hình ảnh lẫn nội dung đều do trí tuệ nhân tạo tạo ra.

KOL Emma

Sự xuất hiện của Emma đã làm dấy lên tranh luận trong giới influencer. Nhiều người đặt câu hỏi: tại sao cần theo dõi một nhân vật ảo, ở một nơi ảo, thay vì nghe chia sẻ thật từ người từng trải nghiệm thực tế?

AI mạnh về tốc độ, yếu ở trải nghiệm

Các công cụ tạo lịch trình bằng AI hoạt động bằng cách khai thác dữ liệu từ khắp nơi trên Internet: từ bài báo, blog, diễn đàn đến các trang chia sẻ cá nhân. Tuy nhiên, nếu ngôn ngữ địa phương chưa phổ biến (ví dụ như Greenlandic – chỉ vừa được Google Translate hỗ trợ vào năm 2024), thì lượng thông tin đầu vào sẽ rất hạn chế.

Trong những trường hợp này, AI dễ tạo ra các kế hoạch không thực tế, thậm chí nguy hiểm nếu người dùng không kiểm tra kỹ. Vì vậy, một số nền tảng du lịch đang cố gắng kết hợp giữa AI và yếu tố con người.

Trang AtlasGuru là một ví dụ. Thay vì chỉ dựa vào máy học, nền tảng này tổng hợp hơn 1.000 hành trình thực tế từ người dùng khắp thế giới để làm cơ sở xây dựng lịch trình. Nếu dữ liệu thiếu, hệ thống sẽ giới thiệu người dùng đến với các chuyên gia hoặc hướng dẫn viên tại địa phương – một cách dung hòa giữa máy và người.

Kim Bennett – CEO của AtlasGuru – cho biết: “Chúng tôi không có ý định thay thế con người bằng AI, mà muốn tận dụng AI như công cụ lên ý tưởng ban đầu, sau đó để các chuyên gia địa phương hiện thực hóa kế hoạch đó.”

Lắng nghe AI, hay trò chuyện với người bản địa?

Steph Dyson nhận định rằng những lời khuyên quý giá nhất thường không đến từ chatbot, mà từ chính những cuộc trò chuyện với người dân địa phương. Dù là gợi ý về món ăn truyền thống hay một con đường mòn ít người biết, tất cả đều chứa đựng chiều sâu văn hóa mà AI chưa thể sao chép.

Theo bà, bản chất của du lịch là kết nối – với con người, văn hóa, và những câu chuyện chỉ có thể truyền đạt qua trải nghiệm thật, chứ không phải qua thuật toán hay gợi ý vô hồn.

Cách dùng AI hiệu quả khi lên kế hoạch du lịch

AI không phải giải pháp hoàn hảo, nhưng nếu biết cách sử dụng, nó vẫn là một trợ lý đáng giá. Melissa Novotny – chuyên gia tư vấn du lịch bền vững – khuyên người dùng nên đặt câu hỏi càng cụ thể càng tốt: “Đừng chỉ hỏi ‘lịch trình đi Nhật Bản’. Hãy hỏi: ‘Tôi muốn một lịch trình du lịch sinh thái, ở homestay, có thực đơn chay’. Càng chi tiết, kết quả càng sát thực tế.”

Bennett từ AtlasGuru cũng đồng tình. “Bạn nhập gì, thì AI sẽ trả lời như vậy. Bạn cần hỏi về văn hóa, truyền thống, những nhà hàng địa phương… chứ không nên mong đợi câu trả lời sâu sắc từ một câu hỏi chung chung.”

AI không thay thế được con người, nhưng có thể là người trợ lý tốt

Dù trí tuệ nhân tạo sẽ ngày càng hiện diện trong quá trình lên kế hoạch du lịch, các chuyên gia đều thống nhất rằng: AI chỉ nên là công cụ hỗ trợ. Điều quan trọng nhất trong mỗi hành trình vẫn là trải nghiệm con người – những cuộc gặp gỡ, những lời khuyên tận tình và những câu chuyện không thể tìm thấy trên Internet.

Tanny Por từng nói vui: “Greenland có thể có trái tim bằng băng, nhưng nhịp đập thật sự nằm ở những con người sống trên mảnh đất đó.” Và trong kỷ nguyên công nghệ, lời nhắc này càng trở nên giá trị.

Hàn Mai