Cảnh báo tình trạng uống nhầm và ngộ độc thuốc điều trị tiểu đường

Bệnh nhân là bà T.T.M (85 tuổi) bị tăng huyết áp 20 năm nay. Thuốc điều trị của bệnh nhân đều do con trai cho uống. Do người con này đi vắng, nên bà M. đã được người con khác chăm sóc.

Bệnh nhân ngộ độc thuốc Nam điều trị tại cơ sở y tế.

Trong thời gian này, thay vì uống thuốc điều trị huyết áp, người chăm sóc đã nhầm lẫn cho bà M. dùng thuốc điều trị tiểu đường trong 3 ngày liên tiếp.

Hậu quả là bệnh nhân xuất hiện triệu chứng lơ mơ, hỏi không trả lời và được đưa đi cấp cứu tại một bệnh viện gần nhà. Khi nhập viện, bệnh nhân trong tình trạng chỉ số đường máu là 1,1 mmol/l.

Tại đây, sau nửa ngày điều trị, bà M. có triệu chứng co giật toàn thân, lơ mơ, hỏi không đáp, phản ứng chậm nên được người nhà chuyển đến Bệnh viện Nội tiết trung ương.

Khi nhập viện, đường tmáu máu mạch của bệnh nhân M. chỉ là 1,3 mmol/l. Các bác sĩ khoa Cấp cứu (Bệnh viện Nội tiết trung ương) đã cấp cứu kịp thời, truyền Glucose tĩnh mạch 30% và 5% theo phác đồ.

Trong ngày đầu điều trị, đường máu vẫn liên tục ở mức thấp, xấp xỉ 2 mmol/l. Sau điều trị tích cực, đường máu đã về mức ổn định, bệnh nhân tỉnh táo, nói chuyện rõ ràng.

Các bác sĩ khuyến cáo, người bình thường uống thuốc trị tiểu đường sẽ gây hạ đường huyết kéo dài. Trường hợp nặng có thể gây biến chứng suy gan, suy thận cấp, thậm chí suy đa cơ quan, dễ dẫn đến tử vong hoặc di chứng về sau. Vì vậy, người bệnh cần kiểm tra kỹ thuốc trước khi sử dụng.

Cũng về điều trị tiểu đường, thời gian qua Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận bệnh nhân nam 63 tuổi, ở Thanh Trì (Hà Nội) trong tình trạng đau bụng, khó thở, nhiễm toan chuyển hóa nặng.

Bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường, sau khi nghe quảng cáo từ người quen có thuốc chữa tiểu đường rất tốt, đã có người nhà sử dụng nên tin và mua theo. Thuốc Nam này dạng viên, bán 20 gói với giá 10 triệu đồng.

Sau khi mua và sử dụng thuốc được gần 20 ngày, bệnh nhân xuất hiện tình trạng đau bụng, nôn mửa, nên được người nhà đưa đến Bệnh viện Bạch Mai, sau đó vào Trung tâm Chống độc cấp cứu.

TS.Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc cho hay, xét nghiệm viên thuốc Nam bệnh nhân uống đã tìm thấy thành phần thuốc là phenformin. Đây là loại thuốc chữa đái tháo đường cũ, vì độc tính rất cao, gây tử vong cho nhiều người nên thế giới đã thu hồi và cấm sử dụng từ những năm 1970.

Tuy nhiên, lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân, nhiều người đã trộn loại chất bị cấm này vào trong các thuốc chữa tiểu đường dởm, mạo danh các thuốc y học cổ truyền, thuốc nam, thực phẩm chức năng để bán ra thị trường gây ra ngộ độc.

Thời gian vừa qua, không ít người bị tiểu đường đã nghe theo lời quảng cáo rao bán thuốc Nam, thực phẩm chức năng trên mạng mua về sử dụng.

Nhiều người đã phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch tới tính mạng do ngộ độc chất phenformin, thậm chí có người đã tử vong.

Theo bác sĩ Nguyên, với các trường hợp ngộ độc thuốc chữa đái tháo đường phenformin gần đây xuất hiện thêm các biểu hiện nhiễm toan chuyển hóa, nồng độ lactat trong máu cao, tụt huyết áp, rất dễ nhầm hoặc lẫn lộn với sốc nhiễm khuẩn, suy gan, nên dễ bị bỏ sót. Kể cả khi điều trị tích cực tỷ lệ tử vong cũng rất cao.

Người dân khi bị bệnh cần đi khám bệnh ở các cơ sở y tế để được xác định bệnh và kê đơn thuốc phù hợp, an toàn.

Bệnh tiểu đường là bệnh mạn tính dễ gây tâm lý nản với một số bệnh nhân, tuy nhiên bệnh có nhiều hậu quả và biến chứng nên cần điều trị và theo dõi chặt chẽ lâu dài về y học hiện đại kết hợp với tuân thủ về chế độ ăn uống, vận động và dùng thuốc.

Người dân cần cảnh giác và tránh xa trước các lời quảng cáo, chào mời từ các loại sản phẩm thuốc y học cổ truyền, các thực phẩm chức năng hay các thuốc không đảm bảo về nguồn gốc như không có các thông tin đầy đủ rõ ràng về giấy phép được cấp bởi Bộ Y tế.

Khi nghi bị ngộ độc hoặc phản ứng bất lợi do một loại sản phẩm thuốc hoặc thực phẩm chức năng, cần giữ lại tất cả các mẫu vật còn lại cùng các thông tin liên quan có thể chuyển cho các cơ quan chức năng hoặc bệnh viện tuyến cuối kiểm tra, xét nghiệm để xác minh và có các biện pháp ngăn chặn ngộ độc tiếp tục xảy ra với người khác.

D.Ngân