Chất vấn thẳng thắn, giải trình làm rõ nhiều nội dung cử tri quan tâm

Bà Nguyễn Thị Quỳnh Hương, Giám đốc Sở Lao động Thương binh và Xã hội.

Giải trình chỉ tiêu năm 2025 giảm tỷ lệ hộ nghèo 0,8%, trong khi đó các hộ nghèo còn lại đều không có khả năng lao động, do đó việc xây dựng chỉ tiêu này là khó có thể hoàn thành, bà Nguyễn Thị Quỳnh Hương, Giám đốc Sở Lao động Thương binh và Xã hội, cho rằng: Căn cứ chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên lần thứ XX đã đề ra (giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân hằng năm từ 1%/năm trở lên theo chuẩn nghèo mới), kết quả giai đoạn 2022-2024, tỷ lệ giảm hộ nghèo của tỉnh đều đạt và vượt so với kế hoạch. Năm 2022 giảm 1,79%; năm 2023 giảm 1,33%; năm 2024 giảm 0,98% (tỷ lệ giảm bình quân hằng năm là 1,37%).

Để đảm bảo tính khả thi trong thực hiện các chỉ tiêu và phù hợp tình hình thực tiễn, ngày 8/12/2025, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội đã có Tờ trình về việc điều chỉnh chỉ tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo năm 2025 theo chuẩn nghèo mới từ 0,8% xuống còn 0,5%. Việc điều chỉnh chỉ tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 0,5% trở lên trong năm 2025 đảm bảo chỉ tiêu nghị quyết đề ra (bình quân 5 năm là 1,05%, cao hơn chỉ tiêu nghị quyết).

Về giải pháp, các địa phương tiếp tục thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; nâng cao hiệu quả hoạt động đào tạo nghề, tư vấn, giới thiệu việc làm; tổ chức tốt các hoạt động hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo phát triển kinh tế, tăng thu nhập…

Đồng chí Hà Văn Dương, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư giải trình một số nội dung tại Kỳ họp.

Giải trình về nguyên nhân 5/14 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) năm 2024 không đạt kế hoạch đề ra và các giải pháp đột phá nhằm hoàn thành các mục tiêu phát triển KT-XH trong năm 2025, ông Hà Văn Dương, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, cho rằng: Nguyên nhân chủ yếu do Thái Nguyên có độ mở kinh tế rất lớn, chịu nhiều ảnh hưởng của bối cảnh kinh tế, thương mại quốc tế không thật sự thuận lợi, chuỗi cung ứng bị đứt gãy do xung đột quân sự tại Ukraine, Trung Đông, căng thẳng leo thang ở bán đảo Triều Tiên và nhu cầu của các thị trường xuất khẩu chủ chốt phục hồi chậm.

Mặt khác, cạnh tranh thương mại, bảo hộ thương mại gia tăng, ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh dẫn đến các chỉ tiêu chưa đạt kế hoạch. Chỉ tiêu GRDP bình quân đầu người không đạt do chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế không đạt theo kế hoạch đề ra. Bên cạnh đó, trong tháng 9-2024, Thái Nguyên chịu tác động nặng nề của hoàn lưu cơn bão số 3, ảnh hưởng đến nhiều ngành, lĩnh vực, đặc biệt là ngành nông nghiệp, thương mại, dịch vụ.

Theo dự ước lần 1 của Tổng cục Thống kê (tháng 7-2024), tăng trưởng kinh tế của tỉnh ước đạt đến 7,9%, vượt kế hoạch đề ra. Tuy nhiên do tác động của thiên tai và tình hình bối cảnh kinh tế, thương mại quốc tế không thuận lợi nên Tổng cục Thống kê dự ước tăng trưởng kinh tế của tỉnh đạt 6,22%.

Trong 5 nhóm chỉ tiêu chưa đạt kế hoạch đề ra, song vẫn duy trì được đà tăng trưởng khá, gần sát với mục tiêu kế hoạch đề; qua đó cho thấy sự nỗ lực lớn của cấp ủy, chính quyền, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân trong năm 2024.

