Chăm sóc sức khỏe vị thành niên
Công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) cho vị thành niên, thanh niên (VTN/TN) là một trong những yếu tố quan trọng, quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của các thế hệ. Xác định được mục tiêu đó, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã phối hợp với các cấp, các ngành, chính quyền địa phương triển khai nhiều giải pháp, đưa hoạt động này đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.
Đa dạng hóa các hình thức truyền thông
Từ đầu năm 2024 đến nay, Phòng Dân số - Truyền thông giáo dục sức khỏe, Trung tâm Y tế thành phố Việt Trì đã tổ chức 32 hội nghị truyền thông về chăm sóc SKSS VTN/TN tại trường học cho trên 10.000 học sinh, giáo viên với các nội dung tuyên truyền phong phú như tư vấn chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân, chia sẻ kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe, phòng tránh tai nạn thương tích, bạo lực học đường, chính sách dân số... Bên cạnh đó, tổ chức truyền thông, tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân tại 22 phường, xã; lồng ghép 22 buổi khám sàng lọc bệnh không lây nhiễm với 400 người được tư vấn, khám sức khỏe.
Thành phố cũng đã tích cực duy trì hoạt động của các câu lạc bộ (CLB) tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân cho VTN/TN, CLB mẹ và bé gái, CLB các bà mẹ có con vị thành niên, thanh niên, CLB tiền hôn nhân, góc thân thiện trong các trường học... với mục đích nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi cho các nhóm đối tượng VTN/TN, nhất là nữ giới. Tại các CLB, các thành viên được chia sẻ về SKSS VTN/TN, tư vấn, giải đáp thắc mắc của các học sinh về những thay đổi tâm, sinh lý ở tuổi dậy thì, cách phòng tránh quan hệ tình dục trước hôn nhân, hậu quả của nạo phá thai, các trường hợp xâm hại tình dục...
Trường THPT Thanh Thủy, huyện Thanh Thủy hiện có trên 1.200 học sinh. Những năm qua, nhà trường đã thực hiện thường xuyên, hiệu quả công tác truyền thông giáo dục giới tính, chăm sóc SKSS VTN/TN cho học sinh. Cô giáo Lý Thị Chất - Phó hiệu trưởng nhà trường cho biết: Thông qua các buổi truyền thông ngoại khóa về chăm sóc SKSS VTN/TN, các em học sinh được tuyên truyền viên cung cấp thông tin về thực trạng mang thai và nạo phá thai ở lứa tuổi VTN/TN ở nước ta; phổ biến, nhắc nhở các em cảnh giác với những thông tin xấu, độc, sai sự thật đang tồn tại, lan truyền trên các trang mạng xã hội. Đồng thời, được trang bị kiến thức về giới, giới tính, những thay đổi về tâm, sinh lý tuổi dậy thì; những vấn đề về tình bạn, tình yêu tuổi VTN/TN; tình dục an toàn, hậu quả của mang thai ngoài ý muốn và nạo phá thai không an toàn; các biện pháp tránh thai, phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục; kỹ năng cần thiết để bảo vệ bản thân khi bị quấy rối, xâm hại tình dục... Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên nhà trường thường xuyên lồng ghép nội dung tuyên truyền này vào các buổi lên lớp, nhất là bộ môn Sinh học, Kinh tế và Pháp luật, Giáo dục kỹ năng sống... Từ đó, giúp các em có hiểu biết đầy đủ, đúng đắn về tâm sinh lý lứa tuổi.
Góp phần nâng cao nhận thức
Những năm qua, Phòng Dân số - Truyền thông giáo dục sức khỏe, Trung tâm Y tế huyện Phù Ninh đã đẩy mạnh truyền thông chăm sóc SKSS VTN/TN trong trường học, từ đó tạo sân chơi bổ ích, tâm lý thoải mái, giúp các em tự tin hơn khi đến trường. Đồng chí Trịnh Xuân Toàn - Trưởng phòng Dân số - Truyền thông giáo dục sức khỏe cho biết: Hàng năm, Phòng đều tổ chức tập huấn, rèn luyện kỹ năng tuyên truyền thường xuyên cho cán bộ dân số các xã, mở rộng truyền thông theo nhóm tuổi và các buổi ngoại khóa toàn trường. Năm 2024, phối hợp với các nhà trường tổ chức 10 buổi tuyên truyền giáo dục giới tính, chăm sóc SKSS cho VTN/TN, thu hút hơn 500 học sinh tham gia với nhiều hình thức như sân khấu hóa, hỏi đáp, phát tờ rơi... Qua đánh giá của các nhà trường, đây là hoạt động bổ ích, sát thực, cần thiết, giúp các thầy, cô và phụ huynh hiểu hơn về tâm sinh lý lứa tuổi, từ đó có cách giáo dục phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học.
Để nâng cao nhận thức về chăm sóc SKSS lứa tuổi VTN/TN, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã thực hiện nhiều chương trình hành động như phối hợp với ngành Giáo dục tăng cường cung cấp thông tin, kiến thức về giới tính, bình đẳng giới, về mất cân bằng giới tính khi sinh, SKSS, sức khỏe tình dục toàn diện cho VTN/TN thông qua hoạt động ngoại khóa trong trường học.
Năm 2024, Chi cục đã tổ chức 17 lớp tập huấn cho đội ngũ cán bộ dân số các cấp trong tỉnh. Cùng với đó, 55 tuyên truyền viên dân số cấp huyện, 225 viên chức dân số cấp xã và 3.109 cộng tác viên dân số khu dân cư đều là những tuyên truyền viên tích cực trong hoạt động chăm sóc SKSS VTN/TN. Các góc thân thiện ở trường học, phòng khám thân thiện tại cơ sở y tế, CLB các bà mẹ có con trong độ tuổi VTN/TN hoạt động hiệu quả, có 117 CLB với 4.440 thành viên tham gia, góp phần nâng cao nhận thức về giới tính, SKSS cho VTN/TN.
Theo ông Nguyễn Việt Phương - Chi cục trưởng Chi cục DS - KHHGĐ tỉnh, năm 2024, Chi cục đã phối hợp với các ngành tổ chức 607 lượt tư vấn sức khỏe tiền hôn nhân cho đối tượng VTN/TN như giáo dục kỹ năng sống, phòng tránh có thai ngoài ý muốn, các bệnh lây truyền qua đường tình dục, kỹ năng phòng tránh xâm hại tình dục, duy trì hoạt động tổng đài “Tư vấn hạnh phúc cho mọi nhà”. Đồng thời, cung cấp tài liệu, truyền thông, giao lưu trực tuyến; tổ chức tư vấn SKSS, giới tính trong học đường với 197 buổi cho trên 31.000 giáo viên và học sinh các trường THCS, THPT, góp phần nâng cao kiến thức, kỹ năng, giảm tình trạng mang thai, phá thai ngoài ý muốn ở lứa tuổi VTN/TN...
Hoạt động truyền thông, chăm sóc SKSS VTN/TN có ý nghĩa quan trọng, thể hiện sự quan tâm, tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành cũng như cộng đồng xã hội, giúp thế hệ tương lai của đất nước có được những nền tảng kiến thức cơ bản, kỹ năng sống nhất định trước khi bước vào đời, trở thành công dân có ích cho xã hội.