Chính phủ đề xuất cơ chế 'đặc biệt' làm giai đoạn 2 sân bay Long Thành

Chính phủ đề xuất cơ chế "đặc biệt" để rút ngắn thời gian chuẩn bị thủ tục đầu tư xây dựng giai đoạn 2 dự án sân bay Long Thành. Ảnh: Quỳnh Danh.

Sáng 8/12, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh thừa ủy quyền của Thủ tướng đã trình Quốc hội tờ trình về việc điều chỉnh nội dung Nghị quyết số 94/2015/QH13 của Quốc hội về chủ trương đầu tư Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Đề xuất trao thêm quyền cho Chính phủ tại dự án sân bay Long Thành

Bộ trưởng Xây dựng cho biết trước đó, triển khai Nghị quyết số 94/2015/QH13 và Nghị quyết 95/2019/QH14 của Quốc hội về báo cáo nghiên cứu khả thi dự án đầu tư xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1, Thủ tướng đã có quyết định phê duyệt dự án giai đoạn 1.

Để thuận lợi cho việc thực hiện đầu tư giai đoạn 2 của dự án, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, chấp thuận điều chỉnh nội dung Nghị quyết số 94/2015 theo hướng cho phép Chính phủ tổ chức phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 của dự án theo thẩm quyền mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua.

Bộ trưởng Trần Hồng Minh trình bày, theo Luật Đầu tư công năm 2014, Thủ tướng được quyết định đầu tư dự án quan trọng quốc gia đã được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư mà không cần thông qua Quốc hội. Tuy nhiên, do dự án sân bay Long Thành có quy mô rất lớn, tính chất phức tạp, lần đầu tiên thực hiện, chưa định hình được phương án đầu tư nên Quốc hội đã yêu cầu quy định Chính phủ chỉ đạo lập báo cáo nghiên cứu khả thi đối với từng giai đoạn của dự án và báo cáo Quốc hội thông qua trước khi quyết định đầu tư.

Trong giai đoạn 1 của dự án, Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức lập Báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 1, báo cáo và được Quốc hội thông qua. Giai đoạn 1 của dự án được tách thành 4 dự án thành phần và lựa chọn các chủ đầu tư/nhà đầu tư khác nhau thực hiện cho phù hợp với tính chất của từng công trình, bảo đảm quốc phòng, an ninh và lợi ích của Nhà nước, lợi ích của Quốc gia…

Trong quá trình triển khai giai đoạn 1, trên cơ sở kiến nghị của Chính phủ về việc điều chỉnh phân kỳ đầu tư xây dựng đường cất hạ cánh thứ 26 của dự án từ giai đoạn 3 sang giai đoạn 1, Quốc hội đã cho phép Chính phủ tổ chức phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh giai đoạn 1 theo thẩm quyền mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua.

Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh trình bày tờ trình đề xuất điều chỉnh nội dung Nghị quyết số 94/2015/QH13 của Quốc hội. Ảnh: Quochoi.vn.

Trên cơ sở dự báo nhu cầu vận tải, Báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 1 đã dự kiến thời điểm nghiên cứu, đầu tư giai đoạn 2 (gồm đường cất hạ cánh thứ 3 và nhà ga hành khách thứ 2) là từ năm 2028-2032. Tuy nhiên, với kịch bản tăng trưởng GDP được đề ra từ năm 2026 đạt hai con số, sản lượng hành khách qua các cảng hàng không nói chung, đặc biệt là sân bay Long Thành nói riêng sẽ tăng nhanh hơn dự báo trước đây. Vì vậy, cần tổ chức nghiên cứu đầu tư giai đoạn 2 sớm hơn so với dự kiến.

Ngoài ra, việc nghiên cứu đầu tư ngay đường cất hạ cánh thứ 3 thuộc giai đoạn 2 sẽ tận dụng được nhân công, máy móc thiết bị sẵn có của các nhà thầu đang thi công, qua đó tiết kiệm thời gian, chi phí, rút ngắn tiến độ và nâng cao hiệu quả đầu tư xây dựng; đồng thời góp phần giảm thiểu tác động tới hoạt động khai thác cảng như bụi, tiếng ồn do hoạt động thi công giai đoạn 2.

Trên cơ sở nội dung phân tích nêu trên, việc Quốc hội cho phép Chính phủ tổ chức phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 2 của dự án theo thẩm quyền mà không phải báo cáo Quốc hội thông qua sẽ giúp Chính phủ chủ động tổ chức nghiên cứu, thẩm định, phê duyệt Báo cáo, phù hợp với chủ trương phân cấp, phân quyền và quy định tại Luật Đầu tư công năm 2024.

Cơ quan thẩm tra tán thành

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết kiến nghị của Chính phủ là có cơ sở và cũng phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành cùng với việc thực hiện chủ trương của Đảng về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Đề xuất này cũng phù hợp với quy định về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa, rút ngắn thời gian lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, quyết định đầu tư dự án quan trọng quốc gia tại Luật Đầu tư công năm 2024 (được sửa đổi, bổ sung năm 2025).

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết cơ quan thẩm tra thống nhất với đề xuất của Chính phủ. Ảnh: Quochoi.vn.

Do đó, cơ quan thẩm tra thống nhất với đề xuất của Chính phủ, tương tự như các nội dung điều chỉnh khác có liên quan đến dự án sân bay Long Thành cũng đã được Quốc hội quyết định trước đó.

Ngoài ra, một số ý kiến đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm về các nội dung đề xuất, bảo đảm đúng tiến độ, chất lượng, hiệu quả đầu tư của dự án.

Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành có tổng mức đầu tư khái toán toàn bộ là 336.630 tỷ đồng (tương đương 16,03 tỷ USD, áp dụng đơn giá của năm 2014). Trong đó, giai đoạn 1 là 114.450 tỷ đồng (tương đương 5,45 tỷ USD).

Dự án có quy mô sử dụng đất lên tới 5.000 ha, là dự án sân bay lớn nhất Việt Nam hiện nay.

Theo kế hoạch, dự án sẽ được triển khai gồm 3 giai đoạn:

Giai đoạn 1 đầu tư xây dựng 2 đường cất hạ cánh ở phía Bắc và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu lượt hành khách và 1,2 triệu tấn hàng hóa mỗi năm; chậm nhất đến ngày 31/12/2026 hoàn thành và đưa vào khai thác.

Giai đoạn 2 sẽ tiếp tục xây dựng thêm 1 đường cất hạ cánh cấu hình mở và 1 nhà ga hành khách để đạt công suất 50 triệu lượt hành khách, 1,5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm.

Giai đoạn 3 sẽ hoàn thành các hạng mục của dự án để đạt công suất 100 triệu lượt hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm. Chính phủ chỉ đạo lập báo cáo nghiên cứu khả thi đối với từng giai đoạn của Dự án và báo cáo Quốc hội thông qua trước khi quyết định đầu tư.

An Viết