Về giải pháp thực hiện các mục tiêu phát triển KT-XH trong năm 2025 nhất là các chỉ tiêu về GRDP đạt 8,5%, thu ngân sách Nhà nước 23.600 tỷ đồng; GRDP bình quân đầu người đạt 130 triệu đồng/người/năm, sau khi Nghị quyết được HĐND tỉnh thông qua, Sở Kế hoạch và Đầu tư sẽ phối hợp với các sở, ban, ngành sớm tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch phân công, chỉ đạo, điều hành để các đơn vị, địa phương triển khai có hiệu quả kế hoạch phát triển KT-XH năm 2025.

Theo đó, tập trung thu hút và khuyến khích các nhà đầu tư khẩn trương hoàn thiện hạ tầng các khu, cụm công nghiệp để tạo quỹ đất thu hút các nhà đầu tư đi vào sản xuất kinh doanh. Tạo điều kiện tối đa để Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel triển khai dự án bao phủ mạng 5G trên địa bàn tỉnh. Thu hút các nguồn lực đầu tư, đặc biệt là đầu tư trực tiếp nước ngoài vào tỉnh để tạo năng lực mới tăng thêm cho nền kinh tế.

Tiếp tục đẩy mạnh phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn tạo động lực tăng trưởng mới. Tham mưu đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án đầu tư ngoài ngân sách nhất là các dự án khu dân cư, khu đô thị; sắp xếp, quản lý tài sản công, kiên quyết thu hồi các dự án không triển khai hoặc chậm triển khai để thu hút các nhà đầu tư mới có năng lực triển khai thực hiện nhằm tạo nguồn thu cho ngân sách.

Đại biểu Nguyễn Thị Quốc Hòa, Tổ đại biểu thành phố Thái Nguyên, nêu câu hỏi chất vấn.

Giải trình về nguyên nhân tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công và vốn chương trình mục tiêu quốc gia đạt thấp, giải pháp thực hiện nhằm phấn đấu hoàn thành 100% kế hoạch giải ngân, ông Hà Văn Dương, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư, nhấn mạnh: Ngay từ đầu năm 2024, UBND tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo các sở, ban, ngành của tỉnh, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, các chủ đầu tư tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công năm 2024. Tuy nhiên, công tác thực hiện gặp một số hạn chế, khó khăn, vướng mắc dẫn tới tỷ lệ giải ngân chưa đạt mục tiêu đề ra.

Cụ thể, một số văn bản hướng dẫn thi hành luật của Trung ương chậm ban hành, chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến công tác triển khai thực hiện của địa phương. Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, tái định cư chưa đáp ứng được tiến độ thi công của một số dự án do sự thay đổi của Luật Đất đai. Một số dự án chậm hoàn thiện thủ tục đầu tư, đấu thầu, đánh giá tác động môi trường. Một số chủ đầu tư chưa thực sự quyết liệt trong kiểm tra, đôn đốc, yêu cầu nhà thầu thi công theo đúng tiến độ đề ra; năng lực thi công của một số nhà thầu còn hạn chế. Thời tiết có diễn biến bất thường, trong năm có 155 ngày mưa, đặc biệt cơn bão số 3 dẫn tới nhiều dự án phải tạm dừng thi công.

Đối với Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi và Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững có tỷ lệ giải ngân thấp do không còn đối tượng thực hiện.

Về giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công thời gian còn lại của năm 2024 và năm 2025, Thái Nguyên nghiêm túc, quyết liệt triển khai thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh về thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công gắn với đảm bảo chất lượng công trình, dự án. Xây dựng kế hoạch giải ngân chi tiết đến từng công trình, dự án ngay từ đầu năm và yêu cầu chủ đầu tư cam kết về tiến độ giải ngân theo kế hoạch. Thực hiện kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, nhất là người đứng đầu để xảy ra chậm trễ trong việc thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công…

Đồng chí Đặng Ngọc Huy, Giám đốc Sở Y tế giải trình một số nội dung tại Kỳ họp.

