Chủ đầu tư điện mặt trời bị tạm dừng mua bán điện: Chờ phán quyết của tòa án

Nhiều nguyên nhân khiến vụ việc kéo dài

Ngày 23-4-2024, Công ty Điện lực Gia Lai có Công văn số 1785/GLPC-KD+KT+ĐĐ+TTBVPC gửi Công ty TNHH Năng lượng xanh Vạn Phát và Công ty TNHH Sản xuất và thương mại Thanh Danh (là chủ đầu tư 2 dự án điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) tại xã Chư Ngọc, huyện Krông Pa) đề nghị xử lý các tồn tại trên 2 hệ thống ĐMTMN. Nếu 2 công ty không khắc phục, đến ngày 23-5-2024, Công ty Điện lực Gia Lai ngừng tiếp nhận điện từ 2 hệ thống ĐMTMN này.

Dự án điện mặt trời áp mái của Công ty TNHH Năng Lượng Xanh vạn Phát, xã Chư Ngọc, huyện Krông Pa. Ảnh nguồn internet

Theo lãnh đạo của Công ty Điện lực Gia Lai, có 4 tồn tại mà 2 dự án ĐMTMN phải xử lý gồm: thiếu hồ sơ thủ tục về an toàn công trình xây dựng; tổng công suất tấm pin lắp đặt thực tế và đấu nối, phát điện lên lưới của 2 dự án vượt cao so với công suất trong hợp đồng mua bán điện đã ký (do qua kiểm đếm của Công ty Điện lực Gia Lai, chủ đầu tư lắp đặt vượt quá 953 tấm pin 410 kWp so với hợp đồng đã ký nên phải tách đấu nối); chủ đầu tư không thực hiện công suất huy động tối đa được phân bổ từ cấp điều độ; chủ đầu tư chưa triển khai thực hiện công tác kiểm định định kỳ thiết bị điện theo Thông tư số 33/2015/TT-BCT của Bộ Công thương.

Trong khi đó, chủ đầu tư 2 dự án nói trên phản đối đề nghị của Công ty Điện lực Gia Lai và đề nghị thanh toán hơn 28 tỷ đồng từ việc mua điện từ năm 2021 đến nay chưa được thanh toán (Công ty Điện lực Gia Lai không thanh toán vì cho rằng chủ đầu tư 2 dự án này tự ý lắp thêm 953 tấm pin gây sản lượng tăng bất thường). Theo đó, chủ đầu tư gửi đơn khiếu nại đến UBND tỉnh, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy, Sở Công thương, Công ty Điện lực Gia Lai...

Theo bà Nguyễn Thị Mộng Huyền-Giám đốc Công ty TNHH Năng lượng xanh Vạn Phát: Căn cứ hướng dẫn việc thẩm định, kiểm tra hồ sơ đăng ký hợp đồng mua bán điện cùng cơ sở công trình xây dựng bán điện khi đủ điều kiện được nghiệm thu, thực hiện đấu nối, đưa vào vận hành trước ngày 31-12-2020 thì Vạn Phát đã hoàn thành trình tự thủ tục trước ngày 26-12-2020 để 2 bên ký hợp đồng mua bán điện. Vì vậy, Vạn Phát và Thanh Danh không thuộc đối tượng bắt buộc bổ sung hồ sơ, thủ tục về an toàn công trình xây dựng.

Cũng theo chủ đầu tư, việc yêu cầu tách đấu nối các tấm pin ứng với phần công suất không có trong hợp đồng mua bán điện là không có căn cứ. “Việc cho rằng chúng tôi có hành vi lắp đặt vượt công suất chỉ dựa trên các quan điểm lập luận không có căn cứ của phía Công ty Điện lực Gia Lai. Bởi công suất cung cấp điện của một hệ thống ĐMTMN được xác định bởi bộ phận máy biến dòng Inverter chứ không phải chỉ có số lượng tấm pin. Muốn nâng công suất hệ thống ĐMTMN thì phải lắp đặt thêm số lượng máy biến dòng Inverter hoặc nâng công suất máy biến dòng Inverter lên. Nhưng từ khi nghiệm thu cho đến nay, không hề có hiện tượng công suất vượt quá Inverter cho phép”-bà Huyền cho biết.

