Cầu Long Biên sẽ khoác lên mình một diện mạo mới trong tương lai

Cầu Long Biên (Hà Nội) có chiều dài 1.862m, gồm 19 nhịp dầm thép, đường dẫn xây bằng đá.

Cầu Long Biên là một biểu tượng quan trọng của lịch sử và văn hóa Hà Nội, Việt Nam. Được xây dựng bởi Công ty Eiffel của Pháp từ năm 1898 đến năm 1902, cầu Long Biên là cây cầu thép đầu tiên bắc qua sông Hồng. Khi hoàn thành, nó là một trong những công trình hiện đại và hoành tráng nhất của Đông Dương thời bấy giờ.

Ban đầu, cầu Long Biên được đặt tên là cầu Doumer, đã chứng kiến những biến cố lịch sử quan trọng của Việt Nam, từ thời kỳ thuộc địa, qua hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, cho đến thời kỳ hòa bình và phát triển hiện nay. Cầu không chỉ là một công trình giao thông quan trọng mà còn là chứng nhân của những thay đổi sâu sắc về chính trị, kinh tế và xã hội của Việt Nam.

Trong chiến tranh Việt Nam, cầu Long Biên đã bị bom Mỹ đánh phá nhiều lần nhưng luôn được sửa chữa và tiếp tục phục vụ giao thông. Ngày nay, cầu Long Biên vẫn giữ vai trò quan trọng trong giao thông nội thành Hà Nội và là một điểm tham quan, chụp ảnh yêu thích của du khách trong và ngoài nước. Dù đã trải qua hơn một thế kỷ, cầu Long Biên vẫn tồn tại và trở thành biểu tượng của sức sống bền bỉ và tinh thần kiên cường của người dân Hà Nội.

Kéo dài 2.290m qua sông Hồng và 896m cầu dẫn, cầu Long Biên với 19 nhịp dầm thép và 20 trụ cao đã trở thành một công trình biểu tượng của Hà Nội. Khi khánh thành, cầu Long Biên được ví như "tháp Eiffel nằm ngang", là cây cầu dài thứ hai thế giới sau cầu Brooklyn ở Mỹ.

Cầu rộng 4,75m với ba làn đường chính: đường sắt đơn ở giữa, hai làn dành cho xe ô tô, xe máy, xe đạp và hành lang đi bộ phía ngoài. Về mặt kiến trúc, cầu Long Biên ghi dấu ấn đặc biệt với thiết kế hài hòa trên kết cấu xếp tầng chặt chẽ, tựa như dáng rồng uốn lượn. Công trình vừa mạnh mẽ, hiên ngang lại mềm mại, với toàn bộ thân cầu làm bằng thép chất lượng cao, kỹ thuật thi công hiện đại, đảm bảo yếu tố thẩm mỹ và an toàn.

Mặc dù Hà Nội hiện đã có thêm nhiều cây cầu hiện đại khác bắc qua sông Hồng như Chương Dương, Thăng Long, Thanh Trì, Vĩnh Tuy và Nhật Tân, cầu Long Biên vẫn giữ vững vị trí biểu tượng không thể thay thế của Thủ đô. Với kiến trúc cổ kính và những giá trị lịch sử lưu giữ qua hơn 120 năm, cầu Long Biên là một di sản văn hóa không thể phai mờ trong lòng người dân Hà Nội và du khách gần xa.

Các hạng mục cây cầu đang được gia cố chờ đến ngày cải tạo.

Thời gian vừa qua, người dân Thủ đô có thể thấy rõ “dấu hiệu tuổi già” của cây cầu mỗi khi lưu thông qua. Nhiều hạng mục và thiết bị của cây cầu có tuổi đời hơn 120 năm đã dần trở nên xuống cấp, xuất hiện đầy những “vết sẹo” hàn cắt khắp thành cầu, gầm cầu và một số bộ phận kết cấu chống đỡ. Nhiều hạng mục khác đã trở nên hoen gỉ, xuống cấp được sửa chữa chắp vá chờ đến ngày cải tạo. Đoạn cầu Long Biên thuộc quận Hoàn Kiếm, đi qua đường Trần Nhật Duật gần Đội Cảnh sát giao thông đường bộ số 1, đã được gia cố bằng hai cột kim loại. Sự cần thiết của việc này nhằm bảo đảm an toàn và độ bền cho cây cầu cổ kính trong thời gian sửa chưa cải tạo. Tuy nhiên, việc đặt hai cột chống ngay tại vị trí giao thông chính đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến lưu thông, khiến các phương tiện di chuyển qua khu vực này gặp khó khăn, đặc biệt vào các thời điểm cao điểm, tình trạng ùn ứ xuất hiện.

Hai cột chống được dựng giữa đường giao thông phần dầm cầu phải sửa chữa.

