Chiến tranh khiến hơn 625.000 học sinh ở Gaza không thể tới trường

Khoảng 625.000 trẻ em trong độ tuổi đi học ở Dải Gaza của Palestine đã không thể tới trường vào dịp khai giảng đầu tháng 9 thường lệ, sau khi đã bỏ lỡ một năm học, do chiến tranh.

Hệ thống 564 trường học tại dải đất đã đóng cửa, sau khi Israel phát động cuộc tấn công tàn khốc không có hồi kết vào lãnh thổ này, để trả đũa cuộc tấn công ngày 7/10/2023 của phong trào kháng chiến Hồi giáo Hamas vào miền Nam Israel.

Theo thống kê, hơn 90% trong số 564 trường học ở Gaza đã bị hư hại do bom đạn, trong đó, khoảng 85% cơ sở gần như bị phá hủy.

Khoảng 1,9/2,3 triệu cư dân Gaza đã phải rời bỏ nhà cửa, sống chen chúc trong các lều trại không nước, không hệ thống vệ sinh, hoặc trong các trường học được Cơ quan cứu trợ LHQ dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA) dùng làm nơi trú ẩn.

Cô giáo Ruwaida trong lớp học cùng học sinh của mình, vào tháng 3/2023. Ảnh: Ruwaida Amer/Al Jazeera.

Gaza cũng có những cửa hàng văn phòng phẩm nhộn nhịp vào mùa khai giảng. Nguồn: Instagram.

Cũng giống như mọi nơi trên thế giới, dịp tựu trường và lễ khai giảng năm học mới ở Gaza rất đặc biệt với không khí rộn rã, phấn chấn. Không chỉ con trẻ mà cả các bậc phục huynh và giáo viên cũng đều háo hức chuẩn bị cho một hành trình học tập mới, Ruwaida Amer, một giáo viên trẻ ở Gaza nhớ lại.

“Tôi cũng cảm thấy mình như một học sinh, với cảm giác háo hức cho ngày đầu tiên trở lại trường, phấn khích khi được gặp những học sinh mới của mình.”, Ruwaida nói, cho biết, vào dịp này cùng với đồ dùng dạy học và quà tặng cho học sinh của mình, cô cũng thường mua sắm quần áo mới, bởi cô thích nhìn thấy học sinh của mình ngày khởi đầu trông thật tươi tắn.

Cô Ruwaida cho biết, vào ngày đầu tiên của năm học mới, trẻ em luôn rạng rỡ “như thể mặt trời đang chiếu sáng trên khuôn mặt các em”, mang lại nụ cười trên khuôn mặt của tất thảy mọi người.

Một bé gái Palestine đang chơi trong sân trường của UNRWA, ngày 9/10/2023. Ảnh: Ruwaida Amer/Al Jazeera.

Khoảng 625.000 trẻ em Gaza trong độ tuổi đi học không thể tới trường. Nguồn: Aljazeera.

Những ngày trước khai giảng, các cửa hàng văn phòng phẩm và hiệu sách đông nghẹt phụ huynh và con trẻ đến chọn đồng phục và đồ dùng học tập.

Nhưng, tất cả những điều này nay đã biến mất vì chiến tranh. Có một cảm giác buồn sâu thẳm trong phụ huynh và học sinh, khi họ sống lay lắt giữa đống đổ nát tan hoang của quê hương mình.

Lina al-Saadi, 37 tuổi, một bà mẹ di cư từ thành phố Gaza, kể, chị đã luôn khóc kể từ đầu tháng 8, tháng cuối của kì nghỉ Hè.

Lina có 4 đứa con mà chị thường rất bận rộn chuẩn bị cho chúng tựu trường vào dịp này.

“Điều khiến tôi buồn nhất là nghĩ đến con gái tôi, Kenzi, đáng lẽ phải vào lớp một. Tôi tưởng tượng con bé lần đầu tiên mặc đồng phục sẽ trông như thế nào và tôi sẽ làm gì với mái tóc của nó mỗi sáng để trông thật xinh tươi.”, chị Lina nói.

Học sinh Palestine học trong một trại lều khi các trường học vẫn đóng cửa do chiến tranh, tại Khan Younis, phía nam Dải Gaza, vào ngày 28/4. Ảnh: Ramadan Abed/Reuters.

Có tới 85% trường học ở Gaza đã bị bom đạn phá hủy. Nguồn: Aljazeera.

Hiện tại, Lina sống trong một chiếc lều, nơi cô con gái nhỏ dành phần lớn thời gian trong ngày để chơi đùa trên cát, trong khi 3 cậu con trai đi tìm nước.

