Cây dưa trên đồng đất Tân Lang
Từ năm 2020, cùng với cây ăn quả có múi dần khẳng định vị thế trên thị trường, xã Tân Lang, huyện Phù Yên, đã trồng thử nghiệm thành công và nhân rộng mô hình dưa hấu, dưa bở tại bản Yên Thịnh. Mô hình mở ra hướng phát triển sản phẩm nông nghiệp mới, góp phần đa dạng hóa nông sản và nâng cao thu nhập cho nhân dân.
Năm 2018, xã Tân Lang đưa cây dưa hấu vào trồng thử nghiệm trên diện tích 500 m² nhằm đánh giá khả năng thích nghi với điều kiện tự nhiên địa phương. Sau đó, diện tích trồng dưa hấu được mở rộng qua từng năm. Riêng vụ quả năm 2025, nông dân toàn xã đã trồng 5 ha dưa hấu, dự kiến năng suất cho thu hoạch đạt khoảng 20-22 tấn/ha. Theo bà con, sau khi trừ chi phí sản xuất cho lợi nhuận khoảng 20-30 triệu đồng/ha/vụ. Trong sản xuất, bà con đã trồng cây dưa xen canh với nhiều loại cây trồng khác nhau nhằm mục đích tăng thu nhập và giữ được độ phì nhiêu cho đất sản xuất.

Nông dân bản Yên Thịnh, xã Tân Lang, kiểm tra khu đồi trồng dưa.
Ông Trần Văn Hoa, bản Yên Thịnh, xã Tân Lang, chia sẻ: Dưa hấu là cây ngắn ngày, thu hoạch sau khoảng 60–70 ngày, ít tốn công chăm sóc. Gia đình thường gieo trồng vào tháng 2 âm lịch, khi đất đủ ẩm nhờ mưa xuân, sau đó bón phân chuồng và chờ cây ra quả. Giai đoạn cây đậu quả non cần chú ý phòng bệnh và bón bổ sung phân NPK. Sau thời kỳ này, quả phát triển ổn định, chỉ cần kê quả lên cao để tránh bị thối, không phải chăm bón nhiều.
Còn ông Lê Xuân Hoàng, bản Yên Thịnh, bắt đầu trồng dưa hấu từ năm 2020 trên diện tích 5.000 m², thu hoạch hơn 10 tấn. Thấy thương lái có nhu cầu mua thêm dưa bở, dưa lê, ông đã tìm hiểu và trồng xen canh các giống này. Ông Hoàng cho biết: Hiện gia đình có 5.000 m² trồng dưa hấu và hơn 3.000 m² trồng dưa bở, dưa lê. Các loại dưa này được người tiêu dùng đánh giá cao, giá bán đối với dưa hấu và dưa bở bình quân15 nghìn đồng/kg; còn với dưa lê 25 nghìn đồng/kg.

Nông dân xã Tân Lang trao đổi kinh nghiệm chăm sóc dưa hấu trước vụ thu hoạch.
Năm 2025, xã trồng mới 2 ha tại bản Yên Thịnh. Ông Bàn Văn Nhầu, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Lang, cho biết: Hiện nay, sản lượng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ. Việc trồng dưa hấu, dưa bở, dưa lê của xã mới ở giai đoạn đầu. Để xây dựng thương hiệu và tiến tới thành lập hợp tác xã, tổ hợp tác sản xuất, xã đang vận động người dân mở rộng diện tích trồng và áp dụng quy trình sản xuất hữu cơ ngay từ đầu nhằm hướng tới phát triển bền vững.

Dưa hấu được trồng tại bản Yên Thịnh, xã Tân Lang, phát triển tốt.
Với định hướng của xã, tin rằng sản phẩm các loại quả dưa trên địa bàn xã Tân Lang sẽ mang lại cho khách hàng những sản phẩm có chất lượng cao và giúp người trồng dưa nâng cao thu nhập, hướng đến làm giàu từ việc sản xuất các cây dưa.