Đề xuất nhiều cơ chế, chính sách đặc thù cho Hà Nội trong triển khai các dự án quan trọng trên địa bàn

Phân quyền mạnh hơn cho Hà Nội trong quyết định chủ trương đầu tư

Trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết về các cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai các dự án lớn, quan trọng trên địa bàn Thủ đô, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự thảo được xây dựng với 7 nhóm cơ chế, chính sách. Trong đó, nhằm tăng phân cấp, phân quyền cho thành phố, rút ngắn thời gian phê duyệt, nâng cao tính chủ động nhưng vẫn bảo đảm giám sát chặt chẽ, dự thảo quy định HĐND thành phố và Chủ tịch UBND thành phố được quyết định, chấp thuận chủ trương đầu tư đối với các dự án đầu tư công, PPP và dự án tư nhân mà không bị giới hạn về quy mô vốn, sử dụng đất hay yêu cầu di dân, tái định cư như quy định hiện hành.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình. Ảnh: Quochoi.vn

Dự thảo Nghị quyết cũng đưa ra các cơ chế nhằm kịp thời triển khai các dự án lớn, quan trọng; rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư, thực hiện đồng thời việc lựa chọn nhà đầu tư, nhà thầu theo hướng minh bạch, qua đó đẩy nhanh tiến độ, huy động hiệu quả nguồn lực công - tư.

Đáng chú ý, trên địa bàn Hà Nội sẽ chỉ lập một quy hoạch tổng thể Thủ đô để cụ thể hóa quy hoạch quốc gia, quy hoạch vùng và tích hợp, lồng ghép nội dung của Quy hoạch Thủ đô và điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô.

Để tăng tính chủ động trong thu hồi đất và tạo nguồn lực thực hiện dự án, dự thảo Nghị quyết quy định, khi có quy hoạch chi tiết được phê duyệt và có chủ trương triển khai của HĐND thành phố, UBND thành phố được sử dụng ngân sách để thực hiện dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư độc lập, trước khi phê duyệt chủ trương đầu tư.

Bên cạnh đó, dự thảo bổ sung trường hợp thu hồi đất ngoài các trường hợp theo Luật Đất đai; giao HĐND thành phố quyết định danh mục dự án thu hồi đất để phục vụ các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, đồng thời cho phép tạm giao một phần đất trong phạm vi dự án để khởi công công trình.

Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV. Ảnh: Quochoi.vn

Mức bồi thường có thể cao gấp hai lần quy định

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, với các dự án cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy Chính phủ và Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố Hà Nội, HĐND thành phố được quyết định mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư gấp 2 lần quy định.

Đối với các trường hợp khác, căn cứ thực tiễn và khả năng cân đối ngân sách, HĐND thành phố được quyết định mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao hơn quy định hiện hành, nhưng không vượt quá 2 lần.

Dự thảo Nghị quyết quy định, các dự án đầu tư mới, cải tạo công trình nhằm xử lý các điểm nghẽn cấp bách về ùn tắc giao thông, úng ngập, ô nhiễm môi trường, trật tự đô thị được áp dụng cơ chế đầu tư công khẩn cấp và lệnh xây dựng khẩn cấp theo quy định của pháp luật.

UBND thành phố được giao quyết định các biện pháp cải tạo, chỉnh trang, tái thiết đô thị, bao gồm phá dỡ các khu chung cư, nhà chung cư có công trình được kiểm định ở cấp nguy hiểm loại B và không đáp ứng yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy, cấp - thoát nước, xử lý nước thải, cấp điện, giao thông nội bộ, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn trong khai thác, sử dụng.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi báo cáo thẩm tra. Ảnh: Quochoi.vn

Trường hợp trên 75% chủ sở hữu nhà hoặc người sử dụng đất, tương đương ít nhất 75% diện tích đất trong khu vực cải tạo đồng thuận, UBND thành phố được quyết định biện pháp cưỡng chế phá dỡ.

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho rằng, đối với các cơ chế, chính sách đặc biệt, có phạm vi tác động lớn như mở rộng trường hợp thu hồi đất, phân cấp thẩm quyền quyết định, chấp thuận đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ cho thành phố Hà Nội, vượt trần tín dụng, cưỡng chế khi đạt 75% đồng thuận, để bảo đảm đủ cơ sở pháp lý, chính trị, đề nghị báo cáo cấp có thẩm quyền, đồng thời đánh giá kỹ tác động pháp lý, kinh tế - xã hội, bảo đảm không phát sinh khiếu kiện, khiếu nại phức tạp, ảnh hưởng đến ổn định xã hội và niềm tin của người dân, phù hợp với Hiến pháp và chủ trương của Đảng.

Hồng Thái