Cây tía tô với nhiều công dụng cho sức khỏe

Cây gia vị và dược liệu quen thuộc

Tía tô còn được biết đến với những tên gọi khác như é tía, tử tô, xích tô. Đây là loài thân thảo, có thể cao đến 1m. Lá tía tô mọc đối, mép lá có răng, mặt dưới lá màu tía và đôi khi cũng tía cả hai mặt. Hoa tía tô màu trắng hoặc tím mọc đầu cành. Toàn cây tía tô đều có lông nhám và có tinh dầu thơm. Trong đó, lá cây là bộ phận chứa nhiều tinh dầu, vitamin và khoáng chất nhất nên là bộ phận được sử dụng nhiều nhất.

Trong 100g tía tô tươi có chứa khoảng 37 calo; 7g carb; 7g chất xơ; 170 mg canxi (đáp ứng khoảng 23% nhu cầu khuyến nghị hàng ngày); 13 mg vitamin C (khoảng 43% nhu cầu được khuyến nghị hàng ngày); 3,2 mg sắt; 18,3 mg phốt pho.

Công dụng của cây tía tô trong chăm sóc sức khỏe

Tía tô có hương vị pha trộn của hồi hương, quế, bạc hà và cam thảo. Trong Đông y, loại rau gia vị này có vị cay, tính ấm, không độc, quy vào phế, tâm, tỳ. Nó được xếp vào nhóm dược liệu có tác dụng giải biểu, tán hàn, trừ cảm mạo. Hạt tía tô có tác dụng hạ khí, cành tía tô có tác dụng an thai. Các bộ phận lá, cành, rễ hoàn toàn có thể dùng thay thế cho nhau.

Y học hiện đại đã tìm ra nhiều công dụng của cây tía tô trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe.

Cải thiện trí nhớ

Alzheimer là bệnh lý điển hình liên quan đến suy giảm trí nhớ. Acid omega-3 có trong tía tô có thể chống viêm tế bào thần kinh, cung cấp năng lượng cho não bộ, giúp giảm nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của bệnh Alzheimer. Tía tô cũng được chứng minh có hiệu quả trong phòng ngừa cách bệnh sa sút trí tuệ khác.

Khả năng kháng virus

Chiết xuất tinh dầu tía tô được đánh giá là có khả năng điều trị các bệnh nhiễm trùng cấp tính. Nó còn có tính kháng virus mạnh. Nhiều công trình nghiên cứu gần đây đã cho thấy dịch chiết từ lá tía tô có thể ức chế sự nhân lên của virus gây bệnh Covid-19.

Giảm phản ứng dị ứng

Chiết xuất từ cây tía tô có thể làm giảm các phản ứng dị ứng của cơ thể. Chiết xuất ethanol trong lá tía tô được chứng minh có tác dụng làm giảm viêm đường thở, giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng hen suyễn.

Giúp thư giãn tinh thần

Tinh dầu trong tía tô có mùi thơm đặc trưng, là sự pha trộn mùi hương của nhiều cây dược liệu khác nhau. Nó có tác dụng giúp giảm căng thẳng, thư giãn tinh thần, chống trầm cảm hiệu quả.

Tốt cho huyết áp và tim mạch

Sử dụng tía tô hàng ngày có thể giảm cholesterol trong máu - thủ phạm gây bệnh huyết áp và tim mạch. Những người có thói quen sử dụng tía tô thường xuyên sẽ giảm hẳn nguy cơ mắc các bệnh huyết áp và tim mạch.

Tốt cho tiêu hóa

Cây tía tô có tác dụng giảm các triệu chứng khó chịu liên quan đến rối loạn tiêu hóa như đầy bụng, khó tiêu, đầy hơi, táo bón. Thậm chí những người bị hội chứng ruột kích thích hay trào ngược dạ dày cũng nhận thấy bệnh được cải thiện đáng kể sau một thời gian sử dụng tía tô hàng ngày.

Phòng ngừa ung thư

Trong lá tía tô có chứa hàm lượng cao luteolin. Chất này hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh. Trong loại rau gia vị này cũng chứa nhiều hợp chất triterpene và axit rosmarinic. Tất cả những thành phần này đều được khoa học chứng minh có khả năng ức chế các tế bào ung thư tiềm ẩn trong cơ thể.

Kiểm soát bệnh tự miễn dịch

Một số bệnh lý tự miễn dịch khá thường gặp như hen suyễn, lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp… Tinh dầu hạt tía tô có chứa nhiều acid omega-3 alpha-linolenic có khả năng kiểm soát hiệu quả các căn bệnh này.

H.Thanh