Chị Nguyễn Thu Hà, một cư dân đã gắn bó với cầu Long Biên từ thuở nhỏ, chia sẻ: "Mỗi lần đi qua cầu Long Biên, tôi không khỏi xót xa khi thấy cây cầu ngày càng xuống cấp. Đây từng là nơi tôi cùng bạn bè rong chơi, nơi bố tôi dẫn tôi đi dạo mỗi buổi chiều. Những kỷ niệm tuổi thơ của tôi đều gắn liền với cây cầu này. Tôi nhớ những ngày hè, khi hoàng hôn buông xuống, cả cây cầu nhuộm một màu cam rực rỡ. Bây giờ, thấy cầu bị gỉ sét, nứt nẻ, lòng tôi không khỏi nghẹn ngào. Tôi chỉ mong sao các cơ quan chức năng có thể bảo trì, tu sửa cầu kịp thời để không chỉ tôi mà cả những thế hệ sau vẫn có thể lưu giữ và tiếp tục viết tiếp câu chuyện của cầu Long Biên”.

Được biết, UBND Thành phố Hà Nội vừa ban hành quyết định về việc phê duyệt Văn kiện Dự án hỗ trợ kỹ thuật “Nghiên cứu cải tạo cầu Long Biên” sử dụng viện trợ không hoàn lại của Cơ quan kinh tế Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam thông qua Quỹ FASEP của Bộ Kinh tế và Tài chính Pháp.

Theo đó, dự án tập trung vào việc đảm bảo an toàn cho người và phương tiện tham gia giao thông, bao gồm cả tuyến đường sắt, xe hai bánh và người đi bộ. Đồng thời, dự án cũng nêu bật giá trị di sản do đây là một trong những địa điểm tiêu biểu của Thành phố Hà Nội. Ngoài ra, nghiên cứu cũng sẽ đưa ra các kịch bản sử dụng cầu trong tương lai, đảm bảo sự phát triển bền vững của công trình.

Về quy mô, dự án gồm 3 hợp phần: Khảo sát, thu thập dữ liệu và phân tích, đánh giá; Đề xuất giải pháp cải tạo sửa chữa cầu Long Biên trong ngắn hạn đảm bảo an toàn giao thông; Nghiên cứu, đề xuất phương án sử dụng công trình cầu trong tương lai khi ngừng khai thác tuyến đường sắt quốc gia qua cầu và bàn giao về UBND Thành phố Hà Nội quản lý. Tổng vốn đầu tư của dự án gần 20 tỷ đồng. Thời gian thực hiện trong 11 tháng, dự kiến hoàn thành trong năm 2025.

UBND Thành phố Hà Nội giao Sở Giao thông vận tải (chủ dự án) chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, tính hợp pháp của các thông tin, số liệu thể hiện trong hồ sơ trình điều chỉnh; tổ chức quản lý thực hiện dự án đầu tư đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật, của Thành phố và nhà tài trợ.

Theo yêu cầu của chính quyền Thành phố, các đơn vị cần quản lý và sử dụng vốn đầu tư công tiết kiệm, hiệu quả, không để xảy ra thất thoát, lãng phí. Hồi tháng 10/2024, các chuyên gia của Pháp đã làm việc với các bên liên quan và khảo sát sơ bộ cầu Long Biên.

Trong tương lai, cầu Long Biên sẽ khoác lên mình một diện mạo mới, tiếp tục là biểu tượng lịch sử và văn hóa đặc trưng của Hà Nội. Qua nhiều năm tháng, cây cầu đã chứng kiến biết bao thay đổi của thành phố và người dân nơi đây. Với những dự án cải tạo và bảo dưỡng đang được triển khai, cầu Long Biên sẽ không chỉ được bảo tồn mà còn được nâng cấp, trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách và người dân địa phương.

Các phần cũ kỹ sẽ được tu bổ, hệ thống chiếu sáng hiện đại sẽ được lắp đặt, mang lại cho cây cầu một vẻ đẹp lung linh về đêm. Ngoài ra, các khu vực xung quanh cầu cũng sẽ được phát triển thành các khu vui chơi, giải trí, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động văn hóa, nghệ thuật diễn ra.

Không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn, việc cải tạo cầu Long Biên còn là minh chứng cho sự kết hợp hài hòa giữa quá khứ và hiện tại, giữa truyền thống và hiện đại. Đây sẽ là nơi giao thoa của những dòng chảy văn hóa, là điểm nhấn sáng giá trong bức tranh tổng thể của Hà Nội trong tương lai.

Cầu Long Biên, với diện mạo mới mẻ, sẽ tiếp tục là niềm tự hào của người dân Hà Nội, là chứng nhân sống động của lịch sử và là biểu tượng không thể thiếu của thành phố ngàn năm văn hiến.

Hưng Thịnh