Đánh giá khả năng và giải pháp để hoàn thành chỉ tiêu tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) đạt 98,5% theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, ông Đặng Ngọc Huy, Giám đốc Sở Y tế, cho rằng: Với tình hình thực tế như hiện nay thì năm 2025 sẽ khó đạt được chỉ tiêu 98,5% dân số. Để phù hợp với các chính sách giai đoạn mới, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 546/QĐ-TTg ngày 29/4/2022 giao chỉ tiêu bao phủ BHYT giai đoạn 2022-2025, trong đó giao cho tỉnh Thái Nguyên đạt 95,25% đến hết năm 2025.

Về giải pháp trong thời gian tới, Sở Y tế tiếp tục phối hợp với BHXH tỉnh và ngành liên quan nghiên cứu các văn bản hướng dẫn và đề xuất chính sách hỗ trợ phù hợp cho các đối tượng yếu thế hoặc người có hoàn cảnh khó khăn chưa tham gia BHYT; tăng cường phối hợp thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các đơn vị không đăng ký tham gia BHYT hoặc có đăng ký tham gia nhưng không thực hiện đầy đủ theo quy định của pháp luật về BHYT cho người lao động…

Ông Bùi Huy Toàn, Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự tỉnh, báo cáo, giải trình làm rõ một số nội dung tại Kỳ họp.

Giải trình vấn đề các vụ việc liên quan đến tín dụng, ngân hàng năm 2024 chiếm tỷ lệ nhỏ về việc nhưng chiếm tỷ lệ lớn về tiền, ông Bùi Huy Toàn, Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự tỉnh, cho biết: Lượng việc và tiền loại án liên quan đến tín dụng tiếp tục tăng cao, trong đó số lượng các vụ việc theo đơn yêu cầu nhưng không có tài sản thế chấp (vay tín chấp) cao hơn so với năm 2023. Các vụ việc thi hành có tính chất khó khăn, phức tạp hơn rất nhiều so với trước đây do thực hiện Nghị quyết 42/2017/QH14 ngày 21/6/2017 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu cho phép các tổ chức tín dụng có quyền trong xử lý tài sản bảo đảm như phát mại, mua bán nợ xấu. Việc xác minh hiện trạng tài sản, cưỡng chế kê biên, xử lý bán đấu giá tài sản bảo đảm còn nhiều bất cập. Người phải thi hành án còn chây ì, chống đối quyết liệt, khiếu nại, tố cáo làm kéo dài, gây khó khăn cho việc tổ chức thi hành án. Công tác phối hợp giữa cơ quan thi hành án dân sự và tổ chức tín dụng có lúc còn chưa chặt chẽ, tích cực, hiệu quả.

Đồng chí Đỗ Xuân Hòa, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông, trả lời chất vấn.

Trả lời chất vấn về vấn đề lừa đảo theo phương thức sử dụng công nghệ cao, giải pháp để kiểm soát, ngăn chặn tình trạng này, ông Đỗ Xuân Hòa, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông, cho biết: Sở đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông và các cơ quan liên quan triển khai nhiều giải pháp nhằm kiểm soát, ngăn chặn tình trạng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng. Cụ thể, đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền phổ biến, nâng cao nhận thức, kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến với hình thức đa dạng phong phú trên nhiều nền tảng phục vụ các đối tượng để dễ bị lừa đảo như phụ nữ, người già, người đồng bào dân tộc thiểu số, thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên. Sử dụng ứng dụng C-ThaiNguyen để tiếp nhận phản ánh của người dân, trả lời phản ánh, thêm các chức năng cảnh báo cho người dân. Phối hợp cung cấp thông tin cho cơ quan công an trong việc xử lý tội phạm trên không gian mạng; chỉ đạo các nhà mạng chuẩn hóa thông tin thuê bao di động, không để tình trạng dùng sim rác gửi tin nhắn rác và cuộc gọi rác để thực hiện lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Để bảo vệ bản thân và tài sản trước các loại tội phạm công nghệ cao, người tuyệt đối không làm theo yêu cầu của các đối tượng, không bấm vào các đường link lạ; không cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, tài khoản mạng xã hội, mật khẩu/mã OTP; không chuyển tiền vào tài khoản mà chưa kiểm tra thông tin. Thường xuyên cập nhật và nhận diện các phương thức, thủ đoạn lừa đảo “biến tướng” mới để phản ứng tốt trong các tình huống. Khi nhận thấy có dấu hiệu lừa đảo cần báo ngay cơ quan công an để được hướng dẫn, ngăn chặn. Không cài đặt trên điện thoại, máy tính các ứng dụng chưa được xác thực; không mở, cho thuê, bán tài khoản ngân hàng cho người khác…

