Chính phủ đề xuất rút ngắn thời gian làm thủ tục đầu tư nhà ở xã hội còn 75 ngày

Chính phủ đề xuất rút ngắn thời gian thủ tục đầu tư nhà ở xã hội còn tối đa 75 ngày. Ảnh: Lê Vũ

Dự thảo Nghị quyết thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội được Chính phủ trình Quốc hội khóa XV kỳ họp thứ 9 xem xét theo quy trình rút gọn, tháo gỡ vướng mắc trong phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp, công nhân, TTXVN đưa tin.

Chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển cho rằng dự thảo nghị quyết có nhiều điểm mới như cho phép doanh nghiệp, tổ chức thuê nhà ở xã hội cho chuyên gia, cán bộ, nhân viên và được tính chi phí thuê vào chi phí hợp lệ, góp phần bảo đảm công bằng và khuyến khích chăm lo chỗ ở cho người lao động.

Đặc biệt, việc giao chủ đầu tư tự xác định và phê duyệt giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội theo quy định, bảo đảm quyền tự chủ kinh doanh, phù hợp với quyền của doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp.

Một nội dung được doanh nghiệp kỳ vọng là đề xuất của Chính phủ về cơ chế đặc thù cho nhà ở xã hội, cắt giảm 70% thời gian làm thủ tục đầu tư, giúp đẩy nhanh tiến độ dự án trong bối cảnh nguồn cung còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu thực tế.

Theo đó, Chính phủ kiến nghị giao UBND cấp tỉnh chấp thuận chủ trương và chỉ định chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội không dùng vốn công, giúp rút ngắn khoảng 200 ngày so với quy định hiện hành.

Nhà đầu tư được giao dự án phải là doanh nghiệp hoặc hợp tác xã có chức năng kinh doanh bất động sản, đáp ứng quy định về tỷ lệ dư nợ và vốn chủ sở hữu với tối thiểu 20% vốn cho dự án dưới 20 héc ta và 15% cho dự án từ 20 héc ta trở lên.

Nếu doanh nghiệp thực hiện nhiều dự án cùng lúc, phải bảo đảm đủ vốn chủ sở hữu theo đúng tỷ lệ yêu cầu. Khi có nhiều nhà đầu tư đủ điều kiện, việc lựa chọn sẽ căn cứ vào kinh nghiệm, năng lực tài chính và thời điểm nộp hồ sơ.

Phân tích ưu điểm của cơ chế đặc thù, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết cơ chế đấu thầu hiện nay làm kéo dài tiến độ, mất khoảng 300 ngày. Với đề xuất mới, thời gian sẽ rút còn tối đa 75 ngày, giảm khoảng 70%.

Trong khi đó, Nhà nước đã kiểm soát chặt chẽ lợi nhuận, giá thành, giá bán và đối tượng mua nên việc bỏ đấu thầu vẫn bảo đảm minh bạch, hợp lý và tăng hiệu quả, đồng thời phù hợp với chủ trương cắt giảm thủ tục hành chính của Chính phủ.

Luật sư Bùi Quang Nghiêm, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TPHCM, đề xuất bổ sung quy định yêu cầu chủ đầu tư nhà ở xã hội chịu trách nhiệm pháp lý về việc xác định đối tượng mua, thuê mua và lập danh sách báo cáo cơ quan quản lý, nhằm tránh tình trạng trục lợi từ suất mua ưu đãi.

Luật Nhà ở 2023 quy định xử lý nghiêm đối với việc bán, cho thuê mua nhà ở xã hội vi phạm quy định về đối tượng hoặc điều kiện. Hợp đồng vi phạm sẽ vô hiệu và UBND địa phương sẽ tổ chức cưỡng chế thu hồi nhà ở.

Do đó, chính sách cần bổ sung quy định yêu cầu chủ đầu tư chịu trách nhiệm xác định đối tượng mua, thuê mua nhà ở xã hội, nâng cao trách nhiệm và giảm thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ cho xã hội.

Gia Nghi