Chi tiêu của người Mỹ giảm lần đầu tiên sau gần 2 năm

Chi tiêu tiêu dùng thấp nhất từ năm 2023

Mặc dù dữ liệu từ Bộ Thương mại Mỹ hôm thứ sáu cũng cho thấy lạm phát hàng năm đã hạ nhiệt vào tháng trước, nhưng giá cả vẫn cao, với mức tăng hàng tháng vững chắc. Ngoài ra, chính quyền của Tổng thống Donald Trump đang tăng cường thuế quan, điều mà các nhà kinh tế cho rằng sẽ làm tăng giá cả khi các doanh nghiệp chuyển chi phí hàng nhập khẩu cao hơn sang người tiêu dùng.

Chi tiêu tiêu dùng của người Mỹ giảm từ năm 2023. (Ảnh Reuters)

Kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng đã tăng vọt trong tháng 2. Cục Dự trữ Liên bang Atlanta đã cắt giảm ước tính tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong quý đầu tiên, cho thấy nền kinh tế đang suy giảm với tốc độ hàng năm là 1,5%, so với tốc độ tăng trưởng 2,3% trước đó.

Thị trường tài chính hiện kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ nối lại việc cắt giảm lãi suất vào tháng 6 sau khi tạm dừng vào tháng 1 để các nhà hoạch định chính sách có thời gian đánh giá tác động kinh tế của các chính sách của chính quyền.

"Sự kết hợp giữa lạm phát và nỗi lo tăng trưởng tiềm ẩn, thể hiện rõ trong báo cáo này, có thể sẽ tạo ra tình thế khó xử về chính sách tiền tệ với Fed. Triển vọng trở nên mờ mịt hơn khi mối đe dọa thuế quan ảnh hưởng niềm tin của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Chúng ta có thể đang bước vào thời điểm Fed như 'nai vàng ngơ ngác'", người đứng đầu Nghiên cứu Kinh tế Mỹ tại Fitch Ratings, Olu Sonola cho biết.

Theo Cục Phân tích Kinh tế thuộc Bộ Thương mại Mỹ, chi tiêu tiêu dùng, chiếm hơn hai phần ba hoạt động kinh tế của Hoa Kỳ, đã giảm 0,2% trong tháng trước. Đó là mức giảm đầu tiên kể từ tháng 3/2023 và mức giảm lớn nhất trong gần 4 năm. Mức giảm này diễn ra sau mức tăng 0,8% được điều chỉnh tăng lên trong tháng 12/2024, trước đó được báo cáo là mức tăng 0,7%.

Các nhà kinh tế dự báo chi tiêu tiêu dùng tăng 0,1%. Chi tiêu trong những tháng trước đó được thúc đẩy bởi việc mua hàng trước để tránh thuế quan, điều này đã đảo ngược trong tháng 1. Nhiệt độ lạnh bất thường và các trận bão tuyết bao phủ phần lớn đất nước có thể đã kìm hãm chi tiêu, cũng như các vụ cháy rừng thiêu rụi một số khu vực của Los Angeles.

Chi tiêu cho hàng hóa giảm 1,2%, dẫn đầu là ô tô, hàng hóa giải trí, đồ nội thất gia dụng, quần áo và giày dép, cũng như thực phẩm và đồ uống.

Chi tiêu cho dịch vụ tăng 0,3%, được thúc đẩy bởi chi tiêu cho nhà ở và tiện ích, cũng như dịch vụ ăn uống và chỗ ở. Chúng bù đắp cho sự suy giảm chi tiêu của các tổ chức phi lợi nhuận, mà các nhà kinh tế cho là do cắt giảm chi tiêu mạnh tại Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ.

Cơ quan này là "nạn nhân" lớn nhất trong một chiến dịch chưa từng có của Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) do tỷ phú công nghệ Elon Musk đứng đầu - một thực thể do ông Trump tạo ra - để cắt giảm chi tiêu và thu hẹp chính phủ liên bang. "Mặc dù được gọi là Cơ quan Phát triển Quốc tế, nhưng cơ quan này đã chi tiêu rất nhiều trong nước", nhà kinh tế trưởng tại FHN Financial, Chris Low cho biết.

Khi điều chỉnh theo lạm phát, chi tiêu tiêu dùng giảm 0,5%, mức giảm lớn nhất kể từ tháng 2/2021, đảo ngược mức tăng 0,5% của tháng 12. Chi tiêu tiêu dùng thực tế yếu kém này diễn ra sau sự suy giảm trong xây dựng nhà ở vào tháng trước.

