Cơ hội 'vàng' cho hàng Việt mở rộng thị phần tại Canada

Cơ hội "vàng" và dư địa thị trường lớn

Thông tin được bà Trần Thu Quỳnh - Tham tán Thương mại Việt Nam tại Canada nhấn mạnh tại hội nghị giao ban xúc tiến thương mại với hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tháng 4/2025 do Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) tổ chức chiều ngày 28/4.

Theo bà Quỳnh, Canada là quốc gia đầu tiên bị Mỹ áp thuế, cùng với Mexico, và cũng là quốc gia đầu tiên đáp trả bằng việc áp thuế trả đũa Mỹ. Những căng thẳng này khiến chỉ số lòng tin kinh doanh và tiêu dùng của Canada sụt giảm xuống mức thấp nhất từ năm 2000 đến nay, thậm chí thấp hơn cả thời kỳ khủng hoảng tài chính 2008 và đại dịch COVID-19.

Tuy nhiên, giữa bối cảnh nhu cầu thị trường Canada suy giảm, Việt Nam vẫn là điểm sáng. Trong hai tháng đầu năm, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Canada đạt 1,7 tỷ USD, tăng 12,9% so với cùng kỳ năm trước, và nếu tính bằng đồng CAD thì mức tăng còn lên tới 20%. Dự kiến, nếu duy trì được đà tăng trưởng này, tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2025 có thể vượt mốc 11 tỷ USD, với thặng dư thương mại nghiêng mạnh về phía Việt Nam.

Bà Trần Thu Quỳnh - Tham tán Thương mại Việt Nam tại Canada.

Năm 2024, Việt Nam đã xuất khẩu sang Canada 3,2 tỷ USD hàng điện tử, 1,7 tỷ USD dệt may, 1 tỷ USD da giày - túi xách và khoảng 600 triệu USD hàng nội thất. Những con số cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của thị trường Canada đối với xuất khẩu Việt Nam.

Bà Quỳnh cho rằng, sự phụ thuộc của chuỗi cung ứng Canada vào Mỹ – với khoảng 40% hàng tiêu dùng Canada nhập khẩu qua các nhà phân phối Mỹ – đang dần thay đổi. Căng thẳng thương mại Mỹ-Canada khiến các nhà nhập khẩu, phân phối Canada tìm kiếm nguồn cung thay thế, mở ra cơ hội lớn cho hàng hóa Việt Nam.

Đặc biệt, Mỹ vốn cung cấp cho Canada các mặt hàng máy móc cơ khí, điện tử, sắt thép – những sản phẩm mà Việt Nam cũng đang đẩy mạnh xuất khẩu. Mức chênh lệch về quy mô xuất khẩu giữa Mỹ và Việt Nam vào Canada hiện khá lớn (từ 5 đến 32 lần), nhưng chính sự bất ổn từ Mỹ lại tạo cơ hội để Việt Nam từng bước gia tăng thị phần.

Ngoài ra, những mặt hàng như nhựa, giấy, cao su, nhôm, nội thất... vốn lâu nay Canada phụ thuộc vào Mỹ, nay cũng trở thành những lĩnh vực tiềm năng cho doanh nghiệp Việt Nam khai thác.

Lĩnh vực thực phẩm chế biến cũng được đánh giá là "thời điểm vàng" cho doanh nghiệp Việt Nam. Canada hiện nhập khẩu khoảng 9 tỷ USD/năm các sản phẩm thực phẩm chế biến, bánh kẹo và ngũ cốc, chủ yếu từ Mỹ. Khi nguồn cung từ Mỹ bị gián đoạn, nhu cầu tìm kiếm đối tác mới tại Canada đang gia tăng mạnh mẽ.

Không chỉ vậy, chiến tranh thương mại Canada – Trung Quốc cũng đang mở thêm cánh cửa mới cho doanh nghiệp Việt. Từ tháng 10/2024, Canada áp thuế chống trợ cấp lên một số mặt hàng Trung Quốc, đồng thời lấy ý kiến về khả năng cấm nhập khẩu sản phẩm liên quan đến lao động cưỡng bức. Đây là cơ hội cho hàng hóa Việt Nam cạnh tranh trực tiếp với Trung Quốc tại thị trường này, nhất là trong các nhóm sản phẩm như điện tử, nhựa, dệt may, sắt thép, giày dép, sản phẩm gỗ, giấy bìa, gốm sứ và thủy tinh.

"Không chỉ là dịch chuyển chuỗi cung ứng, đây còn là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất, đầu tư, thương hiệu và logistics nhằm kiến tạo hệ sinh thái CPTPP tại Canada", bà Quỳnh nhận định.

Những kiến nghị cụ thể

Để hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường Canada hiệu quả hơn, Tham tán thương mại tại Canada kiến nghị Cục Thuế phân tích mức thuế Mỹ áp dụng đối với từng quốc gia theo từng mã HS, đặc biệt tổng hợp mức thuế cuối cùng để doanh nghiệp đánh giá khả năng cạnh tranh.

Cơ quan hải quan cần cung cấp danh mục doanh nghiệp nhập khẩu từ Việt Nam trong 10 năm qua, đồng thời phối hợp tính giá trị xuất khẩu trung chuyển đến đích cuối cùng, giúp xác định chính xác thị trường mục tiêu.

Các hiệp hội ngành hàng nên phối hợp cung cấp thông tin năng lực sản xuất theo mã HS, để Thương vụ Việt Nam tại Canada có thể kết nối nhu cầu thị trường với năng lực thực tế của doanh nghiệp.

Trong tình hình hiện nay, Thương vụ Việt Nam tại Canada cam kết sẽ tiếp tục cập nhật thường xuyên thông tin thị trường, các quy định mới trên website để doanh nghiệp chủ động nắm bắt và ra quyết định kinh doanh chính xác.

Nguyệt Minh