Chủ động sắp xếp dân cư vùng nguy cơ ở Nậm Nhùn

Các lực lượng được huy động hỗ trợ người dân bản Nậm Pồ xã Nậm Manh dựng nhà tại nơi ở mới.

Từ cuối tháng 5/2024, gia đình chị Sùng Thị Giàng là 1 trong số 45 hộ đầu tiên của bản Nậm Pồ, xã Nậm Manh di chuyển đến điểm sắp xếp ổn định dân cư tập trung mới.

Quyết định chuyển tới nơi ở mới, gia đình chị Giàng được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí để di chuyển. Nhờ đó gia đình chị Giàng đã hoàn thiện được nhà tại nơi ở mới, ổn định cuộc sống và tiếp tục làm ăn phát triển kinh tế.

Chị Sùng Thị Giàng tâm sự: "Nhà tôi trước ở bản cũ rất khó khăn, lại ở vị trí có nguy cơ sạt lở cao. Do vậy cứ đến mùa mưa là cả nhà lo sợ, nhiều đêm không ngủ được. Nay được nhà nước quan tâm tạo mặt bằng và hỗ trợ kinh phí sửa chữa lại nhà cửa thì rất yên tâm. Không còn phải thấp thỏm lo âu mỗi khi mùa mưa đến như trước nữa. Ở mặt bằng mới này lại được nhà nước đầu tư đầy đủ điện, đường, nước và nhiều công trình công cộng khác khang trang, thuận lợi hơn nơi ở cũ rất nhiều".

Đến thời điểm hiện tại đã có 45/88 hộ dân bản Nậm Pố xã Nậm Manh di chuyển đến nơi ở mới.

Theo quyết định phê duyệt của Ủy ban nhân dân tỉnh Lai Châu, các dự án đầu tư xây dựng công trình sắp xếp, ổn định dân cư bản Nậm Pồ, xã Nậm Manh và bản Nậm Cười, xã Hua Bum; bản Huổi Van, xã Nậm Hàng và bản Ma Sang, xã Nậm Pì thuộc huyện Nậm Nhùn, với tổng mức đầu tư gần 100 tỷ đồng từ các nguồn như vốn dự phòng ngân sách Trung ương, vốn từ chương trình mục tiêu quốc gia. Các dự án thực hiện sắp xếp chỗ ở cho hơn 250 hộ trên tổng diện tích hơn 22,4ha.

Hiện nay, tại các dự án này đã hoàn thiện cơ sở hạ tầng như: Đường giao thông, trường học, nước sinh hoạt hợp vệ sinh và đã di chuyển được gần 60 hộ lên mặt bằng mới. Nơi ở mới có điều kiện thuận lợi, an toàn, khoảng cách không xa so với nơi ở cũ để bảo đảm không ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất của các hộ dân.

Bản Ma Sang xã Nậm Pì đã hoàn thành bốc thăm chia lô và đã có 7 hộ di chuyển lên nơi ở mới.

Ông Đinh Văn Phiên, Bí thư Đảng ủy xã Nậm Manh cho biết, điểm sắp xếp dân cư bản Nậm Pồ được đầu tư xây dựng đầy đủ cơ sở hạ tầng, được xã hội hóa đường điện chiếu sáng, là điều kiện để bà con ổn định đời sống, phát triển kinh tế. Người dân đồng thuận nên việc di chuyển đến nơi ở mới rất thuận lợi. Ngoài kinh phí hỗ trợ của Nhà nước cho các hộ dân thì chúng tôi cũng huy động các lực lượng như dân quân, đoàn thanh niên để hỗ trợ giúp đỡ người dân di chuyển và dựng nhà ở mặt bằng mới nhằm động viên san sẻ, giúp đỡ các hộ dân nhanh chóng ổn định cuộc sống tại nơi ở mới.

Trong giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn huyện Nậm Nhùn đã được phê duyệt 6 dự án bố trí, sắp xếp ổn định dân cư ra khỏi vùng nguy cơ sạt lở. Đến thời điểm hiện tại có 4 dự án đã hoàn thiện hệ thống mặt bằng, bà con đang trong quá trình triển khai di chuyển tại các bản Nậm Pồ, Nậm Cười, Huổi Van, và Ma Sang.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Nậm Pì cho biết, 61 hộ dân của bản Ma Sang dự kiến sẽ hoàn thành di chuyển trước Tết.

Ngoài ra theo nhu cầu được khảo sát của huyện Nậm Nhùn, trong tổng số hơn 1.300 hộ dân nằm trong vùng có nguy cơ ảnh hưởng thiên tai lũ ống, lũ quét, sạt lở đất cần phải di chuyển hiện nay, từ 2021 và dự kiến hết năm 2024 huyện sẽ chỉ sắp xếp di chuyển được hơn 400 hộ. Số hộ còn lại sẽ phải tiếp tục sắp xếp vào các dự án của giai đoạn tiếp theo.

Ông Hà Văn Sơn, Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Nậm Nhùn, cho biết, hiện tại nhu cầu vốn đầu tư để thực hiện sắp xếp dân cư của huyện là rất lớn, trong khi đó nguồn vốn phân bổ hằng năm ít. Kinh phí hỗ trợ di chuyển, làm nhà ở thấp; hỗ trợ sản xuất cho các điểm bố trí dân cư phải sử dụng các nguồn lồng ghép… do vậy thiếu tính chủ động, đôi khi chưa kịp thời cho nhu cầu di chuyển và ổn định đời sống của nhân dân.

Các hộ dân đầu tiên của bản Ma Sang đã hoàn thiện nhà tại nơi ở mới.

Bên cạnh đó, địa bàn huyện rộng, địa hình tương đối phức tạp, độ dốc lớn nên việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như đường giao thông, thủy lợi, nước sinh hoạt, trường học cho khu vực sắp xếp dân cư còn gặp nhiều khó khăn. Đại đa số các hộ tái định cư đều phải sản xuất trên diện tích tại nơi ở cũ của họ mà ít mở rộng được thêm diện tích đất sản xuất, canh tác. Một số hộ dân còn có tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự đầu tư hỗ trợ của nhà nước, chưa nhận thức được hết việc ổn định dân cư tập trung, hoặc do tập quán sinh sống, do đó không muốn di chuyển đến nơi ở mới.

Đối với những dự án đã hoàn thành mặt bằng, hiện huyện đang đốc thúc các địa phương tuyên truyền vận động nhân dân đẩy nhanh việc di chuyển lên mặt bằng để sớm ổn định cuộc sống, đồng thời kêu gọi thêm các nguồn xã hội hóa cũng với việc giải ngân nguồn hỗ trợ theo chế độ của nhà nước để giúp người dân hoàn thành sớm việc di chuyển.

TRẦN TUẤN - THÁI THỊNH