Chuyện về làng gốm bên sông

Làng Cẩm Trang nằm ven sông Ngàn Sâu, thuộc xã Đức Giang, huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh. Nơi đây từng nổi tiếng nghề làm gốm với những sản phẩm gốm như bình hoa, ché, chum, vại, bát…

Làng gốm Cẩm Trang xưa nằm nép mình bên sông Ngàn Sâu.

Theo các tài liệu ghi lại, làng gốm Cẩm Trang xưa do một số gia đình người Bắc di cư lập nên. Làng tồn tại khoảng từ thế kỷ XVII đến những năm 1930 của thế kỷ XX. Tuy nhiên, trải qua hàng trăm năm, làng gốm Cẩm Trang xưa đã bị thất truyền.

Với mong muốn lưu giữ, bảo tồn hiện vật, giá trị văn hóa làng nghề, những năm gần đây, con cháu dòng họ Lê Doãn (thôn Cẩm Trang) đã sưu tầm những sản phẩm của làng gốm xưa.

Ảnh tư liệu về làng gốm Cẩm Trang xưa.

Ông Lê Doãn Hoạt (74 tuổi, đời thứ 10 dòng họ Lê Doãn) cho biết, sau khi khuôn viên nhà thờ dòng họ được xây dựng, ông cùng con cháu trong dòng họ đã sưu tầm những hiện vật về làng nghề để lưu giữ tại đây. Hiện tại đã có sưu tầm được hơn 40 sản phẩm của làng gốm Cẩm Trang xưa. Trải qua hàng trăm năm, nhiều hiện vật đã không còn nguyên vẹn. Mỗi hiện vật được lưu giữ tại đây mang một nét độc đáo riêng về nghề gốm đã nuôi sống bao thế hệ.

"Dù nghề gốm đã bị thất truyền nhưng qua các hiện vật được sưu tầm sẽ tiếp tục gìn giữ tốt các hiện vật, góp phần giáo dục truyền thống cho thế hệ sau", ông Hoạt chia sẻ.

Dòng họ Lê Doãn đã sưu tập, giữ gìn những sản phẩm gốm của làng nghề Cẩm Trang để bảo tồn.

Theo quan sát, những sản phẩm gốm của làng Cẩm Trang được làm từ hàng trăm năm trước nên không có đường nét tinh xảo, hoa văn cầu kỳ, đơn điệu về kiểu dáng. Tuy nhiên, lại có nét đẹp mộc mạc cổ xưa. Có những hiện vật tuổi đời lên đến hàng trăm năm.

Những sản phẩm gốm của làng Cẩm Trang xưa rất đa dạng.

Ông Nguyễn Minh Đức, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Vũ Quang cho biết, hiện nay, huyện đã chỉ đạo địa phương và ngành liên quan mở rộng phạm vi sang các huyện lân cận để tìm hiểu, sưu tầm hiện vật cổ liên quan làng gốm Cẩm Trang.

"Các sản phẩm gốm Cẩm Trang giờ chỉ có trưng bày tại nhà thờ dòng họ Lê Doãn. Để giữ gìn và bảo tồn văn hóa còn để phục hồi làng gốm thì rất khó bởi giờ không còn ai theo nghề và sản phẩm gốm Cẩm Trang chủ yếu là gốm mộc, làm thủ công", ông Đức nói.

Bùi Thị Ngân