Đại biểu Lê Văn Tâm, Tổ đại biểu TP. Phổ Yên, nêu câu hỏi chất vấn.

Trả lời chất vấn về việc trên địa bàn tỉnh còn 7 xóm thuộc huyện Võ Nhai chưa có sóng thông tin di động 3G/4G; một bộ phận nhân dân điều kiện kinh tế khó khăn còn hạn chế trong việc tiếp cận các dịch vụ viễn thông hiện đại, ông Đỗ Xuân Hòa, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông, thông tin: Sở vừa phối hợp cùng với Viettel xây dựng 2 trạm tại xã Nghinh Tường, hiện chỉ còn 5 xóm chưa có sóng thông tin di động 3G/4G. Thời gian tới, Sở sẽ kiến nghị Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông quan tâm đầu tư hạ tầng các vùng lõm sóng hoặc khu vực sóng điện thoại di động 3G, 4G không ổn định. Phối hợp với địa phương, các doanh nghiệp viễn thông tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong xây dựng trạm BTS. Đồng thời hướng dẫn các địa phương rà soát các hỗ gia đình thuộc hộ nghèo và cận nghèo để đề nghị các doanh nghiệp hỗ trợ dịch vụ viễn thông công ích theo quy định…

Đồng chí Phạm Quang Anh, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải trả lời chất vấn.

Trả lời chất vấn về hoạt động kiểm tra tải trọng xe trên hệ thống đường bộ thuộc địa phương quản lý; những khó khăn, vướng mắc và giải pháp trong thời gian tới, ông Phạm Quang Anh, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải, cho biết: Trạm Kiểm tra tải trọng xe lưu động từ khi đưa vào hoạt động đã phối hợp tích cực với lực lượng Thanh tra đường bộ trong kiểm soát, xử lý vi phạm bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ. Từ năm 2019 đến nay, Trạm đã kiểm soát, phát hiện gần 5.700 lượt phương tiện; phát hiện hàng trăm lượt vi phạm quá tải. Căn cứ quy định tại Thông tư số 02/2014/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải, trên số liệu kiểm soát tải trọng, thanh tra giao thông đã xử lý vi phạm và nộp ngân sách Nhà nước trên 720 triệu đồng.

Hiện nay, việc kiểm soát phương tiện tải trọng gặp khó khăn do: Phối hợp liên ngành Công an đã dừng sau khi kết thúc thực hiện Kế hoạch liên ngành số 12593/KHPH/BGTVT-BCA; thanh tra giao thông dừng sử dụng cân xách tay do hết thẩm quyền theo Thông tư 02/2014/TT-BGTVT của Bộ Giao thông Vận tải; đối với Trạm Kiểm tra tải trọng xe lưu động sẽ không còn hiệu lực pháp lý để thực hiện theo chức năng nhiệm vụ hiện có kể từ ngày 01/01/2025 khi Luật Đường bộ số 35/2024/QH15 có hiệu lực thi hành.

Để thực hiện kiểm soát tải trọng phương tiện, thời gian tới, Sở Giao thông Vận tải sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh các giải pháp: Hiện đại hóa hệ thống cân kiểm tra tải trọng; tổ chức lại trạm kiểm tra tải trọng xe lưu động tỉnh; tăng cường công tác tuyên truyền và xử lý nghiêm vi phạm về tải trọng.

Nhóm P.V Kinh tế