Cơ hội mới cho nhà rường cổ Bao Vinh

Hệ thống nhà rường cổ Bao Vinh tiếp tục được khởi công trùng tu

Nhà rường của bà Phan Thị Diệu Liên, số 77B Bao Vinh là nhà rường thuộc danh mục nhà rường cổ tham gia Đề án “Chính sách hỗ trợ, bảo vệ và phát huy giá trị nhà rường cổ Bao Vinh, phường Hương Vinh, TP. Huế” (gọi tắt là Đề án) được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1383 ngày 29/5/2024 và được phân loại nhà rường cổ loại 1. Đây là ngôi nhà được xây dựng năm 1914 theo lối kiến trúc 2 tầng 2 gian thu hồi bít đốc; phía trước tầng 1 có hiên. Qua thời gian, nhà xuống cấp nghiêm trọng do lâu ngày không được trùng tu, tôn tạo. Mới đây, UBND TP. Huế quyết định chủ trương đầu tư tu bổ, chống xuống cấp nhà rường và giao Ban Quản lý (BQL) và Bảo vệ nhà vườn Huế làm chủ đầu tư với kinh phí hỗ trợ tối đa 1 tỷ đồng.

“Hơn 20 năm qua kể từ ngày nghe thông tin Nhà nước có kế hoạch trùng tu nhà, ngày nào 2 vợ chồng cũng chờ đợi để được hỗ trợ. Kinh phí để thực hiện việc ngôi nhà quá lớn, gia đình không thể tự đầu tư để sửa chữa nhà. Đến giờ giấc mơ đó đã thành sự thật khi được thành phố hỗ trợ trùng tu nên tôi rất mừng. Sau khi công trình hoàn thiện, nếu thành phố có chủ trương đưa vào đón khách tham quan gia đình sẽ sẵn sàng”, bà Phan Thị Diệu Liên phấn khởi.

Là ngôi nhà rường nằm trong danh mục Đề án và tiếp tục được khởi công trùng tu trong giai đoạn 2023 - 2026, ngôi nhà của ông Nguyễn Thanh Hà, số 79 Bao Vinh được xây dựng từ những năm 1945 nên đến nay đã xuống cấp trầm trọng do chưa được tu bổ một cách triệt để. Trong đó, bộ khung gỗ đã bị mối mục, hệ xương đỡ mái cong võng, mất liên kết; mái ngói liệt trôi tụt, hỏng vỡ thấm dột nhiều chỗ; nền nhà láng xi măng bong rộp, thủng; hệ thống liên ba, vách ván đã hư hỏng.

Ông Nguyễn Thanh Hà kiến nghị, thời gian gần đây phố cổ Bao Vinh trở nên nổi tiếng và được nhiều du khách tìm đến tham quan, vào từng ngôi nhà rường để trò chuyện sau khi bộ phim điện ảnh Mắt Biếc công chiếu. Vì vậy, cùng với việc trùng tu, tôn tạo nhà rường cổ, tỉnh và thành phố nên bố trí kinh phí để chỉnh trang đồng bộ hạ tầng ở khu phố cổ, như đầu tư các bến sông, chợ, đình làng, hạ tầng giao thông… nhằm đồng bộ hạ tầng, góp phần kích cầu và phát triển du lịch - dịch vụ.

Theo ông Nguyễn Ích Huấn, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin TP. Huế, Phó Trưởng BQL và Bảo vệ nhà vườn Huế, hệ thống nhà rường cổ Bao Vinh trong thời gian dài không được trùng tu, sửa chữa dẫn đến tình trạng xuống cấp trầm trọng, một số nhà có nguy cơ sụp đổ, cá biệt có trường hợp vì không có khả năng trùng tu nên đã chuyển nhượng, số thì phá dỡ hoàn toàn để xây mới theo lối hiện đại... Vì vậy, việc đầu tư, tu bổ chống xuống cấp nhà rường là việc làm cần thiết nhằm gìn giữ, bảo vệ những giá trị đặc trưng của nhà rường cổ Bao Vinh, phát huy hiệu quả khai thác kinh tế tại phố cổ Bao Vinh; đồng thời tạo sự đồng thuận, hình thành ý thức tự nguyện tham gia Đề án của các chủ nhà rường, góp phần tích cực vào việc giữ gìn bản sắc văn hóa Huế.

Từ nay đến hết năm 2026, BQL và Bảo vệ nhà vườn Huế tiếp tục khởi công trùng tu thêm 6 ngôi nhà rường cổ nằm trong danh mục Đề án tại phố cổ Bao Vinh, gồm: nhà ông Nguyễn Ngọc Trác ở số 55 Bao Vinh, Nguyễn Thị Thu Cúc số 61, Trần Thị Tằm 75, Nguyễn Thanh Hà 79, Hoàng Phước 89 và Nguyễn Văn Uẩn 99 Bao Vinh.

Thanh Hương