Đối với yêu cầu thực hiện công suất huy động tối đa, theo chủ đầu tư, nội dung không đúng với thỏa thuận ký kết hợp đồng mua bán ĐMTMN của 2 bên. Trong hợp đồng không quy định cụ thể biên độ công suất lớn nhất và nhỏ nhất cho hệ thống mà nêu chung chung công suất 999,6 kWp, cũng không đưa công suất 999,6 kWp vào điều khoản cụ thể nào của hợp đồng. Còn yêu cầu thực hiện công tác kiểm tra định kỳ thiết bị điện theo Thông tư số 33/2015/TT-BCT, theo chủ đầu tư, các dự án trên đã thực hiện đầy đủ.

Cần có tiếng nói chung

Trao đổi với P.V, ông Hoàng Hồng Điệp-Chánh Thanh tra Sở Công thương-cho biết: “Hệ thống ĐMTMN của 2 công ty Vạn Phát và Thanh Danh được lắp đặt trên mái của trang trại chăn nuôi. Theo quy định tại khoản 10 Điều 3 Luật Xây dựng năm 2014 “Công trình xây dựng là sản phẩm được tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và phần trên mặt nước, được xây dựng theo thiết kế.

Do thiếu các thủ tục hồ sơ liên quan nên nhiều hệ thống điện mặt trời mái nhà đã bị ngưng thanh toán tiền điện từ tháng 5-2022. Ảnh: Vũ Thảo

Công trình xây dựng bao gồm công trình dân dụng, công trình công nghiệp, giao thông, nông nghiệp và phát triển nông thôn, công trình hạ tầng kỹ thuật và công trình khác”; khoản 3 mục V Phụ lục I Nghị định số 46/2015/NĐ-CP ngày 12-5-2015 của Chính phủ quy định: “Công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn: Công trình chăn nuôi, trồng trọt, lâm nghiệp, thủy sản và các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn khác”; và điểm a mục 2 phần ghi chú của Phụ lục 2 Thông tư số 03/2016/TT-BXD ngày 10-3-2016 của Bộ Xây dựng quy định: “Nhà, kết cấu dạng nhà: công trình xây dựng hình khối, có phần nổi trên mặt đất, được cấu tạo từ kết cấu chịu lực, bao che (có thể có hoặc không) và mái” thì hệ thống ĐMTMN của công ty là công trình xây dựng có kết cấu dạng nhà. Do đó, công ty phải chấp hành đầy đủ các quy định của Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn thi hành, tức phải bổ sung hồ sơ thủ tục về an toàn công trình xây dựng quy định tại Công văn số 7088/BCT-ĐL ngày 22-9-2020 của Bộ Công thương”.

Cũng theo Chánh Thanh tra Sở Công thương, về việc tách đấu nối các tấm pin không có trong hợp đồng, nội dung này đang trong giai đoạn tranh chấp và chờ quyết định của tòa án có thẩm quyền. Được biết, vụ việc đang được Tòa án nhân dân tối cao tiếp nhận đơn, chờ xét xử. Còn việc kiểm tra định kỳ thiết bị điện, chủ đầu tư thông tin rằng đã thực hiện thì nên cung cấp các tài liệu chứng minh như hợp đồng kiểm định hoặc các giấy tờ liên quan khác, thời gian hoàn thành... gửi bên mua điện được biết và xem xét.

Riêng đối với việc thực hiện công suất huy động tối đa, ông Trần Đức Hưng-Trưởng phòng Quản lý năng lượng (Sở Công thương) cho hay: Trong hoạt động phát điện, việc thực hiện tiết giảm công suất phát là tình huống bất khả kháng do các diễn biến tiêu thụ điện bất thường. Đây là các tình huống nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến độ an toàn, an ninh hệ thống điện vì có thể khiến tần số hệ thống điện tăng cao, thậm chí gây sự cố lan tràn trên toàn bộ hệ thống điện quốc gia.

An toàn vận hành hệ thống điện phải luôn được bảo đảm trong mọi trường hợp. Vì vậy, chủ đầu tư các đơn vị phát điện cần phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia và các cấp điều độ trong việc chấp hành nghiêm các mệnh lệnh điều độ để đảm bảo vận hành an toàn hệ thống điện quốc gia.

Vụ việc kéo dài đã gây thiệt hại cho cả bên mua lẫn bên bán điện. Hy vọng sự việc sớm được các bên giải quyết ổn thỏa trên tinh thần tuân thủ các quy định của pháp luật hiện hành để không gây ảnh hưởng đến bản thân các doanh nghiệp cũng như đến môi trường đầu tư của Gia Lai.