ChatGPT: 'Luồng gió mới' cho giáo dục

TỪ MỘT DIỄN ĐÀN

Vừa qua, Trường THPT Nguyễn Đình Chiểu đã phối hợp với Trường Đại học Hoa Sen tổ chức diễn đàn chuyên đề “Ứng dụng ChatGPT vào quá trình giảng dạy và học tập”. Diễn đàn đã thu hút sự tham gia của đông đảo giáo viên, học sinh và các chuyên gia giáo dục, cùng nhau thảo luận về tiềm năng và những thách thức của công nghệ trí tuệ nhân tạo này trong lĩnh vực giáo dục.

Quang cảnh diễn đàn chủ đề “Ứng dụng ChatGPT vào quá trình giảng dạy và học tập”.

Chia sẻ tại diễn đàn, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Đình Chiểu Võ Hoài Nhân Trung cho biết: “Kể từ khi ra mắt công chúng vào cuối năm 2022, Chat GPT đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của hàng triệu người dùng trên toàn cầu. ChatGPT được sử dụng ở nhiều lĩnh vực, trong đó có hoạt động giáo dục. Bản thân tôi đã ấp ủ và tìm đọc rất nhiều sách về những ứng dụng của ChatGPT trong lĩnh vực giáo dục. Có thể nói rằng, những tính năng mà nó mang lại là rất lớn, góp phần năng cao năng lực sáng tạo của giáo viên và năng lực tự học cho học sinh. Tuy nhiên, bản thân của mỗi chúng ta phải có trách nhiệm, ý thức trong việc sử dụng ChatGPT để đem lại kết quả mong muốn”.

Theo Thạc sĩ Bùi Ngọc Lê, giảng viên Trường Đại học Hoa Sen, ChatGPT, một mô hình ngôn ngữ lớn được phát triển bởi OpenAI, đã nhanh chóng thu hút sự chú ý bởi khả năng tạo ra văn bản tự nhiên, trả lời câu hỏi, tóm tắt thông tin… ChatGPT có thể cung cấp tài liệu học tập và giải thích chi tiết về nhiều chủ đề khác nhau, giúp học sinh học tập theo tốc độ và phong cách riêng. Điều này đặc biệt hữu ích cho những học sinh cần sự chú ý đặc biệt hoặc có nhu cầu học tập khác biệt. Cùng với đó, giáo viên có thể sử dụng ChatGPT để tạo ra các bài kiểm tra trắc nghiệm, bài tập, hoặc thậm chí là gợi ý ý tưởng cho bài giảng, tiết kiệm thời gian và công sức…

Học sinh trao đổi với diễn giả tại diễn đàn.

Theo nhiều giáo viên Trường THPT Nguyễn Đình Chiểu, ChatGPT là một công cụ rất tiềm năng. Nó có thể giúp giáo viên tạo ra các bài tập đa dạng hơn, cũng như hỗ trợ học sinh tìm hiểu sâu hơn về nội dung kiến thức. Tuy nhiên, điều mà không ít giáo viên băn khoăn đó là học sinh lạm dụng nó để làm bài tập mà không hiểu kiến thức, phương pháp làm bài.

Em Nguyễn Ngọc Uyên, học sinh lớp 12 của trường cho biết: “ ChatGPT hiện không còn là vấn đề xa lạ. Em thấy ChatGPT rất hữu ích trong việc tìm kiếm thông tin và giải đáp các thắc mắc. Đôi khi em dùng nó để tóm tắt các bài học dài, giúp em dễ hiểu hơn. Nhưng em nghĩ quan trọng là mình phải sử dụng nó một cách có trách nhiệm.”

CẦN SỬ DỤNG CÓ TRÁCH NHIỆM

Tuy có nhiều tiện ích, nhưng việc sử dụng ChatGPT hiện nay cũng đã đặt ra nhiều thách thức cho xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục. Theo các diễn giả Trường Đại học Hoa Sen, hơn bao giờ hết nguy cơ lạm dụng và đạo văn, đây là mối quan tâm lớn nhất. Bởi học sinh có thể dễ dàng sử dụng ChatGPT để làm bài tập mà không cần nỗ lực tư duy, dẫn đến tình trạng đạo văn và giảm sút khả năng học tập thực sự. Ngoài ra, trong nhiều trường hợp nhất định, ChatGPT đôi khi có thể cung cấp thông tin không chính xác, sai lệch hoặc mang tính chủ quan. Bên cạnh đó, nếu học sinh hay bất kỳ ai quá phụ thuộc vào ChatGPT, có thể mất đi khả năng tự suy nghĩ, phân tích và giải quyết vấn đề…

“Đấy là một trong nhiều thách thức lớn mà việc sử dụng ChatGPT đặt ra trong lĩnh vực giáo dục của chúng ta. Chính vì vậy, chúng ta cần nhận thức rõ những cơ hội, thách thức trong việc ứng dụng ChatGPT khi triển khai ứng dụng vào giảng dạy và học tập” - Thạc sĩ Bùi Ngọc Lê đưa ra lời khuyên.

Theo đó, để tận dụng tối đa lợi ích của ChatGPT và giảm thiểu những rủi ro, các trường học cần tăng cường giáo dục về đạo đức sử dụng công nghệ cho cả giáo viên và học sinh, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự học, tư duy phản biện và tôn trọng bản quyền. Thay vì cấm, giáo viên nên hướng dẫn học sinh sử dụng ChatGPT như một công cụ hỗ trợ học tập, ví dụ như để tìm kiếm thông tin, tóm tắt nội dung, hoặc gợi ý ý tưởng.

Cùng với đó, giáo viên cần đổi mới phương pháp giảng dạy và đánh giá, tập trung vào việc phát triển tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề và khả năng sáng tạo của học sinh. Một điều đặc biệt quan trọng là giáo viên cần hướng dẫn học sinh cách kiểm tra và xác thực thông tin do ChatGPT cung cấp.

ChatGPT là một công cụ mạnh mẽ với nhiều tiềm năng trong giáo dục. Tuy nhiên, việc sử dụng nó một cách hiệu quả và có trách nhiệm đòi hỏi sự thay đổi trong tư duy và phương pháp giáo dục. Cần nhận thức rằng ChatGPT chỉ là một công cụ và yếu tố quyết định vẫn là sự nỗ lực học tập của học sinh và sự tận tâm giảng dạy của giáo viên.

ĐỖ PHI