Cây thông Giáng sinh cũng bị cuốn vào căng thẳng thuế quan
Nhiều nhà máy sản xuất đồ Giáng sinh tại Trung Quốc rơi vào cảnh lao đao vì chưa nhận được đơn hàng nào từ Mỹ giữa lúc căng thẳng thương mại ngày càng leo thang.

Khách hàng mua sắm đồ trang trí Giáng sinh tại một cửa hàng trong Chợ Thương mại Quốc tế Nghĩa Ô, tỉnh Chiết Giang (Trung Quốc) ngày 9/4. Ảnh: Reuters.
Thông thường, các đơn hàng từ Mỹ - thị trường chiếm tới 50% sản lượng đồ trang trí của Trung Quốc - sẽ được chốt trước giữa tháng 4 để kịp sản xuất cho mùa lễ hội cuối năm. Thế nhưng năm nay, bầu không khí tại các nhà máy lại u ám hơn bao giờ hết, theo Reuters.
“Cho đến nay, tôi vẫn chưa nhận được đơn hàng nào từ phía Mỹ”, bà Qun Ying, chủ một nhà máy sản xuất cây thông giả tại thành phố Kim Hoa, tỉnh Chiết Giang, cho biết.
“Tất nhiên là vì thuế quan. Tầm này mọi năm đã chốt đơn hết rồi, giờ thì không biết có còn đơn nào không. Có thể năm nay người Mỹ sẽ chẳng mua gì”, bà nói thêm.
Tình hình không khá hơn tại Thiệu Hưng, cách Kim Hoa khoảng 160 km, nơi ông Liu Song - một chủ nhà máy khác - thừa nhận cũng có mối lo ngại tương tự.
Dù vậy, ông vẫn lạc quan: “Chúng tôi đang đẩy mạnh sang thị trường Nga, châu Âu và Đông Nam Á - những thị trường chiếm 75% sản lượng - để bù đắp. Chúng tôi chắc chắn sẽ thắng trong cuộc chiến thương mại này”.
Trong khi đó, bà Jessica Guo, một nhà sản xuất cây thông khác tại Kim Hoa, nhận tin sét đánh khi một khách hàng Mỹ bất ngờ hoãn đơn hàng trị giá 3 triệu nhân dân tệ (khoảng 408.000 USD) dù bà đã đầu tư trước 400.000 nhân dân tệ nguyên vật liệu.
“Chúng tôi sống nhờ đơn hàng từ Mỹ. Nếu mất thị trường này, rất nhiều người sẽ bị ảnh hưởng, không ai thoát được”, bà nói đầy lo lắng.

Thị phần nhập khẩu đồ Giáng sinh của Trung Quốc vào Mỹ và thị phần xuất khẩu đồ Giáng sinh sang Mỹ của Trung Quốc. Biểu đồ: Reuters.
Theo các chuyên gia kinh tế, căng thẳng thương mại sẽ khiến tăng trưởng GDP Trung Quốc giảm 1-2 điểm % trong năm nay, làm trầm trọng thêm tình trạng dư thừa công suất, đe dọa việc làm và gia tăng áp lực giảm phát.
Các doanh nghiệp xuất khẩu sẽ phải cạnh tranh gay gắt hơn tại những thị trường thay thế, nơi mà biên lợi nhuận vốn đã mỏng nay càng mỏng hơn.
Tại nhà máy rộng hơn 10.000 m2 của bà Guo - nơi thường xuyên sử dụng 140 công nhân, cao điểm lên tới 200 người vào mùa hè - năm nay không có kế hoạch tuyển thêm lao động.
“Mất thị trường Mỹ sẽ ảnh hưởng lớn đến việc làm vì nhu cầu nội địa lại quá nhỏ để có thể bù đắp”, bà nhấn mạnh.
Tuy nhiên, hy vọng chuyển hướng sang các thị trường khác cũng gặp khó.
Campuchia - nhà xuất khẩu đồ trang trí Giáng sinh lớn thứ hai sang Mỹ, chiếm 5,5% - vừa bị chính quyền ông Trump áp thuế 49% vào tuần trước.
Còn việc đưa sản xuất về Mỹ như kỳ vọng của Tổng thống Trump, theo bà Jami Warner - Giám đốc Hiệp hội Cây thông Giáng sinh Mỹ - là điều không tưởng.
"Không có cơ sở sản xuất, công nghệ hay nhân công phù hợp tại Mỹ để làm điều đó”, bà Warner nói.
Bà Warner cho biết 80% cây thông Giáng sinh tại Mỹ là cây giả, trong đó phần lớn là loại đã được gắn đèn sẵn, tất cả đều sản xuất tại Trung Quốc.
“Ngành của chúng tôi không mang tính chiến lược hay đe dọa gì. Chúng tôi chỉ muốn mang lại niềm vui. Giờ thì chúng tôi đang trở thành nạn nhân trong một cuộc chiến địa chính trị”, bà than thở.