Châu Âu họp gấp sau MSC 2025: Nước đến chân mới nhảy

Với chủ đề chính thức "Tham vấn về tình hình Ukraine và những vấn đề an ninh ở châu Âu", cuộc gặp cấp cao của một số quốc gia châu Âu là thành viên EU và NATO ở thủ đô Paris (Pháp) theo đề xuất và dưới sự chủ trì của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron là sự kiện không có gì đặc biệt. Thực chất, đây là một cuộc hội họp khẩn cấp nhằm tìm cách xử lý khủng hoảng đối với EU và NATO.

Ông Macron rất nhanh nhạy và mẫn cảm về chính trị an ninh, đối ngoại ở châu Âu khi đưa ra ý tưởng tổ chức ngay lập tức cuộc gặp cấp cao không chính thức và không đầy đủ hết thành viên của EU và NATO sau những động thái đối ngoại gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump và cộng sự về Ukraine và Nga, cũng như sau bài trình bày của Phó Tổng thống Mỹ JD Vance tại Hội nghị An ninh Munich lần thứ 61 ở Đức. Cuộc gặp được khẩn cấp tiến hành vì Mỹ và Nga đã bắt đầu tiến trình chuẩn bị cho cuộc gặp giữa ông Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Ả rập - Xê út.

Châu Âu bất ngờ phải trực diện điều chưa bao giờ nghĩ đến và không thể tin rằng có ngày chính quyền Mỹ nhìn nền dân chủ ở châu Âu và cộng đồng chung hệ giá trị giữa châu Âu và Mỹ bằng con mắt khác, buộc phải hoài nghi cao độ về cam kết của Mỹ đảm bảo an ninh cho các đồng minh ở châu Âu. Bản chất cuộc khủng hoảng hiện tại của châu Âu là bị chính quyền ông Trump buông bỏ về đảm bảo an ninh, Mỹ chọn đi lối đường riêng chứ không đồng hành, kề vai sát cánh nữa.

Cuộc gặp khẩn cấp ở Paris có sứ mệnh tìm kiếm cho châu Âu câu trả lời cho câu hỏi: Nên ứng phó ông Trump như thế nào? Nên làm gì để có phần trong cuộc dàn xếp tay đôi giữa ông Trump và ông Putin trên đầu EU, NATO và Ukraine về giải pháp chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine, để không bị ông Trump bán đứng trong thỏa hiệp với ông Putin? Châu Âu phải tự chủ về an ninh như thế nào, tiếp tục hậu thuẫn Ukraine ra sao khi Mỹ không còn coi trọng và ưu tiên châu Âu và Ukraine trong chính sách đối ngoại, là cần kiến tạo nên những con chủ bài mới nào để có thể kiềm chế ông Trump manh động và để mặc cả với người này?

Châu Âu quá tin tưởng và lệ thuộc vào Mỹ nên đã bị bất ngờ bởi xảy ra tình huống xấu nhất. Châu Âu chủ quan về sự trở lại cầm quyền ở Mỹ của ông Trump nên giờ lâm vào tình cảnh "nước đến chân mới nhảy".

Cuộc gặp ở Paris không thành công vì không đưa ra được kiến giải gì mới nhưng cũng không hẳn thất bại vì châu Âu đã thức tỉnh và bắt đầu khởi hành dò bước trên con đường tự chủ vận mệnh an ninh của châu lục.

Thời gian không chờ đợi châu Âu và cuộc khủng hoảng dai dẳng càng lâu sẽ càng thêm trầm trọng và khó khắc phục.

Dịch Dung