Chung cư có được cho thuê ngắn hạn?
Thời gian gần đây, Ban quản trị (BQT) nhiều chung cư thông báo cấm cư dân sử dụng căn hộ của mình để kinh doanh dịch vụ lưu trú ngắn ngày thông qua hình thức kinh doanh Airbnb (mô hình kết nối người cần thuê nhà, thuê phòng nghỉ với những người có phòng cho thuê). Điều này đang rất được dư luận quan tâm, đặc biệt là những chủ sở hữu có nhà cho thuê.
Nguyên nhân được các BQT đưa ra là cho thuê ngắn hạn làm mất an ninh trật tự, pháp luật chưa cho phép…
Về phía người dân có chung cư cho thuê tỏ ra bức xúc, vì cho rằng quyền lợi chính đáng của họ bị ngăn cản. Chị H. một người đang có hơn 10 căn hộ tại chung cư Rivergate (Quận 4) phản ánh đến ĐTTCO, chị cho thuê theo mô hình này từ hơn một năm nay, theo ngày, theo tuần… tùy nhu cầu của khách. Tuy nhiên mới đây BQT ra thông báo không cho các hộ dân tại đây cho thuê chung cư “ngắn hạn” nữa. Nhưng khi chị H. hỏi thế nào là “ngắn hạn” cũng không được trả lời. “Chúng tôi cần có quy định rõ ràng để được kinh doanh từ tài sản của mình chứ không thể cấm mà không có quy định nào cụ thể. Hơn nữa khi ký hợp đồng mua bán với chủ đầu tư cũng đâu có cấm chung tôi cho thuê”- chị H. đề nghị.
Nhiều chủ sở hữu căn hộ phản đối "lệnh cấm" vì cho rằng các BQT và BQL đang hạn chế quyền chính đáng của họ. Theo cư dân chung cư này, để thực thi thông báo trên BQT và BQL đã có những biện pháp tăng cường an ninh cho tòa nhà theo hướng siết chặt người không phải chủ sở hữu căn hộ ra vào như lắp đặt Face ID để nhận diện người ra vào, người thân đến chơi muốn lên nhà cũng khó khăn...
Về mặt pháp lý, các chuyên gia pháp lý cho biết theo quy định của Luật Nhà ở 2023, các văn bản hướng dẫn thi hành và Công văn 4757/2020 của Bộ Xây dựng đã xác định sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở là hành vi bị nghiêm cấm. Tuy nhiên, nếu hiểu theo cách cấm hành vi sử dụng căn hộ không phải mục đích để ở và cấm luôn hành vi cho thuê ngắn hạn là không phù hợp, không đảm bảo chặt chẽ về cơ sở pháp lý.
Bởi lẽ, bản chất dịch vụ cho thuê lưu trú theo hình thức Airbnb thì người thuê sử dụng căn hộ với mục đích là để ở, pháp luật cũng không có quy định nào xác định cho thuê ngắn hạn là bao nhiêu ngày hay quy định cấm chủ sở hữu cho thuê căn hộ của mình. Thực tế hiện nay chủ sở hữu kinh doanh cho thuê căn hộ dài hạn thì không bị cấm mà cho thuê ngắn hạn (dưới 30 ngày) lại bị cấm là chưa hợp lý.
Do vậy, việc cấm cho thuê căn hộ qua Airbnb là chưa đảm bảm chặt chẽ về mặt pháp lý. Chủ sở hữu không ở thì họ có quyền cho thuê. Mô hình này trên thực tế phần nào có gây phiền hà đến các cư dân khác nhưng thay vì cấm thì cần có giải pháp để quản lý. Ví dụ như chủ nhà phải đăng ký kinh doanh, cam kết chịu hoàn toàn trách nhiệm đảm bảo an ninh trật tự và PCCC, không để ảnh hưởng đến cộng đồng trong chung cư.