Cửu đỉnh (9 đỉnh bằng đồng) được vua Minh Mạng ra lệnh chế tác, khởi công đúc từ tháng 12/1835 và hoàn thiện vào năm 1837, được đặt trước sân Thế Tổ Miếu (bên trong Hoàng Thành, Huế). Trải qua hàng trăm năm tồn tại, đến nay, Cửu đỉnh vẫn còn nguyên vẹn như ban đầu. Đây là những bản nguyên gốc và cũng là bản duy nhất, từ khi được hình thành, Cửu đỉnh chưa từng được sửa chữa, dù chỉ một chi tiết nhỏ. Vì vậy, Cửu đỉnh giá trị độc bản và không thể thay thế. Ảnh: N.Q.
Ngoài tính biểu trưng cho các vị vua, thể hiện quyền lực của vương triều nhà Nguyễn, Cửu đỉnh như một bộ “Địa dư chí lược” của Việt Nam đầu thế kỷ XIX được ghi bằng ngôn ngữ tạo hình với tổng cộng 162 họa tiết được chạm nổi tinh xảo. Ảnh: N.Q.
Đây là nguồn tư liệu độc đáo, quý hiếm được giới nghiên cứu Việt Nam và nước ngoài rất quan tâm bởi nó mang giá trị nội dung về lịch sử, văn hóa – giáo dục, địa lý, phong thủy, y dược, nghệ thuật thư pháp. Ảnh: N.Q.
Tại hội nghị Toàn thể lần thứ 10 của Ủy ban Chương trình Ký ức Thế giới Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của UNESCO được tổ chức tại Mông Cổ, trong phiên họp ngày 8/5/2024, hồ sơ Những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng ở Hoàng cung Huế được trình xem xét. Với những giá trị tiêu biểu, độc đáo về hình thức, nội dung thông tin..., hồ sơ được ghi danh vào Danh mục Ký ức thế giới với số phiếu 23/23 nước tham gia. Ảnh: N.Q.
Những bản đúc nổi trên chín đỉnh đồng đã lưu trữ các giá trị về mối quan hệ giao thoa và tiếp xúc văn hóa xã hội của đất nước Việt Nam với các quốc gia trong khu vực Đông Á. Song hành cùng những thăng trầm của một triều đại, sau hàng trăm năm, dù đã trải qua bao biến cố của thời cuộc và biến thiên của thời gian vẫn vẹn nguyên. Bảo vật hiếm hoi còn lại, tượng trưng cho vương quyền và sự tồn tại của triều đại phong kiến ở các nước Á Đông. Ảnh: N.Q.
Ông Lê Công Sơn, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế cho biết, Những bản đúc nổi trên Cửu đỉnh ở Hoàng cung Huế được vinh danh là niềm tự hào của Việt Nam nói chung và tỉnh Thừa Thiên - Huế nói riêng. Qua đó, giúp gia tăng thương hiệu di sản Huế, một điểm đến 8 di sản và là nền tảng khẳng định mục tiêu đưa Thừa Thiên - Huế trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trên nền tảng bản sắc văn hóa Huế. Ảnh: N.Q.
Ths Nguyễn Anh Tuấn, Hội khoa học Lịch sử tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết, ẩn sâu bên trong Cửu đỉnh là những giá trị lớn lao, thể hiện trên đó những họa tiết của các vị tinh tú, các con sông, ngọn núi, các cửa biển, sản vật… của đất nước. Mỗi hình ảnh được lựa chọn khắc trên Cửu đỉnh mang một sứ mệnh riêng. Ảnh: N.Q.
Nguyễn Quốc