Chủ tịch Fed phát tín hiệu giảm lãi suất

Những phát biểu của Chủ tịch Fed Jerome Powell tại Hội nghị thường niên của các nhà ngân hàng trung ương tại Jackson Hole, Wyoming về cơ bản là tuyên bố rằng cuộc chiến chống lạm phát của Fed đã kết thúc và việc bảo vệ việc làm hiện là ưu tiên hàng đầu của Fed.

Trích dẫn dữ liệu kinh tế ngày càng cho thấy lạm phát đang suy yếu, trong khi rủi ro đối với thị trường lao động gia tăng, ông Powell cho biết: "Đã đến lúc chính sách phải điều chỉnh". Theo các nhà phân tích, đó là một tín hiệu mạnh mẽ cho thấy Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất tại cuộc họp chính sách diễn ra trong hai ngày 17-18/9.

Quốc hội Mỹ đã giao cho Fed nhiệm vụ duy trì mức việc làm cao nhất và ổn định lạm phát. Tuy nhiên tỷ lệ thất nghiệp tại Mỹ đã tăng gần một phần trăm - từ 3,4% lên 4,3% - trong năm qua, trong khi lạm phát đang hướng tới mục tiêu 2% của Fed. Chính bởi vậy nên ông Powell cho biết, Fed nhận thấy đã đủ rồi.

Chủ tịch Fed Jerome Powell

"Chúng tôi không tìm kiếm hoặc hoan nghênh việc làm mát hơn nữa thị trường lao động", Powell nói trong bài phát biểu của mình tại Jackson Hole. Với việc áp lực giá cả đang giảm bớt và thị trường lao động suy yếu, ông Powell cho biết Fed hiện sẽ "làm mọi thứ có thể để hỗ trợ thị trường lao động mạnh mẽ".

Đó là sự thay đổi đáng kể về giọng điệu so với các bình luận của Powell khi lạm phát tăng vọt vào năm 2021 và 2022. Fed bắt đầu tăng lãi suất chính sách vào tháng 3/2022 lên mức cao nhất trong 25 năm là 5,25% - 5,5% và tại Hội nghị Jackson Hole cách đây 2 năm, ông đã cảnh báo rằng người lao động và gia đình sẽ cảm thấy "đau đớn" dưới hình thức thất nghiệp gia tăng và chi phí tín dụng cao hơn.

Tín dụng chắc chắn trở nên đắt đỏ hơn. Lãi suất trung bình cho khoản vay mua nhà lãi suất cố định 30 năm đã tăng từ dưới 3% vào mùa hè năm 2021, trước khi lãi suất tăng, lên gần 8% vào tháng 10 năm ngoái sau khi lãi suất chính sách của Fed đạt mức cao nhất trong phạm vi 5,25%-5,50% vào tháng 7 năm 2023.

Nhưng nỗi đau của thị trường lao động chưa bao giờ thực sự xảy ra. Tỷ lệ thất nghiệp, trung bình là 5,7% kể từ cuối những năm 1940, vẫn ở mức dưới 4% từ tháng 2/2022, ngay trước khi Fed khởi động chu kỳ tăng lãi suất, cho đến tháng 5 năm ngoái. Trong khi tiền lương vẫn tiếp tục tăng.

Ngay cả khi tỷ lệ thất nghiệp ở mức 4,3% như hiện tại cũng gần bằng mức mà Fed cảm thấy phù hợp với mục tiêu lạm phát 2% trong dài hạn.

Nhưng con số này cao hơn những gì Powell thừa hưởng khi ông trở thành người đứng đầu Fed vào năm 2018, những điều kiện mà ông cho biết ông muốn khôi phục khi đại dịch Covid-19 khiến hơn 20 triệu người mất việc vào mùa xuân năm 2020 và đẩy tỷ lệ thất nghiệp lên tới 14,8%.

Bởi vậy sự gia tăng đáng kể so với mức thất nghiệp có thể làm suy yếu di sản của ông Powell với tư cách là người đứng đầu Fed, người đã định hướng lại chính sách tiền tệ với việc đặt nhiều trọng tâm hơn vào nhiệm vụ việc làm với niềm tin rằng tỷ lệ thất nghiệp thấp và lạm phát ổn định có thể cùng tồn tại.

Mặc dù thất nghiệp tại Mỹ đang có xu hướng tăng, song ông Powell cho biết ông vẫn lạc quan. "Với việc giảm bớt chính sách một cách hợp lý, có lý do chính đáng để nghĩ rằng nền kinh tế sẽ quay trở lại mức lạm phát 2%, trong khi vẫn duy trì thị trường lao động mạnh mẽ", Powell cho biết.

Với lãi suất chuẩn của Fed gây cản trở cho nền kinh tế và có thể nói là cao hơn nhiều so với "lãi suất trung lập" không kìm hãm cũng không kích thích tăng trưởng kinh tế, theo ông Powell "mức lãi suất chính sách hiện tại của chúng tôi mang lại cho chúng tôi đủ không gian để ứng phó".

Không chỉ phát đi tín hiệu cho việc cắt giảm lãi suất vào tháng 9 tới, không ít nhà phân tích cho rằng, những phát biểu của ông Powell còn mở ra cánh cửa cho việc cắt giảm lãi suất tới một nửa điểm phần trăm ngay trong lần cắt giảm đầu tiên.

Hoàng Nguyên