Một báo cáo riêng biệt từ Cục Điều tra Dân số thuộc Bộ Thương mại cho thấy thâm hụt thương mại hàng hóa đã tăng vọt 25,6% lên 153,3 tỷ USD vào tháng trước, mức cao kỷ lục khi nhập khẩu tăng vọt 11,9%.

Xuất khẩu tăng 2,0%. Mặc dù sự tăng vọt nhập khẩu có thể là biện pháp phòng ngừa, nhưng nó vẫn bổ sung vào dòng dữ liệu tiêu cực cho quý tháng 1-3. Nền kinh tế tăng trưởng với tốc độ 2,3% trong quý IV/2024, được thúc đẩy bởi chi tiêu tiêu dùng.

Tăng trưởng thu nhập mạnh mẽ

Tuy nhiên, chi tiêu vẫn được hỗ trợ bởi thị trường lao động phục hồi, giúp duy trì thu nhập hộ gia đình ở mức cao. Thu nhập cá nhân tăng vọt 0,9%, cũng được thúc đẩy bởi các điều chỉnh chi phí sinh hoạt cho người hưởng an sinh xã hội. Tiền lương tăng 0,4%.

Thị trường lao động phục hồi giúp thu nhập hộ gia đình Mỹ vẫn ở mức cao.

Với thu nhập vượt xa chi tiêu, tỷ lệ tiết kiệm đã tăng lên mức cao nhất trong bảy tháng là 4,6% từ mức 3,5% vào tháng 12. Cổ phiếu trên Phố Wall biến động trái chiều. Đồng USD ổn định so với rổ tiền tệ. Lợi suất trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ giảm.

Trong tháng đầu tiên nhậm chức, ông Trump đã ban hành một loạt lệnh áp thuế, áp thêm 10% thuế đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Hôm thứ năm, ông Trump cho biết mức thuế 25% đối với hàng hóa Mexico và Canada sẽ có hiệu lực vào ngày 4/3, sau khi bị trì hoãn 1 tháng, cùng với mức thuế bổ sung 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Các mức thuế khác nhắm vào thép, nhôm và ô tô nhập khẩu sẽ sớm có hiệu lực hoặc đang được phát triển nhanh chóng. Chính quyền cũng đang sa thải những người lao động liên bang, với sự lan tỏa đến các nhà thầu, những hành động mà các nhà kinh tế cảnh báo có thể tác động đến chi tiêu.

Tin tức về lạm phát trái chiều. Chỉ số giá Chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) tăng 0,3% trong tháng 1, phù hợp với mức tăng chưa điều chỉnh của tháng 12 và kỳ vọng của các nhà kinh tế. Giá hàng hóa tăng 0,5% trong bối cảnh chi phí xe cơ giới và xăng tăng cao. Giá dịch vụ tăng 0,2%, với mức tăng mạnh về chi phí dịch vụ giải trí được bù đắp một phần bởi sự sụt giảm giá dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Trong 12 tháng tính đến tháng 1, chỉ số giá PCE tăng 2,5% sau khi tăng 2,6% vào tháng 12. Loại bỏ các thành phần thực phẩm và năng lượng dễ biến động, chỉ số giá PCE tăng 0,3% vào tháng trước sau khi tăng 0,2% vào tháng 12. Trong 12 tháng tính đến tháng 1, lạm phát cơ bản tăng 2,6% sau khi tăng 2,9% vào tháng 12.

Lạm phát hàng năm đang chậm lại khi mức tăng lớn của năm ngoái không được tính vào phép tính, điều này có thể kéo dài trong vài tháng. Fed theo dõi các biện pháp giá PCE để đạt mục tiêu lạm phát 2% của mình. Ngân hàng trung ương Hoa Kỳ đã tạm dừng cắt giảm lãi suất vào tháng 1, giữ nguyên lãi suất qua đêm chuẩn trong phạm vi 4,25%-4,50%, sau khi đã giảm 100 điểm cơ bản kể từ tháng 9, khi bắt đầu chu kỳ nới lỏng.

Biên bản cuộc họp chính sách ngày 28-29/1 của ngân hàng trung ương Hoa Kỳ được công bố vào tuần trước cho thấy các quan chức lo ngại về lạm phát cao hơn từ các đề xuất chính sách ban đầu của ông Trump. Lãi suất chính sách đã được tăng 5,25 điểm phần trăm vào năm 2022 và 2023 để dập tắt lạm phát.

"Thuế quan là mối đe dọa rõ ràng nhất đối với môi trường định giá và một phần mười cuối cùng của mục tiêu 2% của Fed vẫn nằm trong tầm ngắm", bà Shannon Grein, một nhà kinh tế tại Wells Fargo cho biết.

(Nguồn Reuters)

Đức Bình