“Tôi nhớ việc giặt đồng phục cho các con và dành cả ngày để nghĩ xem sẽ nấu gì cho chúng. Tôi nhớ cảm giác mong chờ đến cuối tuần để được nghỉ ngơi sau khi thức dậy sớm mỗi ngày để chuẩn bị cho con đến trường. Rất bận rộn nhưng cảm giác thật tuyệt vời. Còn giờ đây, chúng tôi đang ở trong lều, vật lộn để tìm nước và thức ăn.”, Lina buồn bã.

Lina không phải là người duy nhất buồn vì con mình mất đi cơ hội được học hành.

Samar Barbakh, 32 tuổi, một bà mẹ hai con ở khu phố Tal al-Hawa, thành phố Gaza, cũng chia sẻ cảm giác khi cô con gái Masa, học lớp 2 và cậu con trai, Saeed, học lớp 3, không thể tới trường.

Trẻ em Gaza hàng ngày phải tham gia tìm nguồn nước để duy trì cuộc sống gia đình. Ảnh: AP/Abdel Kareem Hana.

Người dân Palestine trú ẩn tại một trường học ở Khan Younis, Dải Gaza, thứ Tư, ngày 4 tháng 9 năm 2024. Ảnh: AP/Abdel Kareem Hana.

“Tôi thường đưa con đến trường và đi bộ một đoạn dọc bờ biển trên đường về nhà. Tôi rất nhớ điều đó. Nay, những ngày đằng đẵng trong lo sợ nỗi tiếp nhau mà không có hi vọng cuộc chiến sẽ kết thúc.”, Samar bật khóc.

Mo'men Qudeh, một cư dân ở thành phố Gaza cho biết, trước chiến tranh, các con ông rất thích đi học và đều là những học sinh xuất sắc.

Bây giờ, ông cùng 4 người con trai, con gái sống trong một căn lều tại một nghĩa trang ở Khan Younis sau khi họ phải sơ tán khỏi nhà.

Những đứa trẻ sợ hãi khi ngủ cạnh những ngôi mộ của người chết, ông nói, nhưng họ không còn lựa chọn nào khác.

Trẻ em Palestine nhận thức ăn từ thiện ở Deir al-Balah, trung tâm Dải Gaza, ngày 29/8. Ảnh: AP/Abdel Kareem Hana.

Trẻ em Gaza kiếm sống tại một bãi rác ở Deir al-Balah, trung tâm Dải Gaza, ngày 29/8. Ảnh: AP/Abdel Kareem Hana.

UNICEF và các tổ chức nhân đạo khác đã nỗ lực thiết lập các giải pháp giáo dục thay thế, trong đó đang điều hành 175 trung tâm học tập tạm thời, hầu hết được thành lập từ cuối tháng 5, phục vụ khoảng 30.000 học sinh, với khoảng 1.200 giáo viên tình nguyện, theo bà Ingram.

Các lớp học cũng chỉ cơ bản tập trung vào việc đọc viết và số học, cũng như các hoạt động phát triển sức khỏe tinh thần và cảm xúc.

Tuy vậy, việc thiết lập và duy trì hoạt động của các lớp học này khá khó khăn, do phải vật lộn để có được những vật dụng như bút, giấy và sách, vì chúng không được coi là hàng hóa thiết yếu được ưu tiên trong hoạt động cứu trợ nhân đạo khẩn cấp, bà Ingram cho biết.

Trẻ em Gaza sống trong điều kiện môi trường ô nhiễm nghiêm trọng. Ảnh: AP/Abdel Kareem Hana.

Vào tháng 8, UNRWA đã bắt đầu chương trình “trở lại học tập” tại 45 trường học vốn được chuyển thành nơi trú ẩn, cung cấp cho trẻ em các hoạt động như trò chơi, kịch, nghệ thuật, âm nhạc và thể thao. Mục đích là cho các em có cơ hội kết nối lại với bạn bè và đơn giản là để chúng được là trẻ em, người phát ngôn UNRWA , Juliette Touma cho biết.

Giáo dục từ lâu đã là ưu tiên hàng đầu của người dân Palestine, dù cuộc sống khó khăn. Trước chiến tranh, Gaza có tỉ lệ biết chữ cao, gần 98%.

Thế nhưng, trẻ em Gaza đã bị tước mất một năm học trọn vẹn. Và, giờ đây, thế giới đang bắt đầu một năm học mới mà không có Gaza.

Văn Phong/AP, Aljazeera