Cho vay tiền không thời hạn, có đòi được không?

Hỏi: Tôi cho bà V. vay một số tiền, hai bên viết giấy tay không ghi thời hạn trả và lãi suất (LS) vay. Nay tôi muốn lấy lại tiền vốn và yêu cầu trả lãi nhưng bà V. cố tình không trả, vậy tôi có thể khởi kiện ra tòa không? (Thanh Tâm, Long An).

Trả lời: Vay tiền được xác định là hợp đồng (HĐ) vay tài sản (TS), là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao TS cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay TS cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.

Điều 466 Bộ luật Dân sự 2015 quy định nghĩa vụ trả nợ của bên vay như sau:

1. Bên vay TS là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu TS là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.

3. Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

4. Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức LS theo quy định là 10%/năm trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

5. Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:

a) Lãi trên nợ gốc theo LS thỏa thuận trong HĐ tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức LS là 10%/năm trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả;

b) Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% LS vay theo HĐ tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Trường hợp của bạn là HĐ vay không kỳ hạn và không có lãi thì bên cho vay có quyền đòi lại TS và bên vay cũng có quyền trả nợ vào bất cứ lúc nào, nhưng phải báo cho nhau biết trước một thời gian hợp lý, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Như vậy, muốn đòi nợ, bạn phải báo trước cho bà V. một thời hạn nhất định, sau thời hạn đó mà bà V. không trả nợ thì bạn có quyền khởi kiện tại tòa án cấp huyện nơi bà V. cư trú.

Luật gia ĐẶNG THU HIỀN